Rajko Kuljača: Od političkog favorita do svjedoka pokajnika

Na lokalnim izborima održanim u maju 2005. godine Rajko Kuljača, načelnik lokalnog Odjeljenja bezbijednosti, izabran je za predsjednika Opštine Budva. Bio je nosilac izborne liste kao kandidat uticajnog funkcionera DPS-a, tadašnjeg predsjednika zajedničke države Srbije i Crne Gore Svetozara Marovića.

Na izborima 2009. godine ponovo je bio nosilac izborne liste Evropska Budva DPS-SDP, koja je dobila većinu glasova birača. Drugi petogodišnji mandat potvrđen je u lokalnom parlamentu, da bi bio prekinut početkom 2011, kada iz zatvora u Spužu podnosi pismenu ostavku na funkciju gradonačelnika, pritisnut optužbom za zloupotrebu službenog položaja u aferi Zavala, u kojoj je nepravosnažno osuđen na pet godina zatvora.

Tokom šestogodišnjeg predsjednikovanja turističkom metropolom, u vrijeme investicionog buma i nezapamćenog priliva kapitala koji se mjeri milijardama eura, vremena enormnog bogaćenja lokalnih političara i funkcionera, Kuljača je prešao put od političkog favorita do svjedoka pokajnika u razotkrivanju korupcionaških afera koje su obilježile njegovu vladavinu.

Slučaj je udesio tako, da je upravo Kuljača koga je na vlast doveo Svetozar Marović, deset godina kasnije postao krunski svjedok Tužilaštva u otkrivanju budvanskog dona. A putevi, kako izgleda, vode k Maroviću.

Podsjećamo, po nalogu Vrhovnog državnog tužilaštva u zoru 13. avgusta uhapšeno je 13 osoba, među kojima su istaknuti funkcioneri DPS-a, predsjednik Opštine Lazar Rađenović, menadžerka grada Milena Marović- Bogdanović, bivši predsjednik i potpredsjednik Rajko Kuljača i Dragan Marović, bivši menadžer grada i savjetnik u Vladi Aleksandar Tičić, pod sumnjom da su zloupotrijebili službeni položaj prilikom izgradnje poslovnog centra TQ Plaza i platoa na plaži Jaz, čime su nanijeli štetu Opštini oko 10 miliona eura.

Uhapšen su i službenici lokalne uprave, glavni administrator Snežana Šćepanović, direktor Vodovoda Milenko Medigović, Dragica Popović, Milojka Kovačević, Danijela Marotić, Novak Klisić, Đorđe Pavlović, izvršni direktor firme Trejdjunik Goran Bojanić, dok je Miodrag Samardžić u bjekstvu. Kasnije je uhapšen izvršni direktor kompanije Gugi komerc Dragoljub Milovanović.

Njih je tužilaštvo označilo kao članove kriminalne grupe osnovane radi sticanja nezakonite dobiti i moći, čije je djelovanje planirano duže vrijeme, uz primjenu određenih pravila, sa precizno određenim ulogama i zadacima, poput dobro organizovanih mafijaških klanova u svijetu.

Budvansku kriminalnu grupu, tvrde tužioci, formiralo je „za sada nepoznato lice“ koje nije obuhvaćeno prijavom, čiji identitet nije saopšten.

Vijest da je Kuljača dobio status svjedoka saradnika u predmetu TQ Plaza i Jaz, iznenadila je mnoge u Budvi. On je bio na čelu izvršne vlasti koja je realizovala sporne projekte, na vrhu piramide odgovornosti. Svi osumnjičeni u nizu korupcionaških skandala u Budvi, niži su po rangu u opštinskoj upravi. Svi sporni akti i papiri, sporazumi i aneksi nose potpis predsjednika Kuljače, pa u javnosti vlada nedoumica oko toga, kako glavni osumnjičeni može biti svjedok saradnik, kome je u izgledu pošteda od krivičnog gonjenja.

Institut zaštićenog svjedoka, svjedoka saradnika, krunskog svjedoka ili svjedoka pokajnika, efikasan je način da se pravdi privedu inspiratori, organizatori i izvršioci nezakonitih radnji. Obično se niži prestupnici ili krivci za djelo koje proizvodi manju štetu po društvo koriste da se „ulove“ krupne ribe.

U Crnoj Gori je institut zaštićenog svjedoka uveden 2004. Zakonom o zaštiti svjedoka ustanovljen je Program zaštite koji se primjenjuje samo onda ako bez iskaza svjedoka ne može biti dokazano krivično djelo ili bi njegovo dokazivanje na drugi način bilo otežano.

Primjenjuje se, između ostalog, u slučajevima krivičnih djela koja se vrše na organizovan način i protiv djela za koja se po zakonu može izreći kazna zatvora u trajanju od pet ili više godina. Svjedok dobija neku zakonom propisanu privilegiju, djelimično ili potpuno amnestiranje od krivične odgovornosti, ako je njegova pomoć bila od koristi.

Ako Kuljača pomogne u otkrivanju misterioznog organizatora kriminalne grupe u Budvi, u rasvetljavanju okolnosti pod kojima je opštinska kasa olakšana za desetine miliona eura, ko je to osmislio, naredio, odradio, ko su bili pomagači, može računati na oslobađanje od krivice u ova dva slučaja, u kojima, prema riječima tužilaca, mogu biti izrečene kazne do 10 godina zatvora.

Suočen sa takvom sudbinom, Kuljača je odlučio da „propjeva“ i kaže sve što zna o zloupotrebama vlasti u Budvi u kojima je i sam učestvovao i brojnim poslovima koji su donijeli ogromnu štetu Opštini i veliku korist njihovim akterima. On je i ranije u predmetu Zavala „prijetio“ da će progovoriti o svemu, ali se predomislio.

Određivanjem statusa zaštićenog svjedoka Rajku Kuljači, prvom čovjeku grada u čijoj je ruci bio pečat i potpis, umiješanog u sve otkrivene afere, tužilaštvo signalizira da iznad njega postoji drugi čovjek, sa većom, makar i neformalnom moći. Nezvanično, aludira se na Svetozara Marovića bez čijeg aminovanja mnoge stvari u gradu ne bi mogle da se dogode.

No, Marović nije imao nikakvu izvršnu funkciju u gradu pa nije poznato na koji način je uspijevao da lokalnim funkcionerima nametne svoju volju i ideje. Funkcije su imali članovi njegove familije, brat Dragan Marović, bivši potpredsjednik Opštine i sekretar za privredu i finansije, te ćerka Milena Marović-Bogdanović koja obavlja posao glavnog gradskog menadžera. Da li su i u kolikoj mjeri radili nezakonito, pokazaće se u sudskom procesu.

Kuljača je u svojstvu svjedoka saradnika u Tužilaštvu otvorio dušu u ispovijesti koja je trajala punih šest sati. Njegov iskaz nosi oznaku tajnosti i medijima nije dostupan. Međutim, Tužilaštvo je iskaz podijelilo advokatima osumnjičenih, pa su neki njegovi djelovi već poznati. Advokati imaju familije, poznanike, vijesti se brzo šire, tako da se o Kuljačinom svjedočenju mnogo toga već zna.

On je prema nezvaničnim izvorima navodno razotkrio do detalja prirodu ugovora o gradnji poslovnog centra TQ Plaza po kome je Opština na ime zemljišta u centru grada koje je ustupila investitoru Mirku Latinoviću, vlasniku firme Trejdjunik, trebala dobiti 25 odsto izgrađenog poslovnog i stambenog prostora. Jednim od aneksa ugovora taj procenat smanjen je na 15 odsto, čime je Opština oštećena za nepunih osam miliona eura. Grad je dobio samo parking mjesta u podzemnoj garaži, krovne terase, hodnike i slične neupotrebljive kvadrate, dok je većina gradskih funkcionera, dobila stanove u posebnom krilu C ove luksuzno opremljene zgrade.

Kuljača je Tužilaštvu navodno otkrio njihova imena i detaljno opisao koliko je kome od opštinskih funkcionera i šefu organizovane kriminalne gupe pripalo poslovnog i stambenog prostora od ugovorenog posla u još nezavršenoj C lameli.

Inspektori kriminalističke policije su prošle sedmice, po nalogu Specijalnog tužilaštva, ušli u zgradu TQ Plaza i uzeli spiskove svih stanara i vlasnika objekata i počeli premjeravanje i fotografisanje stambenog i poslovnog prostora. Sumnja se da je izgrađeno oko 2.000 kvadrata više od onoga što je odobreno građevinskom dozvolom.

„Češlja“ se i dokumentacija Trejdjunika, čiji je izvšni direktor Bojanić pušten da se brani sa slobode.

Inspektori su nedavno ušli i u zgradu Opštine i preuzeli potrebnu dokumentaciju iz Sekretarijata za planiranje prostora.

Kako se nezvanično saznaje, Kuljači bi se mogao pridružiti i osumnjičeni Aleksandar Tičić, kao svjedok saradnik, kome je određen pritvor od 30 dana.

Kuljača je nezgodan svjedok svih mutnih poslova koji su se množili poslednjih 10 godina. Neiscrpan je izvor informacija jer je bespogovorno izvršavao tuđe naloge, upućen je u sve mahinacije lokalne vlasti, od preprodaje državne zemlje, davanja garancija raznim firmama na milonske kredite koje su kasnije vraćali građani Budve, naduvavanja računa za infrastrukturne projekte, zaduživanja, prebijanja računa, donošenja planova i izdavanje građevinskih dozvola...

Postao je noćna mora mnogih Budvana, ali i ministara iz Vlade Crne Gore koji su žarili po budvanskoj nahiji. Kuljača bi mogao biti od pomoći u rasvetljavanju mnogih neriješenih ubistava u Budvi koja su se dogodila dok je vodio Odjeljenje bezbijednosti, ali i kasnije, dok je bio na čelu Opštine, kao i drugih sumnjivih poslova koji čekaju istragu.

Što postupak rasvetljavanja budvanskih afera i zloupotreba vlasti bude duže trajao, to će sve više prljavog veša isplivati na budvansku pjenu od mora. Grad je bukvalno poharan, dokazi o korupciji na visokom nivou plasiraju se iz dana u dan, dok iz budvanskog DPS-a negiraju očigledno i guslaju o patriotizmu i doprinosu stvaranju samostalne Crne Gore.

U sličnoj situaciji 2004. godine u španskom ljetovalištu Marbelja, zbog korupcije i mahinacija u urbanizmu tokom investicionog talasa i ulaska ruskog kapitala, uhapšeno je oko 40 osoba- kompletna lokalna uprava grada. Istovremeno je raspuštena i lokalna skupština.

Budva zaslužuje da se ustanovi odgovornost koalicije na vlasti, DPS-SDP-LP čiji su odbornici sve nezakonitosti, lopovluke i milionska zaduženja, podržali bez zadrške. Oni su od Budve napravili urbanističko ruglo i sirotinjsku opštinu sa dugom od preko 100 miliona eura. Poznavaoci prilika u gradu tvrde da je dug čak 200 miliona.

( Branka Plamenac )