Dužnici htjeli da osnuju nove firme
Poreska dozvoljava osnivanje novih firmi tek kada se na prethodnoj završi likvidacija, stečaj ili blokada
Od početka primjene Zakona o sprečavanju nelegalnog poslovanja bilo je pokušaja za registraciju firmi čiji su osnivači imali učešće u preduzećima u kojima je otvoren stečaj ili su u postupku likvidacije, ali ti zahtijevi su odbijeni rečeno je “Vijestima” u Poreskoj upravi (PU)
Zakon o sprečavanju nelegalnog poslovanja primjenjuje se od jula 2013. godine.
Tim zakonom je, između ostalog, zabranjeno nekoj osobi da osnuje preduzeće ako već ima više od 30 odsto udjela u nekoj firmi koja je u stečaju, postupku likvidacije i koja ne izmiruje poreske obaveze ili su joj računi blokirani. Zabrana osnivanja nove firme odnosi se i na članove porodice vlasnika koji imaju više od 30 odsto udjela u firmi koja je u stečaju ili postupku likvidacije i koja ne izmiruje poreske obaveze ili su joj račini blokirani.
Advokatska kancelarija “Jovović-Mugoša” mjesec dana po stupanju na snagu zakona, prije dvije i po godine, podnijela je Ustavnom sudu incijativu za ocjenu ustavnosti.
U inicijativi je objašnjeno da se vlasniku neke firme ne može zabraniti da osnuje novu, a da se prethodno ne sprovede sudski postupak u kome bi se dokazalo da je odgovoran za to što je firma u stečaju, likvidaciji ili što ima blokiran računi i ne izmiruje poreske obaveze. Sporno im je i što se toj osobi uvode sankcije, bez prava na žalbu, ali i što se zakon “proširuje na osobe koje objektivno i subjektivno ne mogu biti odgovorne za tu firmu”. Ustavni sud se dvije i po godine o tome ne izjašnjava.
“Od stupanja na snagu zakona o Centralnom registru privrednih subjekata (CRPS) predat je veći broj zahtjeva za registraciju novih firmi čiji osnivači imaju učešće iznad 30 odsto u kapitalu firme nad kojima je otvoren stečaj ili postupak likvidacije, koje ne izmiruje obaveze, odnosno čiji su računi blokirani u postupku prinudne naplate. Registracija jednog broja tih prijava je odbijena, dok su stranke od jednog broja njih odustale u toku postupka registracije”, kazali su iz Poreske uprave.
Objasnili su da je po jednom broju tih prijava CRPS donio rješenja kojima je registrovao osnivanje novih firmi, ali tek nakon što je nad već registrovanim firimama obustavljen ili zaključen postupak stečaja ili likvidacije ili tek nakon što su uplatili poreske obaveze, odnosno nakon što su njihovi računi odblokirani.
"Tačno je da je posljednih godina nad značajnim brojem firmi otvoren stečaj. Razlozi za to nijesu uvijek bili isti, pa vjerovatno ni u većini slučajeva, nije bila namjera ovlašćenih lica i osnivača da izbjegnu plaćanje dospjelih obaveza, već su prije bili prouzrokovani događajima koje nisu mogli kontrolisati. Konkretni primjeri da se te okolnosti nalaze van uticaja određenih osoba su još prisutna svjetska ekonomska kriza, pad vrijednosti nepokretnosti i drugih dobara sa kojima su te firme poslovale, pad prometa...", navedeno je, između ostalog, u inicijativi Ustavnom sudu.
Nema detaljne analize o efektima primjene zakona
Ministarstvo finansija i Poreska uprava nemaju detaljnju analizu primjene Zakona o nelegalnom poslovanju.
Na pitanje da li je rađena detaljnija analiza primjene ovog zakona i šta je ona pokazala, iz PU su kazali da je to pitanje za ministarstvo koje je krovni organ koji uz Komisiju za borbu protiv sive ekonomije prati njegovu primjenu.
“PU kao jedan od organa zaduženih za primjenu zakona kontinuirano i intenzivno primjenjuje mjere u skladu sa njegovim odredbama u dijelu omogućenih ovlašćenja (naročito odredbama u vezi sa razmjenom informacija sa bankama, uplatom dnevnih pazara, blagajničkim maksimumom, te u vezi sa pitanjima registracije). Primjenjuju se i mjere za sankcionisanje u slučaju kršenja odredbi izricanjem prekršajnih naloga i zabranom registracije”, kazali su u PU.
U Ministarstvu finansija nijesu imali nikakve informacije o primjeni zakona.
Iz Poreske uprava su kazali da ih mediji redovno izvještavaju o uslugama olgašavanja i da po tom osnovu nije bilo kazni
Ministar finansija Radoje Žugić ranije je kazao da je zakon važan element za suzbijanje sive ekonomije i uvođenju reda u poslovanju.
Nije bilo kazni za medije zbog neprijavljivanja oglašivača
Iz Poreske uprava su kazali da ih mediji redovno izvještavaju o uslugama olgašavanja i da po tom osnovu nije bilo kazni.
Prema zakonu, elektronski i štampani mediji dužni su da prije objavljivanja oglasa i reklama za prodaju proizvoda i pružanju usluga vode evidenciju o naručiocima i da o tome kvartalno obavještava Poresku upravu, kao i da podatke iz evidencije, na pisani zahtjev, dostavi PU po potrebi.
Institut za medije je u decembru prošle godine u okviru istraživanja “Medijsko vlasništvo i finansiranje medija u Crnoj Gori“, saopštio da su Poreskoj upravi 27. maja prošle godine poslali zahtjev za pristup podacima o izvještajima medija Poreskoj upravi. Odgovor su, kako je navedeno, dobili dva mjeseca kasnije i u njemu je navedeno da su od svih vodećih medija samo “Dan” i “Vijesti” dostavili izvještaje. Kazna za nedostavljenja izvještaja iznosi do 20.000 eura, a istraživač Instituta Daniela Brkić tada je kazala da nadležni nikada nisu odgovorili da li se ova odredba sprovodi i da li je ikad primijenjena, i šta je onda svrha ovog zakona.
( Marija Mirjačić )