Sunce donijelo struju na katune

Da nije solarnih panela, katuni u pivskom i durmitorskom kraju možda nikada ne bi imali struju, a domaćinstva koja izdižu stoku i dalje bi sve aktivnosti obavljali uz pomoć šterika i fenjera.

“Solarni paneli su spas za nas poljoprivrednike koji smo na katunima konačno dobili struju”, kazao je Milan Aprcović iz Plužina.

Zahvaljujući projektu UNDP-a “Razvoj niskokarbonskog turizma”, koji je realizovan u saradnji sa lokalnim opštinama, 40 domaćinstava, 30 u Plužinama i deset na Žabljaku, na katunima je ugradilo solarne panele i tako po prvi put dobilo struju.

“Učestvovali smo sa 30 odsto sredstava. Svake godine na katunu Ravno smo od polovine maja do kraja oktobra”, kazao je Aprcović, koji ima oko 150 ovaca i 12 goveda.

I Dragan Šain, koji sa stokom izdiže na katun Sokolina, u Crkvičkom polju, ugradio je solarni panel.

“Pošto nemamo druge mogućnosti da imamo struju ovo je najbolje rješenje i svima bih preporučio da ih ugrade”, kazao je Šain.

Solarni paneli, prema riječima Radice Zeković iz UNDP-a, doprinijeće stvaranju boljih uslova za rad i privređivanje poljoprivrednika i stočara koji izdižu stoku na katune, a nijesu imali obezbijeđenu električnu energiju.

Solarni paneli, kako je istakla, veoma su korisni i za razvoj ruralnog turizma jer ne treba zaboraviti da katune sve češće posjećuju turisti “koji brinu o ekološki prihvatljivom načinu života”.

“Putnici su generalno znatiželjni ljudi koji žele da dožive prirodne, netaknute krajolike, i iskuse autentičan lokalni način života i boravka. Ruralne zajednice imaju velike mogućnosti za pružanje takvih iskustava”, kazala je Zeković.

UNDP je do sada, preko tog projekta, sa opštinom Žabljak realizovao tri projekta – “Zamjena postojećih sijalica LED rasvjetom”, “Valorizacija potencijala za razvoj ruralnog turizma - ugradnja solarnih panela za katune” i “Nabavka turističkog autobusa na električni pogon”.

Tokom prošle godine Žabljak je dobio led rasvjetu čime je emisija ugljen-dioksida smanjena do 74 odsto. Vrijednost projekta je oko 195 hiljada eura, a UNDP je učestvovao sa 49.600.

U avgustu je deset domaćinstava na durmitorskim katunima dobilo solarne panele, a Opština je projekat, čija vrijednost je oko 15 hiljada eura, finansirala sa 50 odsto sredstava, dok su UNDP i domaćinstva učestvovala sa po 25 odsto.

Zahvaljujući donaciji NLB banke (46.425 eura) i UNDP-a (5.000). Žabljak je od oktobra ove godine prva opština u Crnoj Gori koja ima električni autobus.

“Autobus, prvi te vrste u Crnoj Gori, saobraćaće ljeti do Crnog jezera, a tokom zimske sezone do skijališta Javorovača i Savin kuk”, kazala je Zeković.

( Svetlana Mandić )