Podmornica “Tisa” dobija mjesto u muzeju

Ministarstva odbrane Crne Gore i Srbije postigla su sporazum o ustupanju Srbiji kao muzejskog eksponata takozvane džepne podmornice P-911 Tisa, koja je prije desetak godina povučena iz operativne upotrebe u tadašnjoj Mornarici Vojske SCG.

Podmornica se već godinama nalazi na obali u krugu vojnog objekta Pristan u Boki Kotorskoj, a Vlada je još jula 2014. donijela odluku da se taj ratni brod koji je proglašen viškom Mornarici pokloni kao muzejski eksponat Srbiji.

Inicijativu za ustupanje te podmornice pokrenulo je 2009. Udruženje građana Podmorničar iz Beograda i njihov plan je da podmornicu izlože kao muzejski eksponat na nekoj od lokacija u Beogradu ili eventualno u Novom Sadu, gdje je sjedište Riječne ratne flotile Vojske Srbije.

Prema sporazumu dvaju ministarstava na koji je saglasnost prekjuče dala Vlada - podmornica se srpskom Ministarstvu odbrane ustupa „u viđenom stanju sa aspekta kompletnosti i funkcionalnosti, kao muzejski eksponat“.

MO Srbije snosiće troškove utovara i transporta podmornice od Boke Kotorske do Beograda, a koji su procijenjeni na nešto više od 20.000 eura.

Datum primopredaje podmornice na Pristanu, biće utvrđen odmah nakon potpisivanja Sporazuma koji će u ime Crne Gore potpisati potpukovnik Veljko Mališić, načelnik Direkcije za logistiku Direktorata za materijalne resurse Ministarstva odbrane.

Crna Gora je već 2011. Soveniji kao muzejski eksponat poklonila istovjetnu malu podmornicu P-913 Soča, koja je već duže jedan od najpopularnijih muzejskih eksponata u Parku vojaške zgodovine u Pivki.

Treća takva podmornica P-912 Una, muzejski je eksponat u Zbirci pomorskog nasljeđa Porto Montenegra u Tivtu.

Šest malih podmornica klase P-911 ukupno je izgrađeno u drugoj polovini osamdesetih godina prošlog vijeka, za nekadašnju Jugoslovensku ratnu mornaricu u Brodogradilištu specijalnih objekata u Splitu.

Riječ je o jednom od najuspjelijih projekata takozvanih diverzantskih podmornica u svijetu, a koje i danas imaju prilično modernu tehnologiju i izuzetna svojstva bešumnosti i teškog otkrivanja, što je osnovna vrijednost svake podmornice.

Svojevremeno je za kupovinu podmornica tog tipa bila veoma zainteresovana ratna mornarica Švedske, ali je realizaciju tog unosnog posla spriječio raspad SFRJ.

Podmornice tipa P-911 duge su nepunih 19 metara, a puni deplasman im iznosi 88 tona. Taj produkt pameti jugoslovenskih inženjera i industrije “od Triglava do Đevđelije” namjenski je građen sa misijom da u slučaju rata, podmornice tajno doplove do italijanske obale gdje bi iskrcale diverzante koji bi napali tamošnja vojna i industrijska postrojenja, odnosno da podmornice tajno polože protivbrodske morske mine pred italijanskim lukama.

( Siniša Luković )