Koalicija "Budva mora": Stari grad je poprište nemilosrdne borbe pojedinačnih interesa

"Nemojmo da o užem gradskom jezgru i o Starom gradu i Luci pričamo samo pred izbore. Oni su uslov našeg održivog turističkog razvoja i sada i ubuduće", poručeno je z koalIcije "Budva mora!" – URA , SDP, LP, čija je nositeljka mr Božena Jelušić

Kako su saopštili sa velikim zadovoljstvom uočavaju da je u programima gotovo svih političkih subjekata prepoznat značaj užeg i starog urbanog jezgra i kulturnog identiteta grada.

"Nažalost, ova pitanja po pravilu postaju važna u vrijeme lokalnih izbora, a stanje se neprekidno pogoršava još od 1999. godine. Stari Grad Budva je registrovani spomenik kulture, a Porat i Lanterna su dio spomeničkih vrijednosti i dio kulturnog pejzaža, kao i cijela kontakt zona, te sa takvim pravnim statusom podliježu kontroli komisija Evropske Unije. Mjere koje se dugoročno moraju donijeti dijelom zavise od revidiranog DUP-a Budva Centar i sanacionog plana. Do izgradnje multidisciplinarne pozorišne sale i zgrade biblioteke (za očekivati je na legatu Toma Luketića), moguće je početi sa usaglašavanjem funkcije stanovanja sa ekonomskom, socijalnom i kulturnom valorizacijom, jer Stari grad koristi turizmu samo kad je naseljen i kad je njegova infrastruktura uvezana u jedinstveni klaster", saopštili su iz koalicije.

Oni su dodali da je stanovanje jedina kategorija koju Budvu može da čini interesantnom a iznad svega ekonomski održivim gradićem.

"No stanovanje kao kategorija koja je grad održala 2000 g. je ugroženo i u tom pravcu treba odmah djelovati.Odmah se mora pristupiti regulisanju režima saobraćaja i parkiranja u kontakt zoni Starog grada, prilagođeno ljetnjem i zimskom režimu, kako bi se olakšalo stanovanje i privređivanje u toku zimskog perioda. Zakupci se moraju obavezati da očiste prostor i dovedu ga u red.pština mora identifikovati prostore u svom vlasništvu i staviti ih u privrednu funkciju kroz mogućnost samozapošljavanja i širenja lepeze usluga. U pitanju su slobodni objekti koji nisu dobili adekvatnu namjenu i funkciju, nelegalno useljeni objekti, objekti sa pogrešnom namjenom. Potrebno je uraditi katastarski popis vlasništva nad objektima u državnom i privatnom vlasništvu kao i vlasništvu stranih državljana“, navode u ovoj koaliciji.

Opština odmah mora, kako su istakli, definisati institucije koje mogu raditi u Starom gradu, kako bi ga očuvala kao živi grad.

"Budvanski porat se mora definisati u okviru Strategije pomorskog saobraćaja Crne Gore. Moraju se definisati sadržaji prostora, higijena, sanitarne i ekološke norme i ugostiteljski standardi.Mora se uzeti u obzir kultura, estetika, hortikultura i izgled ovih prostora. Moraju se poštovati poreske norme i prava iz Zakona o radu, socijalnom i penzionom osiguranju. Moraju se preciznim mjerama čuvati javni red i mir i zdravlje građana. Mora se utvrditi koliki su prihodi Opštine i Morskog dobra sa ovih lokacija, kako se raspoređuju i kome idu ovi prihodi.Mora se uraditi novi pravi elaborat oblasti kulture sa fizibiliti studijom, kako se to radi i u drugim društvenim i privrednim djelatnostima.Koalicija "Budva mora!" želi da obavijesti sve građanske i građanke da će na isti način razmišljati i konkretnim mjerama djelovati u svim mjesnim zajednicama od Buljarice do Jaza, čiji građani najbolje znaju koji problemi su suštinski i koji se najefikasnije mogu riješiti u kratkom periodu“, ističu u ovoj koaliciji.

Oni su obrazložili da je Stari grad je poprište nemilosrdne borbe pojedinačnih interesa, bez cjelovite politike održivog razvoja, odnosno ekonomske, kulturne, socijalne valorizacije.

"Zato u ovom trenutku trpe sve njegove funkcije. Svjesni smo svi da je privlačnost i ambjent Starog grada učinio da mnoge porodice pristojno zarađuju i njihove porodice pristojno žive. Nije to zasluga nas današnjih generacija već naših predaka. Njihovi magazini i konobe i šupe su postali visoko komercijalni prostori koji nam donose dobit. No došli smo do pozicije da možemo da uništimo sami sebe. Nekad su u Budvi stvarali Lubarda, Milo, Čelebonovic i sva elita jugoslovenskih slikara, pisaca, fimadžija; zimi su boravili engleski scenaristi i imali smo tri filmske kuće. Sezona je trajala pet mjeseci, a potom je Budva postala tema za roman pod nazivom "Bagra i blud". Pošto prebučni „zabavljači“ ne mogu omogućiti produžetak sezone na 150 dana, već samo otežati rad ostalim privrednim subjektima i građanima u špicu sezone, očito je da grad mora naći drugačiji način da upravlja svojim resursom“, ističu u “Budva mora“.

Pod izgovorom da je Budva turistička destinacija, kako su dodali, Opština svojim odlukama uporno suspenduje državne zakone, bilo iz oblasti urbanizma, turizma, ugostiteljstva, javnog reda i mira, kulturnih dobara ..., izazivajući čitav niz negativnih pa i kriminogenih pojava u životu grada.

"Na osnovu takvog činjenja je nastala specifična „ulična privreda“, a sama Opština je postala nelojalni privredni subjekat, koji kontinuirano omogućava prihod određenim licima, a trošak ostavlja državi ili opštini. Lokalna vlast je gotovo dvije decenije snažno stimuliše kratkoročne, privremene i najniže oblike turističke ponude. Skoro 700 privremenih lokacija i još 200 lokacija Morskog dobra, postali su jasan znak da ova destinacija neće hotele sa pet i više zvjezdica, već masovni turizam sa masovnim prometom kafanskih usluga, tjeranjem zahtjevne turističke klijentele koja u vanpansionu dosta troši i potpunim zatiranjem kulturnog identiteta grada.Od oko 15.000 kvadrata javnog prostora oko Starog Grada, 11.000 je pokriveno šankovima, frižiderima, vitrinama za sladoled, stolicama i automobilima. Za pješake /turiste, šetače/ građane je ostavljeno svega 3.000 kvadrata i to da se provlače. Zbog 38 diskoteka, tj. otvorenih šankova, picerija i kafića u Starom Gradu i oko njega, koje je Skupština planski usvojila, svakog ljeta imamo javne pobune građana, a plaćaju se i penali i odštete turistima. Samo oko zidina postoji 2.300 kvadrata „TERASA“ kako ih obrađivač zove, a dobro svi znamo da su to diskoteke sa otvorenim šankovima, bez kanalizacije, vode, magacina, WC-a, sa enormnom bukom, u centru stambeno – hotelsko – kulturno istorijske zone, pa sa takvim planom, ugrožava saobraćaj, degradira prostor i život turista i građana, srozava nivo turističke destinacije i zagađuje okolinu“, navode u koaliciji.

Kako su naglasili da iako bi možda prihod od javnih površina Starog Grada bio moguć u iznosi od oko 700.000 do 900.000 eura, on se realizuje možda oko 80.000, za šta se od nadležnih ne mogu dobiti čak ni podaci.

( Vuk Lajović )