Djela neprolazne vrijednosti

Dr Svetislav Marinović (1938-2015)

Plodni naučni stvaralac i istraživač, kriminolog, antropolog, sociolog, teoretičar kaznenog prava, proslavljeni pobornik eutanazije, istoričar crnogorskog krivičnog prava, socijalni antropolog, književnik, novinar, publicista, kulturni i javni djelatnik, urednik časopisa Advokatura, osnivač i urednik jedinstvenog i autentičnog naučnog časopisa za oblast crnogorskog prava i socijalne antropologije Justicija - advokat dr Svetislav Marinović, preminuo je u otmjenoj tišini svog doma 02.06.2015. i sahranjen 03.06. u Novom Selu, u prisustvu najbliže rodbine.

Grandiozna erudicija duha, enciklopedist, multidisciplinarni istraživač što je po vokaciji svojih duhovnih i umnih potencija bio polihistor na granici genijalnosti svog uma i nenadmašne inteligencije, raskošne inspiracije i tragalačkog zanosa za prirodom kauzalnosti u mnogim područjima znanstvenih displina, rođen je 1938. u Benkovcu, da bi nakon mature završio studije prava u Beogradu 1962. otisnuvši se, prirodom svog slobodnog uma i genijalnog duha, a po zanosu čovjekoljublja i pravičnosti u vode advokature i naučnog istraživanja, osobito u oblasti socijalne antropologije, krivično-pravnih znanosti i istorije crnogorske pravne baštine, odbranivši magistraturu i doktorat pravnih nauka u oblasti krivičnog prava.

Dr Svetislav Marinović je dubinom svog naučnog istraživanja i eskpresijom svoje naučne misli iskoračio ispred vremena i kolega u svojoj profesiji i displinama zadatog naučnog kruga, što je svakom problemu u oblasti pravne teorije i prakse i te socijalne antropologije i istorije prilazio iz svih uglova i opservacija koja ga je misaona nit vodila do substancijalnosti predmeta koji je izučavao, unoseći u metode svog istraživačkog duha neophodnu mjeru kriticizma, kao jedinog mjerili istinitosti kojom je postigao krajnje granice istinske jurisprudencije, u kojoj oblasti je bio poznatiji u svim evropskim krugovima nego u mjestu svog života. On je časopis Advokat - glasilo za pravnu praksu, teoriju i ljudska prava Advokatske komore Crne Gore, tokom svoje uredničke egide doveo svojom uredničkom koncepcijom do zenita proslavivši se pokretanjem svog znamenitog časopisa Justicija - glasilo o nasilju, zločinu i kazni, u čijem je uredničkom internacionalnom kolegijumu sazvao najveća imena pravnih i socioloških znanosti iz Crne Gore i inostranstva. Takav časopis je za vrijeme svoje izdavačke egzistencije bio jedinstveno glasilo u evropskim sociološkim i jurističkim krugovima.

Svoju slavu dr Marinović stekao je monumentalnim djelima neprolazne vrijednosti što čine čast evropskoj jurisprudenciji, sociologiji i socijalnoj antropologiji: U sjenci smrti, državni ritual smrti, Pravo na smrt - eutanazija, Velike advokatske odbrane, Crnogorski dvoboj, Istorija sudstva Crne Gore, te romanima što za predmet svoje književne naracije obrađuju genealogiju i antropologiju krvne osvete Osvetnik i Zemlja predaka.

Svojim monumentalnim djelom voluminozne sadržine i grandioznog značaja Kaznena istorija Crne Gore (2007) naučni korifej dr Marinović predstavio je i približio krivično-pravnu istoriju crnogorskog naroda u nekoliko vjekova u svim njenim oblastima i vidovima, obuhvatajući njeno pisano i običajno pravo i judikaturu na multikulturološkoj osnovi, izričući stav da je: „običajno pravo izdržalo probu vremena i pokazalo se kao efikasan i djelotvoran regulator društvenih odnosa zahvaljujući kojemu su sačuvale se i napredovale ljudske zajednice u svojoj ljudskoj evoluciji“, jasno i eksplicitno izričući negaciju dotadašnje naučne hipoteze u pravnoj istoriografiji o konzervativnosti pravnih običaja tvoreći, argumentum a contrario, da je pisano pravo konzervativnije od običaja podsjećajući na britanski common law i crnogorsku običajnu judikaturu u vidu precedanata koji predstavljaju vječno živu crnogorsku logiku, svijest i anatomiju narodnog duha i društvene stvarnosti. Samo zbog ovog nenadmašnog djela u crnogorskoj pravnoj nauci i istoriografiji, dr Marinović je zavrijedio najviše crnogorske državne nagrade, za koje nije ni nominovan samo zbog pizme i ljubomore crnogorskih kulturnih djelatnika, što ga je lišilo katedre i profesure na jurističim fakultetima u Crnoj Gori, ali on će tim svojim djelom kao i sveukupnim naučnim i kulturnim stvaralaštvom zračiti kao velika naučna, kulturna i ljudska zvijezda i predstavljati uzor i inspiraciju dolazećim naučnim i kulturnim naraštajima, potvrđujući staru helensku mudrost: Mors ianua vita e (Smrt je kapija života).

( Čedomir Bogićević )