Ko je kriv za zlostavljanje
Džojs Kerol Outs poteže problematično pitanje ovim romanom - da li proza može govoriti o moralu slikom moralno neprihvatljivog junaka. Kao veliki majstor prikaza poremećenih umova, Outs daje mračan, detaljan, ali krajnje realističan portret manijakalnog Milog Tate
Novi roman američke spisateljice Džojs Kerol Outs, pod nazivom „Mili Tata“ literarno tretira problem otmice djeteta i licemjerstva u društvu, posebno među onim slojevima koji se nepogrešivo smatraju časnim i poštenim. Roman je objavila Agora u prevodu Igora Cvijanovića.
Prečasni Čester Keš, alijas Mili Tata, putuje i drži propovijedi, ali i kidnapuje i muči dječake. Roman počinje jednom takvom otmicom. Žrtva je Robi Vitkoum, otet iz ruku majke Dine na parkingu tržnog centra. U pokušaju da ga spase, majka zadobija teške povrede od napadača. Mili Tata bježi s Robijem u drugu državu gdje živi s njim pod maskom samohranog oca i udovca. Mučenjem i ponižavanjem otmičar uči Robija da ga posmatra kao pravog oca, koji je sa svojim grotesknim nadimkom sušta suprotnost očinske figure. On izgladnjuje dječaka, zatvara ga u „škrinju“ i seksualno zlostavlja. Uporedo s dječakovom golgotom, Outs prikazuje muke roditelja koji su ostali bez djeteta i njihov život u surovoj nadi. Nakon šest godina zatočeništva, dječak uspijeva da pobjegne i vraća se u svoj dom, ali nastavak porodičnog života Vitkoumovih ne ide nimalo lako.
Ožiljci su preduboki, suviše mnogo vremena je prošlo i srećan kraj se ne nazire.
Prema riječima kritike, Džojs Kerol Outs poteže problematično pitanje ovim romanom - da li proza može govoriti o moralu slikom moralno neprihvatljivog junaka. Kao veliki majstor prikaza poremećenih umova, Outs daje mračan, detaljan, ali krajnje realističan portret manijakalnog Milog Tate. S druge strane, ni karakterizacija običnih ljudi, kakvi su bili Robijevi roditelji prije otmice, nije ništa manje umješna. Čak i dok im se brak raspada pod teretom strašne nesreće, Vit i Dina Vitkoum se drže svoje ljudskosti iako im se život polako raspada.
Vješto napisan i izuzetno savremen, roman „Mili Tata“ bavi se jednom od najosjetljivijih tema današnjice - zlostavljanjem djece. Džojs Kerol Outs bez okolišanja i uvijanja veoma uvjerljivo secira um prestupnika i žrtve, ali se bavi i odgovornošću roditelja, zajednice, školskog sistema, medija i društva kao cjeline.
Džojs Kerol Outs (1938) američka je spisateljica i profesorka kreativnog pisanja. Posljednjih nekoliko godina je pominju u najužem krugu potencijalnih dobitnika Nobelove nagrade. Teme kojima se Outsova bavi su širokog dijapazona: od gotskog romana, otuđenosti pojedinca, društvenih fenomena i anomalija, zavođenja, nasilja, incesta, silovanja, feminizma, razlike između polova. Po mišljenju kritike, Džojs Kerol Outs spaja velike zamisli i sitne pojedinosti u idealnom proznom činu balansiranja, a pripovijedanje nijednog živog američkog pisca ne odjekuje prizvukom užasa koji je proizveo Edgar Alan Po onako kako to radi Džojs Kerol Outs.
Džojs Kerol Outs je autorka preko 50 romana, desetak novela, preko 30 zbirki priča, osam drama, desetak knjiga kritika, desetak pjesničkih zbirki, pet romana za omladinu. Njeni najznačajniji romani su „Američki apetiti“, „Zvijeri“, „Silovanje“, „Ljepotica“, „Crna voda“, „Zombi“, „Daj mi svoje srce“. Dobitnica je Nacionalne književne nagrade za roman „Oni“, nagrade PEN/Malamud. Član je Američke akademije umjetnosti i pisanja. Živi u Prinstonu u Nju Džerziju.
( Vujica Ognjenović )