Zakoni se pišu, a malo primjenjuju
Administrativni kapaciteti moraju biti znatno ojačani u svim sektorima, a posebno u oblasti ekološke inspekcije, piše u Izvještaju
Crna Gora je ostvarila “određeni” napredak u usklađivanju svojih sa propisama EU u oblasti životne sredine, a najgora situacija i dalje je u oblastima voda, otpada, zaštite prirode, primjene zakona i kadra.
Prema ovogodišnjem Izvještaju o napretku, kao i ranijih godina, najgora situacija je u oblasti voda, gdje fali čak i osnovnih propisa.
Navodi se da je slična situacija i sa otpadnim vodama.
“Nacionalna strategija i akcioni plan za zaštitu voda tek treba da bude usvojen. Pripremni radovi na planovima upravljanja rječnim slivom je u početnoj fazi. Određivanje ko treba da upravlja rijekama još nije u funkciji. Neophodno je i ustanovljavanje sistema za nadgledanje količina i kvaliteta vode”, piše u Izvještaju.
Navodi se da administrativni kapaciteti na nacionalnom i lokalnom nivou moraju biti znatno ojačani u svim sektorima, a posebno u oblasti ekološke inspekcije.
“Usklađivanju zakonodavstva u dijelu procjene i strateške procjene uticaja na životnu sredinu je u poodmakloj fazi. Međutim, primjena treba da bude znatno ojačana, posebno za razvoj infrastrukture, termo i hidroelektrane i istraživanja nafte i gasa. Crna Gora je preduzela neke korake na poboljšanju saradnje sa civilnim sektorom, ali su potrebni značajni napori da se postigne efektivno učešće javnosti i konsultacije u odlučivanju”.
Iako je u oblasti kvaliteta vazduha nivo usklađenosti zakonodavstva znatno napredovao, iz Evropske komisije su poručili da su potrebni odlučni napori za sprovođenje.
“Pravni okvir za upravljanje otpadom je djelimično usklađen. Potrebni su značajni napori kako bi se osiguralo sprovođenje nacionalne strategije za otpad i planovi za upravljanje otpadom. Posebnu pažnju treba posvetiti implementaciji lokalnih planova upravljanja otpadom, odvojeno prikupljanje i recikliranje kao i jačanje finansijskih i administrativnih kapaciteta na lokalnom/opštinskom nivou. Primjena zakona mora biti ojačana, posebno u oblasti nelegalnog odlaganja otpada i privremenih deponija”.
Navodi se i da u oblasti zaštite prirode treba biti obazriv u investicijama u hidropotencijal, posebno u zaštićenim i područjima visoke prirodne vrednosti koje bi potencijalno mogle biti u sastavu evropske mreže Natura 2000.
“Postoji značajna kašnjenja u uspostavljanju zaštite potencijalnog Natura 2000 područja Ulcinjska solana. Potrebni su odlučni napori i hitna akcija da se obezbijedi zaštita tog područja”.
NVO: Saradnja nikad lošija
Iako se u Izvještaju navodi da je država preduzela neke korake da se poboljša saradnja sa civilnim društvom, ona nikada nije bila lošija”, saopšteno je iz NVO Ozon i Breznica. Ocijenjuju da Izvještaj potvrđuje da izostaje efikasna i neselektivna primjena važećih propisa.
“Kao mali sistem, ne možemo dopustiti nekoordinisane aktivnosti, različite prioritete na nacionalnom i lokalnom nivou, a tu prije svega mislimo na bahatost ubjedljive većine lokalnih uprava koje naročito kada je upravljanje otpadom u pitanju, potpuno svjesno opstruišu sve inicijative sa nacionalnog nivoa, što im prolazi potpuno nekažnjeno, iako je zakonom jasno precizirana sankciona politika koja bi dovela mnoge opštine do bankrota. Takođe, ne možemo dopustiti da veliki infrastrkturni i energetski projekti ne budu ispraćeni realnim analizama uticaja na životnu sredinu i preispitivanjem njihove opravdanosti i isplativosti sa aspekta javnog interesa i većim učešćem javnosti u procesu donošenja odluka”.
( Dejan Peruničić )