Korupcija raširena u vlasti, ambijent za medije i NVO sve gori

Bilo je dokaza da su pojedini zvaničnici Vlade bili uključeni u koruptivne radnje ali su oni ostali nekažnjeni.

Ovo se navodi u izvještaju američkog Stejt Departmenta o Crnoj Gori za prošlu godinu, koji je juče u sklopu redovnog izvještaja o stanju ljudskih prava u svijetu predstavio državni sekretar SAD Džon Keri.

U izvještaju se navodi da je u Crnoj Gori korupcija među najvećim problemima kada su u pitanju ljudska prava, da je karakteriše nekažnjivost, a da Vlada ne sprovodi antikorupcijske zakone efikasno. "Raširena je u zdravstvu, obrazovanju i više grana vlasti uključujući organe za sprovođenej zakona. Karakteriše je nekažnjivost, politička protekcija, nepotizam i selektivno gonjenje političkih i društvenih protivnika" navodi se u dokumentu.

Stejt DEpartment konstatuje da Crna Gora pati od kontinuiranog pogoršanja okruženja za rad medija i civilnog društva, što, kako se navodi, uključuje i progon novinara, napade na njihovu imovinu, neuspjehe u rješavanju ranijih slučajeva nasilja i prijetnji novinarima. "Bilo je, takođe, napada od strane vlade na lidere NVO preko medija koje kontroliše Vlada" stoji u izvještaju. Dodaje se da zabrinutost izaziva diskriminacija i društveno nasilje nad manjinama, naročito Romima, Aškalijama, Egipćanima, osobama sa invaliditetom i LGBT zajednici. "Drugi problemi u oblasti ljudskih prava uključuju nekažnjivost za ratne zločine, policijsko maltretiranje uhapšenih osoba, pretrpani i zapušteni zatvori, kršenje prava na mirno okupljanje, neriješen legalni status hiljada izbjeglica iz ratova devedestih, tenzije između religijskih grupa zbog imovine i statusa, nasilje nad ženama i djecom, neravropravnost polova, dječji brakovimeđu Romima, kontinuirana marginalizacija manjinskih grupa kao što su Albanci i Bošnjaci" navodi se u dokumentu.

U Izvještaju piše da je osnovni tužilac je naložio hapšenje pripadnika SAJ-a Bora Grgurovića i Gorana Zejaka na osnovu optužbi da su pretukli Milorada Mija Martinovića tokom protesta 24. oktobra, kao I da “uprkos video zapisu koji pokazuje da je više od 20 policajaca učestvovalo u prebijanju, nije bilo dodatnih optužnica do decembra".

U dokumentu se konstatuje da su politizacija, slabe plate, manjak motivacije i obuke zaposlenih u javnom sektoru obezbjedil plodno tlo za korupciju. “Posmatrači ljudskih prava navodili su da se Vlada miješa u zakonske procedure o zloupotrebama državnih resursa od strane vladinih zvaničnika kao i zloupotreba funkcija da bi se zaposlili partijski ljudi. Brojne su optužbe da je članstvo u vladajućoj koaliciji preduslov za posao u državnoj administraciji” stoji u izvještaju.

Nepravilnosti na izborima zamagljuju liniju između DPS-a i države i podrivaju povjerenje građana u izborni proces, stoji u izvještaju.

Navodi se i da je Specijalni tužilac Milivoje Katnić inicirao hapšenja za slučajeve korupcije na visokom nivou i navodi da je uhapšeno 13 zvaničnika budvanske opštine, zbog pronevjere. “Uhapšen je i Svetozar Marović, visoki zvaničnik DPS-a, osumnjičen za umiješanost u korupciju i organizovanu kriminalnu grupu koja je pronevjerila milione” navodi se i dodaje da su otvorene istrage za korupciju protiv bivših direktora Telekoma Olega Obradovića i Miodraga Ivanovića. “Sudije rijetko i neefikasno sprovode zakone o zapljeni imovine a dokazni standardi za oduzimanje su veoma visoki. Korupcija u policiji i neprikladan uticaj vlade na policiju ostaje problem” navodi se.

Kao problem navodi se i nekažnjivost u sektoru bezbjednosti. “ANB je nominalno nezavisna unutar vlasti ali je mnogi smatraju političkim krilom vladajućeg DPS-a. Da bi ANB i policija prisluškivali potrebno je odobrenje suda, ali aktivisti za ljudska prava tvrde da vlasti prisluškuju prate opozicione partije, međunarodnu zajednicu NVO druge grupe bez zakonskog ovlašćenja” kaže se u dokumentu američke Vlade.

Selektivno državno finansiranje ugrožava slobodu medija

U izvještaju se kaže da nezavisni mediji uglavnom izražavaju široku lepezu političkih i društvenih stavova, uključujući članke i programe koji kritiku vlasti. Podsjeća se na izvještaj CGO-a da selektivno finansiranje medija iz javnih sredstava narušava slobodu medija. “Takvo finansiranje je nagrada medijskim kućama koje su naklonjene vladi a uskraćuje se medijima koji preispituju zvanične politike i prakse”.

SD podsjeća na studiju Instituta za medije, prema kojoj “netransparentno vlasništvo nastavlja da opterećuje medijsku scenu” a neefikasne mjere sprječavanja nezakonitog monopola u medijima i netransparentnost oglašavanja države u medijima predstavlja “ozbiljne prijetnje funkcionisanju i integritetu čitavom medijskom sektoru”.

Podsjeća se da je EK u izvještaju o Crnoj Gori upozorila da nedostatak profesionalnih i etičkih standara prati nedostatak samoregulacije. SD pominje i slučaj blokade računa TV Vijesti zbog neredovnog plaćanja poreza, za šta je ona krivila nefer uslove za medije, vladin ekonomski pritisak i selektivno gonjenje, te gubitak od 4 miliona eura u prethodnih osam godina zbog Vladinih postupaka. “Provladini mediji često i grubo kritikuju novinare i vlasnike TV Vijesti i ND Vijesti za njihovo navodno neprofesionalno i nezakonito ponašanje”.

“Vladini protivnici nastavili su da tvrde da vlast kontroliše Javni servis i da se na njemu favorizuju DPS i njegove satelitske partije”.

( Darvin Murić )