Planirali dug, ne i sanacione mjere

Ministarstvo finansija prošle godine nije sprovelo aktivnosti na otklanjanju rizika od nestabilnosti javnih finansija zbog rasta javnog duga iznad 60 odsto bruto domaćeg proizvoda (BDP), što je bila obaveza prema Zakonu o budžetu i fiskalnoj odgovornosti, konstatovala je Državna revizorska institucija (DRI).

DRI je u Izvještaju o ocjeni kriterijuma fiskalne odgovornosti za 2015. godinu, utvrdila da je Ministarstvo finansija u planiranju budžeta za prošlu godinu prekršilo organski Zakon o budžetu i fiskalnoj odgovornosti jer je planiralo učešće javnog duga u BDP-u od 65,85 odsto. Shodno Zakonu o budžetu i fiskalnoj odgovornosti, ako dug pređe 60 odsto BDP-a, Vlada je obavezna da pripremi petogodišnji sanacioni plan.

“Došlo je do pogoršanja fiskalne situacije zbog povećanja učešća gotovinskog deficita (sa 2,98 odsto u 2014. godini na 8,06 odsto u 2015) i javnog duga u nominalnom BDP-u (sa 59,91 odsto u 2014. godini na 66,73 odsto u 2015”, navela je DRI u ocjeni kriterijuma fiskalne odgovornosti.

Taj izvještaj sastavni je dio godišnjeg izvještaja DRI za period od oktobra prošle do oktobra ove godine koji je juče objavljen.

Da bi se očuvala fiskalna disciplina u Crnoj Gori, neophodno je, naglašavaju iz vrhovne revizije, da se zaustavi taj trend i dosljedno primjenjuje Zakon o budžetu i fiskalnoj odgovornosti.

Ministar finansija u periodu na koji se odnosi izvještaj bio je aktuelni guverner Centralne banke (CBCG) Radoje Žugić.

Javni dug na kraju prošle godine iznosio je 2,41 milijardu eura.

"Prošlogodišnjim Zakonom o budžetu planirano je neto povećanje javnog duga u odnosu na 2014. godinu za 263,99 miliona ili 12,74 odsto. U 2015. godini ostvareno je povećanje javnog duga za iznos od 347,1 milion eura, ili 16,75 odsto,” navedeno je u izvještaju.

Dodaje se da je budžetski deficit prošle godine iznosio 210,36 miliona eura što je, u odnosu na planirani od 193,83 miliona više za 16,53 miliona ili 8,52 odsto.

Deficit je u odnosu na 2014. godinu u prošloj godini povećan za 182,9 miliona eura ili 7,6 puta zbog rasta kapitalnih izdataka.

DRI je utvrdila i da je Ministarstvo finansija prekršilo rok u kome je trebalo da donese izvještaj o preliminarnim nivoima budžetskog deficita i javnog duga.

"Ministarstvo finansija bilo je dužno da u skladu sa članom 25 Zakona o budžetu i fiskalnoj odgovornosti pripremi i objavi Izvještaj o preliminarnim nivoima budžetskog gotovinskog suficita, odnosno deficita, javnog duga i neto zaduženja u roku od 90 dana, od isteka fiskalne godine. Ministarstvo finansija je 28. marta 2016. godine, objavilo Analizu javnih finansija u 2015. godini u kojoj su prezentirani preliminarni podaci o gotovinskom deficitu i neto zaduženju”, navodi se u izvještaju.

Podsjeća se i da je Ministarstvo finansija 1. juna 2016. godine, tri mjeseca nakon roka definisanog članom 25 Zakona o budžetu i fiskalnoj odgovornosti prezentiralo Izvještaj o javnom dugu na 31. decembar 2015. godine.

Za godinu urađene 32 revizije

U godišnjem izvještaju o urađenim revizijama DRI navodi se da su urađene 32 revizije u kojima su prezentirani najbitniji nalazi, preporuke i mjere za otklanjanje nepravilnosti u poslovanju subjekata revizije.

U pojedinačnim revizijama date su ukupno 354 preporuke i 66 mišljenja (30 pozitivnih, 28 uslovnih i osam negativnih).

“U izvještajnom periodu data su i dva mišljenja nakon izvršenih revizija uspjeha. DRI je izvršila revizije godišnjih finansijskih izvještaja političkih partija za 2014. godinu koje nijesu ušle u prethodni izvještaj kojim je obuhvaćeno osam partija. Dato je 48 preporuka i 16 mišljenja (četiri pozitivna, osam uslovnih, četiri negativna)”, navodi se u godišnjem izvještaju.

Pored izvještaja o reviziji Završnog računa budžeta Crne Gore za prošlu godinu , DRI je uradila i izvještaj o realizaciji zaključaka Skupštine povodom usvajanja Zakona o završnom računu budžeta za 2014. godinu.

( Marija Mirjačić )