Od Sladeovog plana do danas

O njemu su pisali da je jedan čovjek kompletna kulturna institucija. I nijesu pogriješili. Nikšićanin Maksim Vujačić već četiri decenije čuva grad pod Trebjesom od zaborava. I to mu polazi za rukom. Skoro svake godine za 18. septembar, Dan opštine Nikšić, Vujačić gradu pokloni knjigu. Tako će biti i ovoga septembra kada iz štampe izlazi njegova luksuzno opremljena dvojezična foto-monografija (na crnogorskom i engleskom jeziku) jednostavno nazvana “Nikšić”. Na 130 strana, sa 350 fotografija, Vujačić je predstavio istoriju Nikšića od trećeg vijeka do danas. Tu se, kako je kazao, nalazi najljepše lice grada pod Trebjesom.

“Ova knjiga svjedoči kako se mijenjalo lice grada, od Sladeovog plana do danas. Moji preci se kao stanovnici ovoga grada prvi put pominju u istorijskim izvorima u Dubrovačkom arhivu 1255. godine, a po mom pretku Nikši ovaj grad je i dobio ime, tako da sam jednu ovakvu monografiju dugovao gradu”, kazao je za “Vijesti” Vujačić čija zanimanja je teško pobrojati - novinar, publicista, pisac, televizijski autor, filmski producent, književni kritičar, organizator kulturnih i književnih manifestacija. Bio je urednik u četiri izdavačke kuće, a 1991. godine utemeljio je biblioteku “Arhiv uspomena” koja je objavila 50 knjiga, 26 njegovih, a 24 od drugih autora.

“Nijesam u ovih 26 knjiga bio hroničar ružnog i zla. Drugi su za to mnogo kompetentniji od mene. Pokušavao sam da načnem i pomalo radim na nekoj hronici nikšićkog avetluka, ali mi to nekako ne ide od ruke”, sa osmijehom je kazao Vujačić.

Svjestan da dobra fotografija govori više od hiljadu riječi Vujačić je akcenat stavio na fotografijama, a u tome mu je pomogla ekipa fotografa - Esad Bazdulj, Miloš Tomašević, Miloš Zvicer, Mićo Labudović, Mikan Milović, Željko Šapurić i Ratko Popović, a u monografiji su se našle i fotografije iz njegove i kolekcije Boška Roganovića.

“Ova knjiga je jedna vrsta vizuelnog koktela dizajniranog od dokumentarističkih i umjetničkih fotografija. Tu su i ekskluzivne fotografije Veljka Tadića, fotografije grada nakon savezničkog bombardovanja 1944, i jedna fotografija koja se prvi put objavljuje a koju je Sait Šabotić dobavio iz Istanbula - kapija turskog Nikšića“, kazao je Vujačić.

U monografiji se nalaze i dva teksta, arhitekte Branislava Rakojevića i arheologa Zvezdane Vušović Lučić. “Nikšić je vjerovatno jedan od rijetkih gradova u Crnoj Gori koji nema svoju monografiju pa ova knjiga može biti prilog i podsticaj da se pristupi nekom ozbiljnijem projektu konačne izrade monografije ovoga grada”, smatra Vujačić.

( Svetlana Mandić )