Raskrinkavanje mehanizama moći

Izložba ukrajinskog umjetnika Vlada Juraška pod nazivom “Doslovna skulptura”, koja predstavlja rezultat dvomjesečnog radnog boravka umjetnika u okviru redovnog rezidencijalnog programa Dukley European Art Community, otvorena je juče u Dukley Art Centru u Kotoru (zgrada Jugooceanije).

“Prema svom osnovnom izgledu, skulpture Vlada Juraška upućuju na drvo, premda relativno plošno drvo, i sazdane su, najčešće, od drveta koje je već u poodmaklom stadijumu truljenja, a dijelom i od višeslojnih drvenih panel ploča. U prvom slučaju, na većini ovih neobičnih 'stabala' ispisani su tekstovi iz opscenog lingvističkog arsenala uobičajenog u komunikaciji između starješine i vojnika u nekadađšnjoj sovjetskoj armiji, koje umjetnik pamti iz sopstvenog iskustva služenja vojnog roka. Na drugim stablima, oni su prosto šablonski izrezani, i imaju tekstualni sadržaj istoga porijekla. Jasno je da se osnovna poruka izložbe 'vrti' oko raskrivanja mehanizama moći, preko njenih jezičkih, specifičnih 'literarnih' varijacija, često neskriveno vulgarnih i manje ili više otvoreno lascivnih”, zapisao je o izložbi ukrajinskog umjetnika, istoričar umjetnosti Petar Ćuković.

Vlado Juraško svoju izložbu približava sljedećim riječima: “Serija 'Doslovna sklulptura' upućuje nas na temu mimezisa nasilja, koji je zatočen ne samo u literarnoj formi samih objekata, nego nas upućuje i na kolektivnu percepciju nasilja kao objekta muzeifikacije. Oslanjao sam se na sopstveno iskustvo služenja u sovjetskoj armiji i upoređivao ga sa načinom na koji se mijenja i formira jezik koji je u savremenom svijetu okrenut običnom čovjeku. Izgled nekih od ovih skulptura, sazdanih katkad od stare i potpuno trule drvezine, pomoću testere, šrafova i šablona, stvara utisak potpuno beznadežne trule tekstualne mašine, još uvijek inficirane virusom sovjetskog, koja jedino i jeste u stanju da literarno ponizi, da osramoti i da zada moralni udarac, kako bi potčinila oponenta”.

( Jelena Pavićević Tatar )