Uskladiti zakonodavstvo sa Istambulskom konvencijom
Nevladine organizacije (NVO) Sigurna ženska kuća (SŽK), Centar za ženska prava i SOS telefon Nikšić, podnijele su inicijativu za izmjene i dopune Zakonika o krivičnom postupku i Krivičnog zakonika Crne Gore, u cilju njihovog usklađivanja sa Istambulskom konvencijom.
Te NVO dostavile su poslanicama u Skupštini Predloge amandmana na predložene izmjene i dopune Zakonika o krivičnom postupku i Krivičnog zakonika Crne Gore.
„Cilj inicijative je usaglašavanje crnogorskog zakonskog okvira sa međunarodnim preporukama i standardima propisanim Konvencijom Savjeta Evrope (SE) o sprječavanju i suzbijanju nasilja nad ženama i nasilja u porodici (Istambulska konvencija), koja je pravno obavezujuća za Crnu Goru“, saopšteno je iz tih NVO.
Kako je pojašnjeno, postojećim zakonskim rešenjima definisane su mjere bezbjednosti zabrana približavanja i udaljenje iz stana ili drugog prostora za stanovanje, koje stupaju na snagu tek po pravosnažnosti sudske presude, što znači da žrtve tog krivičnog djela nemaju fizičku zaštitu u toku trajanja istrage i sudskog postupka.
„Praksa pokazuje da su žrtve nasilja u porodici posebno izložene opasnosti nakon što prijave nasilje i da se ono često ponavlja uz zastrašivanje i pritisak da odustanu od svjedočenja u krivičnom postupku“, kaže se u saopštenju.
SŽK, Centar za ženska prava i SOS telefon Nikšić predlažu da se postojeći Predlog zakona o izmjenama i dopunama Zakonika o krivičnom postupku unaprijedi uvođenjem hitnih mjera zaštite za žrtve krivičnog djela nasilja u porodici ili porodičnoj zajednici i krivičnih djela protiv života i tijela do pravosnažnosti sudske odluke.
„Odnosno, da se uvedu mjere koje će neposredno i trenutno otkloniti dalju opasnost po život, zdravlje, fizički i psihički integritet žrtve, spriječiti ponavljanje krivičnog djela i ponovnu viktimizaciju žrtve“, precizirali su iz tih NVO.
Prema njihovim riječima, pored navedenog, sudovi u praksi često izriču kazne koje su blizu zakonskog minimuma ili su čak i ispod njega.
„Blaga kaznena politika poručuje da je nasilje u porodici legitimno i društveno prihvatljivo. Prema međunarodnim i regionalnim preporukama, kazne treba da budu srazmjerne težini krivičnih djela i zakonski okvir treba da predvidi teže kazne za krivična djela koja uključuju nasilje u porodici, nego za slična krivična djela nasilja počinjenog van porodičnog konteksta“, kaže se u saoptenju.
Iz tih NVO podsjećaju da Istanbulska Konvencija propisuje da postojanje porodičnog odnosa između učinioca i žrtve treba sistematski dodavati kao otežavajuću okolnost u raznim krivičnim odredbama opštije prirode.
„Zato predlažemo i da se Krivičnim zakonikom Crne Gore predvide oštrije sankcije za krivična djela koja uključuju nasilje u porodici nego za slična krivična djela učinjena van porodičnog konteksta, kao i uvođenje krivičnog djela – proganjanje, koje se učestalo dešava u praksi, ali bez mogućnosti da se adekvatno krivično goni. Predloženim izmjenama želimo da doprinesemo uspostavljanju djelotvornog i srazmjernog sistema kažnjavanja nasilnika koji odvraća od ponovnog vršenja krivičnih djela“, navodi se u saopštenju.
SŽK, Centar za ženska prava i SOS telefon Nikšić pozvali su sve političke partije, poslanike i poslanice u Skupštini, da podrže tu inicijativu, „jer predložene izmjene predstavljaju početne korake ka usklađivanju domaćeg zakonodavstva sa Konvencijom SE o sprječavanju i suzbijanju nasilja nad ženama i nasilja u porodici koja obavezuje Crnu Goru da preduzme neophodne zakonodavne i druge mjere kako bi unaprijedila prava žena žrtava nasilja u porodici“.
„Osim ovih, potrebno usvojiti i niz drugih odredbi kojima bi se osigurala efikasnija i efektivnija zaštita žrtava nasilja u porodici, pa će naše organizacije i u narednom periodu podnositi inicijative sa ciljem da primjena standarda predviđenih ovom Konvencijom postane ustaljena praksa crnogorskih institucija“, zaključuje se u saopštenju.
( Mina )