Zakida se budžet, krše direktive EU

Bivši ministar finansija Radoje Žugić bio je protiv uvođenja niže stope PDV-a u ugostiteljskoj djelatnosti za usluge pružanja hrane, pića i napitaka zato što se time, kako je ocijenio, krše evropske direktive, a budžet zakida za značajne prihode.

Žugić, koji je sada savjetnik premijera, o tome je 22. februara ove godine pismeno obavijestio ministra održivog razvoja i turizma Branimira Gvozdenovića koji je to predlagao.

U dopisu u koji “Vijesti” imaju uvid Žugić upozorava na nesređeno stanje u toj djelatnosti zbog čega država gubi značajne sume novca i ukazuje na potrebu da se unaprijede propisi koji bi obavezali turističke poslenike da ih više poštuju.

Predlog izmjena i dopuna Zakona o PDV-u u Skupštinu je stigao u aprilu ove godine, bez rješenja kojim se ugostiteljskoj djelatnosti omogućava niži PDV, ali su poslanici DPS-a predložili amandman kojim su definisali da se hotelima sa pet zvjezdica na primorju i sa četiri i pet zvjezdica na sjeveru omogući niži PDV od sedam odsto.

To rješenje kojim je dio turističke privrede doveden u povlašćeni položaj u odnosu na ostale koji će plaćati PDV po stopi od 19 odsto usvojila je Skupština krajem prošle sedmice. Osim DPS-a, amandman su podržali manjinske partije, Pozitivne i nezavisni poslanici Damir Šehović i Mićo Orlandić (SD).

Opozicija nije prisustvovala tom glasanju, a njeni predstavnici su bili protiv amandmanu tokom plenarne i rasprave na radnim tijelima.

Ministarstvo finansija, kojim rukovodi ministar Raško Konjević, dalo je negativno mišljenje na amandman. “Amandman nije prihvatljiv jer se stopa opredjeljuje za mjesto vršenja usluga. To znači da se kod istog poreskog obveznika za istu uslugu može desiti da se obračunava PDV za istu uslugu i po opštoj i nižoj stopi”, kazali su iz Ministarstva.

Žugić je u dopisu Gvozdenoviću naveo da predlog Ministarstva da se uvede niža stopa PDV-a u ugostiteljstvu na usluge pripremanja i prodaje hrane i pića, a koja uključuje i alkoholna pića, nije prihvatljiv jer je u suprotnosti sa pravnom tekovinom EU, a zemlje članice imaju pravo da uvedu niže stope na promet hrane i bezalkoholnih pića.

On je ocijenio da za to rješenje treba stvoriti pretpostavke sa ciljem da se postigne visok stepen poreske discipline u toj oblasti, te da bi predlog Gvozdenovića “mogao da se razmatra u nekoj od narednih godina.”

“U ugostiteljskoj djelatnosti evidentira se najveći broj prekršaja po osnovu neevidentiranog prometa zbog čega se umanjuje poreska obaveza. Uvođenjem niže stope bi se omogućilo neurednim poreskim obveznicima da, pored toga što ne evidentiraju uredno promet, ostvaruju neosnovano i PDV kredit. Prije uvođenja niže stope potrebno je stvoriti preduslove (zakonske i administrativne kapacitete) koji bi doprinijeli da se uspostavi visok stepen poreske discipline u toj oblasti. Jedan od preduslova je elektronska fiskalizacija koja bi omogućila praćenje prometa u toj djelatnosti u realnom vremenu”, istakao je Žugić.

Bivši ministar objašnjava da je u ugostiteljskoj djelatnosti prisutan veliki broj zaposlenih u faktičkom radnom odnosu, kao i neredovno isplaćivanje zarada kada su u pitanju restorani i ostali ugostiteljski objekti.

Podsjeća da su poseban problem sezonski ugostitelji i oni koji se paušalno oporezuju jer bi mogli da se prijave za povraćaj PDV-a što bi zahtijevalo veći inspekcijski nadzor. On objašnjava da bi naknadne kontrole bile bez značajnijeg efekta jer bi se sprovodile nakon što sezonski obveznik završi obavljanje djelatnosti.

On smatra da će obveznici u situaciji kada se ulazni PDV plaća po višoj stopi od izlaznog PDV-a koristiti razne mogućnosti za neosnovan povraćaj.

Žugić je naveo da prema podacima o ostvarenom prometu koji prijavljuju privredna društva koja u potpunosti obavljaju ugostiteljsku djelatnost (Budvanska rivijera, Montenegro stars grup) prihodi koji se ostvare od vanpasionskih usluga iznose oko 50 odsto pansionskih usluga.

“Uvođenje niže stope i prema postojećem prijavljenom prihodu procjenjuje se da bi smanjilo budžetski prihodi za oko pet miliona”, naglasio je Žugić.

U ugostiteljstvu registrovano oko 2,3 hiljade PDV obveznika

U dopisu Žugića navodi se da prema podacima Poreske uprave postoji 2.314 registrovanih PDV obveznika koji imaju šifru djelatnosti ugostiteljstvo. Od tog broja 386 hotela, 1.816 restorana i 112 ostalih objekata, a podacima nijesu obuhvaćeni sezonski i obveznici koji se paušalno oporezuju.

“U navedenim objektima je i 2014. godine ostvaren promet koji se oporezuje po stopi od sedam odsto, a koji se uglavnom odnosi na prihode od usluga smještaja u iznosu od 98 miliona. Od tog iznosa u hotelima 91 milion, restoranima pet miliona i ostalim ugostiteljskim objektima dva miliona”, pokazuju podaci Ministarstva finansija.

Kod tih obveznika zaposlena su ukupno 9.344 radnika, od čega u hotelima 3.853, restoranima 5.198 i ostalim ugostitlejskim objektima 293.

“Napominjemo da veliki broj tih obveznika pored prihoda od ugostiteljske djelantnosti ostvaruje i druge prihode, pa podaci o broju zaposlenih se ne odnose samo na zaposlene u ugostitlejskim objektima koje posjeduju, nego i u drugim kapacitetima kojima raspolažu”, kazao je Žugić.

Prijavljeni niži prihodi

Žugić navodi da su prijavljeni prihodi očigledno niži od očekivanih jer statistički podaci pokazuju da se godišnje ostvari više od 10 miliona noćenja. “Ako bi prosječna cijena iznosila oko 20 eura očekivani prihodi bi bili 200 miliona. Prihod u 2014. bio je 98 miliona. Taj podatak dovoljno govori o urednosti prijavljivanja prihoda, a tome treba dodati i podatak karakterističan za restorane gdje se prijavljuje ukupan prosječni godišnji promet od 2.800 eura”, naveo je Žugić. Objašnjava da, kada je u pitanju broj zaposlenih kod hotela može da izgleda da postoji optimalan broj ali se od toga na tri velika hotelska preduzeća odnosi 1100 zaposenih, tako da po svim kategorijama ovih objekata je nedovoljan broj regularno zaposlenih radnika.

“Kada je u pitanju redovnosti isplata zarada kod restorana i ostalih ugostiteljskih objekata zarade se redovno isplaćuju za registrovane zaposlene u procentu od oko 25 odsto”, kazao je Žugić.

( Marija Mirjačić )