DVOUGAO Pitanje javnog prevoza i saobraćaja u Podgorici
Ćulafić kaže da slijedi uvođenje elektronske karte za autobuski prevoz, dok Vuković ističe Ljubljanu kao primjer da za dobru ideju i suštinsku posvećenost novac nije presudan
Ćulafić: Zatvoriti centar grada za saobraćaj
Kao grad u kojem broj stanovnika svakodnevno raste, u Podgorici pitanje saobraćaja uvijek mora biti jedan od prioriteta. Kako zbog neometanog kretanja sa što manje saobraćajnih gužvi, tako i zbog zagađenja vazduha i bezbjednosti svih učesnika u saobraćaju”, kaže Stefan Ćulafić, odbornik Skupštine Glavnog grada.
Ćulafić kaže da početkom novog milenijuma, Podgorica dobija sve karakteristike razvijenog grada – nove mostove, široke bulevare, savremene saobraćajnice...
“Taj trend je nastavljen i tokom posljednjih nekoliko godina, izgradnjom obilaznica i kružnih tokova, kao i saobraćajnica u prigradskim naseljima koje će predstavljati priključke na budući autoput Bar-Boljare. Svakako da stalni priliv stanovništva u glavni grad predstavlja novi izazov za rješavanje saobraćajnih zagušenja i njemu se mora pristupiti sistemski. Prije svega se to odnosi na podizanje nivoa svijesti svih učesnika u saobraćaju. Takođe, kroz edukaciju o saobraćajnoj kulturi, jedan od ciljeva je shvatanje važnosti učešća svakog pojedinca i lične odgovornosti za njegove postupke u saobraćaju”, ističe Ćulafić.
Tokom 2019. godine Sekretarijat za saobraćaj će obavljati i svoje redovne aktivnosti na unapređenju saobraćaja u glavnom gradu...”, kaže Ćulafić
On ističe da je Glavni grad već formirao poseban organ gradske uprave, Sekretarijat za saobraćaj, a u pripremi je donošenje Studije organizacije saobraćaja koja će, kroz uvođenje savremenih rješenja, definisati efikasnije i funkcionalnije odvijanje saobraćaja u gradu.
“Započeta procedura uvođenja elektronske karte i za taj projekat će biti raspisan tender tokom 2019. godine, a paralelno sa tim projektom biće raspisan i tender za nove linije gradskog prevoza. One će povezivati nova naselja i time će biti stvoreni uslovi za kvalitetniji nivo usluga u oblasti javnog gradskog prevoza. Uvođenjem elektronske karte građani će moći da u određenom vremenskom intervalu (60, 75 ili 90 minuta) po cijeni jedne karte koriste više gradskih linija i prevoza. Posebno raduje projekat Glavnog grada kroz koji će biti subvencionisana kupovina bicikala za građane, za što je već opredijeljeno 10.000 eura u gradskom budžetu, kao i planirani „bike sharing“ sistem, koji je vezan za uvođenje elektronske karte”, kaže Ćulafić.
Glavni grad je učestvovao u izradi aplikacije “Klik Podgorica”, kaže naš sagovornik, koja omogućava građanima i turistima da na brži i jednostavniji način dobiju informacije o gradskom i željezničkom saobraćaju, biciklizmu...
Na ovaj način Glavni grad je pokazao da podržava razvoj modernih start up aplikacija, i nastaviće u narednom periodu sa razvojem postojećih i novih sadržaja.
“Podgorica je, uz savršene klimatske i geografske uslove za razvoj biciklizma kao alternativnog vida prevoza, već izgradila više od 12 kilometara biciklističkih staza, a završetkom posljednjeg od pet planiranih koridora imaće 15 kilometara, čime će biciklističkim stazama biti povezani i umreženi urbani djelovi grada. Korišćenjem alternativnih vidova prevoza, poput bicikala, zaštitićemo okolinu od izduvnih gasova, rasteretiti saobraćaj, smanjiti buku, rizik svesti na minimum, ali i doprinijeti sopstvenom zdravlju. U širenju svijesti o značaju alternativnih vidova prevoza mogu učestvovati svi građani, bez obzira na godine, bilo sopstvenim primjerom ili učestvovanjem u nekoj od akcija”, mišljenja je Ćulafić.
Ćulafić kaže da je Podgorica, kao i država Crna Gora radi na smanjenju emisije štetnih gasova. I u tom cilju je uvedena norma EURO 4 prilikom uvoza polovnih vozila u Crnu Goru, kao i norma EURO 6 za uvoz novih vozila.
Vuković: Loš javni prevoz guši grad
”Prije svega, važno je razumjeti da gotovo svi ozbiljni infrastrukturni i saobraćajni projekti u Glavnom gradu direktno zavise od kvaliteta (javnog) gradskog saobraćaja. Jer, u trenutnoj situaciji kada jedva nešto više od 6 odsto građana koristi gradski prevoz - kao primarno saobraćajno sredstvo, ne možemo smanjivati velike saobraćajne gužve i sanirati “uska grla”, ali ni uspješno zatvoriti centar grada za saobraćaj”, kaže za “Vijesti” odbornica URA, Milena Vuković.
Vuković ističe da su nedavna istraživanja jedne nevladine organizacije su pokazala da, od ukupnih prihoda koje privatni prevoznici ostvaruju u Glavnom gradu, subvencije Glavnog grada čine svega oko dva odsto.
“To znači da je grad svjesno izabrao strategiju degradiranja gradskog prevoza i favorizovanja određenih taksi udruženja, zbog čega ne možemo očekivati poboljšanje uslova prevoza putnika niti kupovinu novih autobusa”, ukazuje Vuković.
Vuković ističe da su gradski autobusi starosti i do čak 40 godina, bez adekvatne prilagođenosti za lica smanjene pokretljivosti, bez klimatizacije i drugih važnih bezbjednosnih kriterijuma, dok red vožnje nije lako dostupan svim građanima i turistima, pa nije ni čudo zbog čega je procenat ljudi koji koriste gradski prevoz na toliko niskom nivou.
“Podrška koju Glavni grad pruža razvoju gradskog saobraćaja je isključivo na deklarativnom nivou, čemu najbolje svjedoči podatak da je Studija dugoročnog razvoja gradskog i prigradskog sabraćaja, za koju je iz gradskog budžeta utrošeno preko 150 hiljada eura, ostala mrtvo slovo na papiru, a da je već započeta izrada nove studije", ističe odbornica URA.
Vuković kaže da zbog svega toga, gradska uprava konačno mora odlučiti – koji pravac razvoja saobraćaja u Glavnom gradu treba da dobije punu podršku, te da dosljedno ostane posvećena tom cilju.
“Ukoliko je to razvoj i modernizacija gradskog prevoza, onda najbolji model podrazumijeva – ponovno osnivanje gradskog preduzeća, uz daleko veća budžetska ulaganja u kupovinu novih autobusa i modernizaciju, šta bi nužno dovelo do uvećanja broja korisnika i smanjivanja velikih saobraćajnih gužvi. Sa druge strane, neophodno je stimulisati i promovisati modele održivog saobraćaja, počev od biciklizma – kao redovnog prevoznog sredstva građana, uz usvajanje dugoročne strategije razvoja biciklističke infrastrukture (u skladu sa preporukama PUP-a i dobrim praksama evropskih država) i konačnu realizaciju bike-sharing sistema", kaže Vukovićeva.
Ona ističe da dobre modele (ekološki prihvatljivog) saobraćajnog razvoja možemo pronaći već u Ljubljani, čiji primjer pokazuje da za dobru ideju i suštinsku posvećenost - novac nije presudan, kao i da se kroz različite projekte i dugoročno planiranje može obezbijediti kvalitetan javni prevoz..
( Boban Novović )