Panamski papiri: Tragovi vode i do Crne Gore

Barem 13 kompanija iz Crne Gore pominje se u dokumentima koji su postali dostupni nakon najvećeg curenja papira u istoriji novinarstva.

Na mapi koju je objavio Irish times prikazano je ka kojim sve državama vode tragovi tajanstvenih ofšor kompanija za skrivanje bogatstva, utaju poreza i prevaru.

Prema toj mapi u Crnoj Gori ima 13 kompanija povezanih sa ofšor destinacijama, navode se i dva klijenta i dva krajnja korisnika, kao i 16 akcionara.

U Srbiji, prema mapi, nema kompanija i klijenata koji se pominju, ali ima dva krajnja korisnika i 28 akcionara. Iz Hrvatske se pominju po tri kompanije i klijenta, 8 krajnjih korisnika i 22 akcionara, a iz Bosne i Hercegovine svega jedan krajnji korisnik i troje akcionara.

Slovenija na mapi ima 21 kompaniju, dva klijenta i devet krajnjih korisnika, kao i 36 akcionara, Albanija ima dvije firme, tri krajnja korisnika i 22 akcionara, a Makedonija ima po dvije kompanije, klijenta i akcionara.

Informacije iz dokumenata su sinoć izazvale veliku pažnju svjetske janosti, a između ostalog otkrivaju ofšor kompanije 12 aktuelnih i bivših svjetskh lidera, među kojima su predsjednik Ukrajine, premijeri Islanda i Pakistan, kralj Saudijske Arabije, djeca predsjednika Azerbejdžana, članovi porodice kineskog lidera Si Đinpinga i britanskog premijera Dejvida Kamerona.

Među najvećim otkrićima je i uvid u mrežu tajnog ofšor poslovanja koja otkriva kako su saradnici ruskog predsjednika Vladimira Putina premještali dvije milijarde dolara preko raznih banaka i sumnjivih kompanija.

Curenje dokumenata iz firme Mosak Fonseka je jedno od najvećih u istoriji novinarstva, veći od američkih diplomatskih depeša preko Vikiliksa ili afere Snouden. Ukupno ima 11,5 miliona dokumenta i 2,6 terbajta informacija, izvučenih iz interne baze podataka firme Mosak Fonseka. Izvor „Zidojče cajtunga“ je dostavio ovom njemačkom listu prošle godfine i od tada traje istraga koju predvodi Međunarodni konzorcijum istraživačkih novinara, u Crnoj Gori poznat po prošlogodišnjoj objavi da je supruga Svetozara Marovića imala 3,8 miliona dolara na računu u Švajcarskoj prije desetak godina. Dokumenti – e-mailovi, bankovni računi i dosijei klijenata – potiču iz perioda od 1977. do decembra 2015. a u njima se pominje 214.488 različitih kompanija, trustova i fondacija, kao i 14.153 klijenta. U dokumentima se pominje 12 sadašnjih lidera država, kao i 128 drugih sadašnjih ili bivših političara i javnih zvaničnika, te 29 milijardera sa Forbsove liste. Mosak Fonseka osnivao je kompanije za 61 člana porodica i saradnika premijera, predsjednika ili kraljeva širom svijeta. U dokumentima se pominju 202 države i teritorije. Istragu je vodilo gotovo 400 novinara širom svijeta iz 109 medijskih organizacija iz 109 različitih država, uključujući OCCRP, Gardijan, BBC, Zidojče cajtung i druge. U dokumentima se nalaze imena barem 33 osobe i kompanije koje se nalaze na crnoj listi vlade Sjedinjenih Američkih Država zbog dokaza da su poslovali sa meksičkim narkobosovima, ali i terorističkim organizacijama poput Hezbolaha.

Mosak Fonseka je panamska advokatska firma koja pruža usluge osnivanja kompanija u ofšor zonama poput Britanskih Djevičanskih Ostrva. Upravlja ofšor firmama za godišnju nadoknadu. Pruža usluge upravljanja bogatstvom.

Sjedište joj je u Panami, ali radi po čitavom svijetu. Na svom sajtu tvrdi da zapošljava 600 ljudi u 42 zemlje. Ima predstavništva širom svijeta, koja uzimaju nove klijente i imaju ekskluzivna prava da koriste njen brend. Mosak Fonseka operiše u „poreskim rajevima“ poput Švajcarske, Kipra, Džersija, Singapura, Paname i Ajl Of Mena, ukupno 21. Četvrti je pružalac ofšor usluga na svijetu, osnovala je više od 300.000 kompanija. Više od pola je registrovano u poreskim rajevima pod britanskom nadležnošću, kao i u samoj Britaniji.

( Vijesti online )