Nemaju za učešće u EU projektima
EU finansira mnoge projekte u opštinama, ali one moraju učestvovati, za šta nemaju novca
Zajednica opština (ZO) tražila je od Vlade da im obezbijedi pomoć kako bi mogle da koriste bespovratni novac iz evropskih fondova za kapitalne i strateške projekte.
Ta pomoć podrazumijeva da Vlada formira rivolving fond iz kojeg bi se davale kratkoročne pozajmnice opštinama u procesu pripreme i implementacije projekata koje finansira EU.
Kako je objašnjeno "Vijestima" iz ZO, da bi lokalna vlast mogla da koriste novac iz evropskih fondova za svoje projekte mora da učestvuju u njihovom pretfinansiranju i u tom dijelu im je potrebna pomoć.
"U proteklom periodu Vlada, ZO i lokalne uprave su uložile veliki napor da se stvore i unaprijede kapaciteti na svim nivoima javne uprave. Opštine su prošle kroz program jačanja kapaciteta u korišćenju EU fondova i formirale su timove za EU projekte. Na nivou ZO je formirana Mreža opštinskih projekt menadžera čija je uloga da pruža podršku opštinama u pripremi i implementaciji EU projekata", kazali su u ZO.
Dodaju da je stečeno iskustvo i uspostavljena partnerstva sa stranim partnerima dobar preduslov za aktivno učešće opština u novootvorenim prekograničnim i transnacionalnim EU programima saradnje, kao i drugim programima Unije.
"Ali, kada je riječ o kapacitetima opština da apsorbuju taj novac, glavni izazov sa kojim će se one susresti je pretfinansiranje projekata EU. Za realizaciju projekata u velikom dijelu tih programa, opštine moraju da pretfinansiraju 90 odsto novca, odnosno da sopstvenim novcem finansiraju projektne aktivnosti do refundacije od strane EU", rekli su u ZO.
Ta refundacija EU, kako ističu iz ZO, traje i do godinu dana u redovnoj proceduri što predstavlja veliko opterećenje za opštinske budžete i onemogućava opštine da u dovoljnoj mjeri apliciraju, naročito imajući u vidu tešku finansijsku situaciju u kojoj se nalazi većina opština.
"Zato smo uputili inicijativu Vladi za uspostavljanje instrumenta finansijske podrške lokalnim samoupravama za predfinansiranje EU projekata. Riječ je o uspostavljanju rivolving fonda iz kojeg bi se davale kratkoročne pozajmice opštinama u procesu pripreme i implementacije projekata koje finasira EU", kazali su u ZO.
Prema pravilima opštine bi imale obavezu da, nakon što im EU odobri izvještaje i uplati novac, vrate pozajmljeni novac u fond, kako bi se on ponovo koristio za predfinansiranje novih projekata.
"Na taj način, snažno bi se povećao apsorpcioni kapacitet opština u dijelu korišćenja bespovratnog novca iz EU fondova", smatraju ZO.
Novac za realizaciju kapitalnih i strateški važnih projekata u interesu građana i lokalne zajednice opštinama je na raspolaganju u okviru finansijske perspektive EU od 2014. do 2020. godine.
"Vijesti" su kontaktirale Vladu u vezi sa zahtjevima ZO za formiranjem rivolving fonda, ali na pitanja iz Vladinog biroa za odnose sa javnošću koja su upućena sredinom prošle sedmice nije odgovoreno.
"Vijesti" su pitale da li je Vlada razmatrala incijativu ZO, u kojem vremenskom periodu bi mogao da se formira rivolving fond i kojom svotom novca bi on raspolagao.
Da rivolving ne ulazi u zaduženje
Iz Zajednice opština su objasnili da je preduslov za formiranje rivolving fonda da se izmijeni Zakon o finansiranju lokalne samouprave u dijelu koji se odnosi na kriterijume za zaduživanje opština.
"U skladu sa važećim zakonskim rješenjima svako povlačenje novca iz tog fonda bi se moglo posmatrati kao dodatno zaduživanje opština. Zato je potrebno da se izmijeni član 64, stav 2 Zakona o finansiranju lokalne samouprave u dijelu izuzetaka na koje se ne odnose odredbe o limitima za zaduživanje opština", rekli su u Zajednice opština.
Objašnjavaju da je neophodno da se osim postojećeg izuzetka za zaduživanje opština namijenjenog sprovođenju sanacionog plana za prevazilaženje finansijskih teškoća, unese i da zaduživanje za realizaciju projekata koji se finansiraju iz donatorskih sredstava ne ulazi u limit za zaduživanje.
( Marija Mirjačić )