IJZ: Antivakcinalne poruke unose nemir i zbunjuju roditelje

Zdravstvene službe, roditelji, mediji i obrazovne institucije obavezne su da jačaju sistem vakcinacija u korist zdravijeg i srećnijeg djetinjstva djece, saopšteno je iz Instituta za javno zdravlje (IJZ).

Podsjeća se da je obuhvat prvom dozom MMR vakcine u Crnoj Gori bio izuzetno visok i kretao se oko 95 odsto i više.

„Iz različitih razloga, a prije svega zbog uticaja antivakcinalnih poruka koje pojedini mediji bez prethodne provjere prenose, a koji unose nemir i pojačavaju zbunjenost kod roditelja, broj vakcinisane djece posljednjih godina počeo je da opada“, kaže se u reagovanju.

Upozorava se da će se, ukoliko se ovakav trend nastavi, Crna Gora naći u sličnoj situaciji kao pojedine evropske države (Francuska, Velika Britanija, Bugarska, Italija, BiH i druge) koje su nakon nekoliko godina sa niskim obuhvatima zadesile epidemije sa po više desetina hiljada oboljelih, desetinama umrlih i značajnim brojem djece sa encefalitisom i posljedičnim neurološkim komplikacijama.

„Kao posledica epidemije morbila u susjednoj BiH kod nas je krajem 2014. i početkom 2015. godine došlo do „uvoza“ ove bolesti od koje su oboljele 22 osobe, prevashodno nevakcinisane, svih uzrasnih skupina, uglavnom iz graničnih opština (Nikšić, Herceg Novi, Kotor, Podgorica)“, kaže se u saopštenju.

Iz Instituta se nadaju da će poučena ovim iskustvima Crna Gora uz pomoć odgovornih medija koji građanima pružaju naučno provjerene informacije izbjeći ove situacije sa ponovnom pojavom epidemija bolesti koje se mogu spriječiti vakcinacijom.

Ističe se da vakcine spašavaju živote tako što sprečavaju bolesti kod ljudi koji ih prime i većina vakcinisanih nemaju ozbiljne reakcije na njih.

„Na žalost, vakcine kao i svaki drugi lijek, mogu izuzetno rijetko dovesti do neželjenih reakcija i to je ono što izaziva najviše nedoumica kod roditelja. Niko ne negira postojanje ovakvih reakcija ali one su daleko rijeđe od istih ili sličnih komplikacija koje nastaju nakon bolesti od kojih vakcine štite zbog čega je korisnost vakcinacije potpuno jasna“, navode iz Instituta za javno zdravlje.

U Crnoj Gori postoji sistem nadzora nad neželjenim reakcijama nakon vakcinacije kojim ljekari prijavljuju svaku sumnju na neželjene reakcije.

„Većina reakcija sa kojima se naši ljekari srijeću u praksi predstavljaju blage reakcije lokalnog tipa koje uključuju otok, crvenilo i bol na mjestu uboda kao i neke opšte reakcije, tipa povišene tjelesne temperature, gubitka apetita, osjećaja nelagodnosti i malaksalosti za koje je karakteristično da kratko traju i da prolaze same od sebe“, kaže se u reagovanju.

Upozorava se da se sistemom nadzora rijetko registruju i nešto ozbiljnije neželjene reakcije tipa febrilnih konvulzija, produženog plača, alergijskih reakcija tipa urtikarije (koprivnjače), koje ne ostavljaju posljedice po zdravlje.

Kako se navodi, u Crnoj Giri nijesu registrovani izuzetno rijetki oblici neželjenih reakcija, tipa encefalitisa, jer se oni opisuju sa učestalošću od jednog slučaja na 500 hiljada do milion datih doza MMR vakcine. „Samim tim kod nas ova reakcija se može desiti izuzetno rijetko – jednom u 10 do 100 godina“.

„Obzirom da se encefalitis kao komplikacija prirodno preležanih morbila javlja 100 do 1000 puta češće nego nakon vakcinacije jasno je da MMR vakcina ne samo da spriječava obolijevanje i smrtne ishode već i encefalitis koji često ostavlja neurološke komplikacije“, kažu iz Instituta.

Navodi se da sve validne naučne studije sprovedene na uzorcima od više miliona ispitanika nedvosmisleno ukazuju da nema povezanosti MMR vakcinacije sa autizmom i astmom, leukemijom, dijabetesom, Kronovom bolešću i drugim poremećajima koji se često spominju u antivakcinalnim porukama.

„Koincidencija vremena kada se najčešće otkriva autizam (a to je druga godina života) sa vremenom kada se daje MMR jedini je razlog vjerovanja da je autizam posljedica davanja vakcine“, kaže se u saopštenju.

Iz Instituta ističu da protivnici vakcinacija stalno koriste istu strategiju koja se ogleda u namjernom ponavljanju istih neprovjerenih informacija ili dezinformacija kako bi izazvali zabrinutost roditelja i otpor prema vakcinaciji.

„Ukoliko im ta strategija uspije i budemo ponovo imali epidemije pomalo zaboravljenih bolesti, protivnici vakcinacija će se vjerovatno povući i pozivati na to da oni nisu kvalifikovani za tu oblast, i da nijesu savjetovali roditelje da ne vakcinišu djecu, već samo da budu oprezni, i da čitajući njihove neprovjerene informacije ili dezinformacije sami donose odluke“, kaže se u saopštenju.

( MINA )