Seksualna zavisnost: Mit ili stvarnost?

"Dijagnoza zavisnosti od seksa temelji se na tome koliko problema u svakodnevnom životu stvara seks"

664 pregleda5 komentar(a)
sex, Foto: Shutterstock
18.12.2016. 18:24h

Brojni ljudi za sebe kažu da su zavisni od seksa. Postavlja se pitanje, da li je to uopšte stvarna bolest?

Seksualna zavisnost kontroverzna je tema među psihoterapeutima. S jedne strane postoje ljudi koji sumnjaju u to da seks može izazvati zavisnost, a s druge strane postoje neki koje će reći da kod malog broja ljudi seks može postati destruktivan i izazivati zavisnost kao i bilo koja droga.

Izaziva li seks zavisnost?

Najveća rasprava vodi se oko toga može li seks izazvati zavisnost, kao što to mogu narkotici ili alkohol. Neki će reći da seks može uticati na ljudski mozak na sličan način kao što to radi alkohol, drugi će reći da je zavisnost od seksa sličnija zavisnosti od kocke. Trenutno je zavisnost od kocke jedini poremećaj koji je ušao u DSM-5 (Dijagnostički i statistički priručnik), svojevrsnu svetu knjigu za dijagnozu i klasifikaciju poremećaja u svijetu, a da zavisnici ne koriste neke supstance već samo ponašanje se smatra zavisnošću.

Kako to kaže Robert Vajs, čak ni sam čin polnog odnosa nije problematičan.

"Ne koristimo vrstu alkohola u dijagnostikovanju alkoholizma. Zato ne bilježimo koliko često ili u kojim uslovima neko ima odnose. Dijagnoza zavisnosti od seksa temelji se na tome koliko problema u svakodnevnom životu stvara seks", rekao je Vajs za CNN.

Najjednostavnije bi bilo obratiti se naučnicima koji su sproveli istraživanja na ljudima zavisnima od seksa. Međutim, tek tu počinju velike komplikacije zato što postoje istraživanja u korist teze da postoji zavisnost od seksa, ali i istraživanja koja pobijaju istu tu tezu, prenosi express.hr.

Naučna istraživanja

Valeri Vun, naučnica sa univerziteta u Kembridžu, prije dvije godine je otkrila da kod muškaraca koji su imali problema s kompulzivnim seksualnim ponašanjem magnetna rezonanca pokazuje povećanu aktivnost u djelovima mozga gotovo identičnu kao i kod ljudi zavisnih od droga. Naime, ispitanicima su pokazivali pornografske i sportske snimke i zabilježili su aktivnost sličnu kao i kod zavisnika kojima su pokazali slike droge.

S druge strane, Nikol Praus sa univerziteta u Los Anđelesu, prošle godine nije uspjela da replicira takve rezultate na više od 122 ispitanika. Pokazali su im seksualizirane fotografije i nisu zabilježili bilo kakve neobične aktivnosti u mozgu.

Usprkos nedostatku konsenzusa, svake nedelje održi se više od 1.000 anonimnih sastanaka zavisnika od seksa. Liječenje od zavisnosti postalo je prava industrija u SAD-u gde postoje više od 14.000 klinika za liječenje od zavisnosti i zarađuju više od 35 milijardi dolara godišnje.

Još uvek je većina klinika usmjerena na liječenje od zavisnosti od droga i alkohola, ali sve više ih pruža i liječenje od zavisnosti od seksa.

Zavisnost krije dublje probleme

Psihoterapeut Ian Kerner kaže da mu dolaze ljudi koji se brinu da su zavisni od seksa, ali da često imaju neke druge probleme. Dolaze mu ljudi s depresijom koji masturbiraju ili gledaju pornografiju da im prođe vrijeme. Dolaze ljudi s bipolarnim poremećajem koji može dovesti do razdoblja hiperseksualnosti, ali ništa od toga nije dijagnoza zavisnosti o seksu.

U nekim situacijama postoji razlika u nivoima libida među partnerima. Ako jedan partner u vezi ima znatno veći libido od drugog, mogu se brinuti da su zavisni od seksa jer je teško priznati da su zapravo različiti. Ipak, kako kaže Kerner:

"Većina mojih pacijenata proširi svoju priču i na kraju shvate neke druge probleme osim seksa. Zavisnost od seksa najčešće je tek početak razgovora."