Buka i bijes

Sumatra se trese na sedam stepeni Rihterove skale, pa su i trešnje u zavičaju žestoko uzdrmane. Priča o Rječniku CANU odavno je već izašla iz okvira nauke i postala brutalna politička priča, stavljena u službu predizborne kampanje DPS-a. Naime, “stručne” interpretacije rječničkih odrednica, naručene iz vladajuće partije, stižu sa Fakulteta za crnogorski jezik i književnost, čiji je osnivač lider DPS-a Milo Đukanović, a plasiraju se preko partijskog glasila Pobjeda.

Milova čegrtaljka sa Cetinja, očuvanih podgoričkih akcenata, baca se strmoglavce u prošlost, odakle zahvata najčistiji crnogorski jezik, a bilo bi tako dobro da u sadašnjosti zahvati malo savremene metodologije. Ista ekipa, obogaćena novopečenim poslušnicima, dojučerašnjim mladim opozicionarima, sada samo plaćenicima DPS-a, svojevremeno se na isti “naučni” način bavila Njegoševim danima. Nevjerovatno kako im svaki projekat u koji su uključene profesorice Rajka Glušica i Tatjana Đurišić-Bečanović privuče pažnju.

Afera “Rječnik” najbolje pokazuje koliko je uzdrman neprikosnoveni Gospodar Crne Gore, jer je morao da prihvati kontrolore iz redova opozicije. Svoj bijes, izazvan nezapamćenim političkim poniženjem, on sada iskaljuje na Građanskom pokretu URA, koji s pravom prepoznaje kao najozbiljniju prijetnju svom apsolutizmu. Stoga je teška verbalna artiljerija Milovih junoša, i po đe kojeg bjelokosog starine Novaka, sa još jedne od njegovih privatnih obrazovnih institucija, usmjerena na URU, koja se kao slučajno i uzgredno pominje uz Rječnik. A Rječnik je samo povod da se nanese politička šteta Građanskom pokretu i poljulja povjerenje nacionalnih manjina u tu političku grupaciju. Naručena difamacija Rajke Glušice i Tatjane Đurišić-Bečanović ima nesumnjivo perfidnu političku pozadinu.

Veoma je indikativno što je jedan od manjinskih poslanika spas zatražio od ministarke nauke, međunarodno priznate falsifikatorke, koja je još odavno bacila oko na Crnogorsku akademiju. Ona u jednom dopisu iznosi svoju “naučnu” strategiju koncentracije, koja neodoljivo podsjeća na strategiju integracije druge velike naučnice DPS-a - gospođe Vojvodić. Evo kako doktorica menadžerskih nauka zamišlja nauku u Domovini: “Nova stategija naučnog istraživanja i aktivnosti u Crnoj Gori, između ostalog, ima dva identifikovana cilja: jedan je da koncentriše sve moguće (i nemoguće, prim. T.Đ.B.) aktivne naučnike i mlade istraživače u centrima izvrsnosti, koji bi bili u potpunosti podržani (i naravno kontrolisani, prim. T.Đ.B.) od strane Vlade kroz već odobrenih 20 miliona eura od Svjetske banke. Drugo, naš cilj je da koncentrišemo sve akademike u jednoj instituciji... Naša zemlja... mora da implementira strategiju akumulacije sveg naučnog potencijala kako bi postigla sinergiju a ne konflikte među ustanovama i naučnicima.”

Ubrzo potom ova ista Vlada, koja zagovara sinergiju potencijala, otvara Fakultet za crnogorski jezik i književnost - pravi centar izvrsnosti i, kako reče tadašnji ministar prosvjete Migo Stijepović, “zdravu konkurenciju”, potpuno u skladu s plemenitom strategijom sprečavanja konflikata među ustanovama i naučnicima. Pa ko pretekne! Sve su šanse na strani Vladinih eksperata: mladost, neznanje, odsustvo naučnih titula, akademskih zvanja i referenci, poslušnost, podobnost...

Takve institucije-dželati osnivaju se u svim autoritarnim režimima, samo sa jednim zadatkom - obračun sa nepodobnima. Dželat sa Cetinja simulira obrazovnu instituciju, a od nastavnog kadra raspolaže samo priučenim docentom iz Mostara, koji svoj diplomski rad Govor podgoričkih muslimana rasteže do doktorske disertacije, a i šire - do jedine jezikoslovne istine u domovini. Fanatik naciona, rumena ruža nacije, zaleleka s Milove visokoškolške ustanove nad nesrećnom sudbinom manjinskih naroda, koje ugrožavaju strašna čudovišta od mastila, rođena među koricama jednog Rječnika.

Umjesto da se poslanici manjinskih naroda bave stvarnim problemima, DPS im servira ubajaćene identitetske kolače. Servilni jezikoslovni konobari koji opslužuju režim formiraju široki front u borbi protiv građanskog koncepta, pogubnog po njihove nacionalističke floskule i mitomaniju. Stilska i epistemološka strategija njihovih ekspertiza zasniva se na svetom trojstvu fanatika svih naciona: rasno, jasno, prosto! Pošto im je misao ukalupljena honorarom, ne mogu da shvate funkcionisanje Savjeta, čiji članovi nisu primali nikakve nadokande za svoj rad. Ritam njihovog bijesa zahvata Crnu Goru, dok štedro prosipaju pizmu, mržnju i neznanje sa svoje podlovćenske visine, zasad po manjinskim narodima, koje je lako ubijediti da su ugroženi, posebno u državi čija vladajuća partija podstiče sve nacionalizme. Dok na sva usta zbori o toleranciji, multietničkom i multikonfesionalnom društvu, vladajuća elita zbilja je zainteresovana jedino za materijalna dobra i transakcije: poslanika, svetog domovinskog zemljišta, naših duša i neba iznad Domovine. A Štrpci padaju u zaborav... Moralne lekcije DPS poslušnika, plasirane sa stranica partijskog glasila, izazivaju samo mučninu, tešku, sartrovsku.

Umjesto o izbornim krađama i neregularnostima pričajmo o Rječniku, Parlament očigledno nema pametnija posla nego da razrađuje propagandni materijal DPS-a. U čerečenje Rječnika uključuje se i Nik Đeljošaj, sadašnji poslanik a bivši Migov saradnik u Ministarstvu prosvjete, koji se nije zabrinuo za Albance, nego je samo dobio zadatak od bivšeg poslodavca, mada ni to nije dovoljno opravdanje da neko traži spaljivanje knjige. Ali svakako jeste veoma loš predizborni marketing.

Strategija zastrašivanja manjina, kojima će u pomoć priteći vitezovi iz DPS-a u borbi protiv verbalnih jedinica i izmišljenih antialbanki i antibošnjakinja, tako je dirljiva. Dok kupuju i prodaju, zastrašuju i kleveću, stignu oni da se pozabave i plemenitim, karitativnim aktivnostima. Spasavaće Albance i Bošnjake od značenja, posebno od pogubnih identitetskih sema, jer kao poslednji adut, kao kec iz rukava DPS će izvući ubajaćena identitetska pitanja. Neka eksperti sa neopljačkanoga i bogatoga Cetinja propitau ima li đe koji Marsovac po Crnoj Gori, da ga nijesmo u “Rječnik” turili i zeleni mu identitet, intergritet i dostojanstvo ugrozili. A i te su riječi pogane, znače ono što one hoće, a ne ono što im se naredi iz centara moći i izvrsnosti.

Milove junoše imaju zbilja težak zadatak: manjine treba ponovo privući magičeskom snagom DPS propagande, na čijim suptilnim strategijama bi im pozavidio i Gebels, koji je nacizam pakovao u privlačne identitetske kolačiće, namijenjene ishrani „zdravog“ naciona Trećega Rajha.

Raspirivanje međunacionalne mržnje i podsticanje identitetskih frustracija može biti veoma opasno, a vratiće se kao bumerang upravo kreatorima ove političke afere, koja prijeti da pređe granice Crne Gore.

Brković: Povodom Rječnika napravljena politička farsa >>>

( Tatjana Đurišić - Bečanović )