Ne spaljujte mulj, zarada je ogromna

Državni plan upravljanja otpadom koji predviđa spalionicu i potpuno uništavanje otpada, posebno kanalizacionog-fekalnog mulja, potpuno je pogrešan koncept, koji se više ne primjenjuje u Evropi, jer se otpad smatra sirovinom koja obezbjeđuje zaradu.

To tvrde iz njemačkog Istraživačkog centra za obnovljivu energiju F10 i firme NovoSol & IPG, a njihov zastupnik, inženjer Milorad Micko Vukotić tvrdi da je stav o spalionici, koji zastupaju Ministarstvo održivog razvoja i pojedine opštine, u stvari, rezultat ličnog interesa lobija i pojedinih savjetnika koji za to imaju lični interes.

Najbolji primjer za to je, kako navodi, knalizacioni mulj, za koji su njemačke firme dale konkretne ponude opštinama Podgorica i Budva. Umjesto da se riješe neprijatnog mirisa i zagađenja i pritom zarade, te opštine Njemce nisu udostojile ni odgovora.

"Sada se opštine kanalizacionog mulja oslobađaju tako što samo iskopaju rupu i zatrpaju ga i zbog toga se osjeća neprijatan miris. Tehnologija koju predlaže Institut F10 ne samo da ne proizvodi neprijatan miris, već proizvodi toplu vodu, električnu energiju, mulj ostaje kao biološko đubrivo, a pošto ima veliku toplotnu moć, to đubrivo može da se pretvori u brikete i koristi i za grijanje”, pojašnjava Vukotić.

On tvrdi da je spaljivanje mulja apsurd, jer zašto bi se spaljivalo nešto što je sirovina na kojoj može da se zaradi. Posebno su, kako navodi, apsurdne izjave nadležnih da bi tretman kanalizacionog mulja spaljivanjem znatno smanjio cijene komunalnih usluga, koje bi koštale 10 do 12 eura po toni.

"Sa tehnologijom F10 se ne bi trošilo ništa, već bi se zarađivalo najmanje toliko. U Podgorici svakog dana dolazi 18 tona kanalizacionog mulja, u Budvi 10, a ljeti tokom sezone i po 20 tona mulja. Mi smo predložili da budemo finansijeri postrojenja, nađemo investitora i da damo 30 odsto dobiti opštini. Mulj se više nigdje ne spaljuje i o tome smo obavijestili i Podgoricu i Budvu i Ministarstvo. Mislim da je problem u tome što se razni savjetenici “ugrađuju” i ne bave se makro, već mikro, odnosno ličnom ekonomijom i plasiraju samo ono što im lično odgovara. Zbog toga se planira kupovina stare tehnologiju. To je katastrofalno po državu”, smatra Vukotić.

Projekat koji su njemačke firme ponudili Podgorici odnosi se na lokaciju gdje se sada nalazi gradski kolektor i bio bi samoodrživ.

"Građevinski lobi je predvidio da na toj lokaciji, iza kolektora, napravi osam zgrada sa po sedam spratova, jer je to atraktivno mjesto na obali rijeke. Opštinski planeri hoće po svaku cijenu da presele kolektor u Botun. Za to Opštini treba 40 miliona eura. To sa tehnologijom koju nudimo uopšte nije potrebno, jer bi uređaj bio napravljen odmah blizu kolektora, a tamo ima dosta mjesta. Oni sada prerađuju samo 55 odsto, a dio odlazi u Moraču. Mi bi prerađivali više od 20 tona, dobijali veliku kolčinu struje, a zakon predviđa da svu struju proizvedenu iz alternativnih izvora otkupljuje država 12 godina. Znači, imamo obezbijeđenog kupca”, pojašnjava Vukotić prednosti njemačke tehnologije.

On je, kako navodi, razgovarao i sa upravom Kliničkog centra koji troši više od milion eura za grijanje i oni su zainteresovani da koriste enegiju za toplotu, za šta je potrebno samo sprovesti cijev.

"Imali bi i oko 20 tona đubriva. Ono ne bi imalo miris, to je biološko đubrivo, koje može da se koristi i za grijanje. Mi smo predložili da nam daju lokaciju i oslobode nas komunalija i zauzvrat dobiju 30 odsto od neto dobiti”, kazao je Vukotić.

U početku, kako navodi, svi su prihvatali argumente, a onda su samo prestali da se javljaju na telefon. Slično je bilo i sa opštinom Budva, gdje su predložili da osim iskorišćavanja mulja u pomenute svrhe, snabdijevaju hotele toplom vodom.

Predlagali i rješenje problema toplifikacije Pljevalja

Njemačke firme su i čelnicima opštine Pljevlja ponudili rješenje za problem toplifikacije, sistemom kogeneracije. “Radi se o uređaju u koji se stavlja otpadno drvo i koji proizvede jedan megavat struje, ali istovremeno proizvede pet megavati toplote, što je potpuno dovoljno da grije Pljevlja. On se može naparaviti za šest mjeseci.

Kogeneracija koristi biomasu, košta 4-4,5 miliona eura, za šest mjeseci se montira i već za narednu grijnu sezonu možemo da damo pet megavata toplote. U ovom trenutku oni sada troše 2,8 megavata”, kaže Vukotić i navodi da su i u Pljevljima naišli na dobar prijem i pohvale, ali da su dalji kontakti jednostrano naglo zamrli.

( Dejan Peruničić )