Hiljadu godina velike ljubavi

Sredinom juna u Baru su počele probe tragedije “Sveti i prokleti”, inspirisane legendom o Vladimiru i Kosari. Premijera predstave, nastale po tekstu i u režiji Obrada Nenezića, a u produkciji “Barskog ljetopisa”, povodom hiljadu godina od smrti kneza Vladimira, biće izvedena sedmog avgusta u starom Baru.

“Ne postoji viši motiv za umjetnika od jubileja - hiljadu godina od smrti jedne velike ljubavi, najpoznatije na Balkanu. I to u Baru, kojem je Sveti Vladimir zaštitnik, na maloj sceni Starog Bara gdje još lutaju duhovi gusara i njihovih potomaka, gdje svaki kamen krije jednu legendu, možda nepoznatiju od Vladimira i Kosare, ali možda bolniju i dramatičniju”, kazao je Nenezić za “Vijesti”.

U šekspirovski postavljenoj predstavi Branki Stanić je povjerena uloga Kosare, Jovanu Daboviću kneza Vladimira, dok ostale uloge igraju Filip Đuretić, Vukan Pejović, Dragiša Simović, Miro Nikolić i Vladimir Cerović. Za scenografiju je zadužen Darko Musić, kostime Anastazija Miranović, scenski govor dr Dijana Marojević, muziku je izabrao Ivan Zirojević, dok je plakat dizajnirao Milovan Kadović.

“Ne postoji dramski umjetnik koji nije poželio da obradi temu kojoj ni Šekspir nije odolio (ako je vjerovati nekim istraživačima), kao ni mnoge južnoslovenske književnosti i teatri. To je motiv više, a obaveza nebrojeno puta veća”, priznaje Nenezić.

Iako nije, kako je kazao, razmišljao o tome da bude drugačiji, originalniji, noviji - ipak je uspio to da bude. Zaboravio je sve što je znao i pročitao o prvoj i najljepšoj priči o ljubavi i vjeri u istoriji Crne Gore i “uplovio” u prošlost gdje ga je “sačekao” stih.

“Napisao sam dramu u slobodnom stihu, kako obično pišem. Onda sam inverzijom dao antičke i elizabetanske atmosfere, i vjerujem da će gledaoci, pored poetike koju nosi drama, naći dio prošlosti koja se uzdiže nad Barom, kao što se uzdiže mit Vladimira i Kosare”, kazao je Nenezić.

Zasićen, po sopstvenom priznanju, “neformalnim” teatrom, “umoran od pokušaja i plagijata, zgrožen gaženjem antične, klasične i moderne književnosti i umjetnosti, zarad pet minuta slave”, napisao je tragediju “koje će moći da se čita, ali i gleda, koja korespondira sa današnjim vremenom, a izlazi iz srednjeg vijeka”.

Djelo koje je, kako reče, razumljivo i pitko i u skladu, a opet u skladu sa mogućnostima koje pruža produkcija.

“Pitam se kako nam mogu dosaditi trojica antičkih velikana ili Šekspir, Rasin, Kornej, Ibzen, kada ih nikad ili gotovo nikad nijesmo gledali na crnogorskim scenama. Pljuvamo deklamovanje klasike, a u današnjim pozorištima ima više deklamovanja nego u parlamentima. Ako mikrofon jednog glumca čini izuzetno savremenim ili modernim, onda ja ne želim da gledam takvo pozorište. Moje pozorište je odnos. Glumac nije marioneta niti mučenik koji se folira na sceni kao u Brehtovom epskom teatru”, zaključio je autor projekta.

A da li će glumci uspjeti da taj odnos dočaraju publici znaće se sedmog avgusta. To će ujedno biti prilika da Barani vide da li su “Sveti i prokleti” dostojni legende o Vladimiru i Kosari.

Na prvom Barskom ljetopisu, 1988. godine, izvedena je predstava “Vladimir i Kosara” koju je režirao Slobodan Milatović. Isti režiser je 2010. postavio novu verziju pomenute predstave.

( Svetlana Mandić )