Opasno u Kolašinu: Zgrada starog suda može da se sruši, državu ne interesuje

I prošloj kolašinskoj vlasti i onoj prije nje stiglo je na desetine apela i inicijativa kojim se traži uklanjanje polusrušenih objekata u centru grada.

Najopasniji za prolaznike je objekat starog suda, prodat prije više godina Nebojši Boškoviću za 120.000 eura.

Stručnjaci tvrde da ta zgrada svakog trenutka može da se sruši, a u lokalnoj upravi do sada nijesu mogli učiniti ništa, jer su im, kažu, ruke bile vezane propsima.

I ove jeseni, kao mnogih do sada, jak vjetar i kiša će polusrušeni objekt učiniti još opasnijim za vozila i prolaznike. Kako su govorili predstavnici prethodne vlasti, čekao se potez Ministasrtva održivog razvoja i turizma, koje je i do sada ostajalo inertno kada je riječ o tom kolašinskom problemu.

Jedino što su mogli iz Opštine da učine je da uklone sitnije djelove i ograde objekat crvenom trakom, odnosno zaštitnom ogradom, kao “vizuelno upozorenje na opasnost”.

Posljednje ograničavanje pristupa zgradi, prije nekoliko mjeseci, učinjeno je nakon što je urbanističko-građevinska inspekcija Ministarstva kontrolisala objekat. Postupak oko te zgrade je okončan u kolašinskom sekreterijatu za urbanizam i sada se čeka šta će država odlučiti. Državi se, pokazalo se, ne žuri, pa zaštitna ograda kojom je zamijenjena crvena traka još stoji, a Kolašinci u širokom luku obilaze objekat, naročito u danima kada duva jači vjetar.

Sekretarijat za urbanizam je još prije skoro šest godina naložio da se obavi vještačenje i utvrdi stabilnost objekta u Ulici Boška Rašovića. Institut za razvoj i istraživanje u oblasti zaštite na radu iz Podgorice je prije nekoliko godina u svom izvještaju naznačio da objekat zbog stanja u kojem se nalazi, predstavlja opasnost za ljude, susjedne objekte i bezbjednost saobraćaja. Iz instituta su, takođe, konstatovali i da troškovi rekonstrukcije premašuju one za rušenje objekata i izgradnju novog.

Inspektore su, međutim, u Opštini dočekali, tek, početkom ove godine.

I dok je lokalna uprava uspjela da nekoliko objekata iz centra ukloni, stari sud je ostajao zbog “specifične situacije”. Mnogo puta su, kažu, podsjećali vlasnika objekta da je dužan da ga zaštiti od daljeg propadanja.

Aktuelni potpredsjednik Opštine Bojan Kuburović kaže da će nova vlast aktivnije pristupiti rješavanju tog problema.

“Riješićemo to pitanje prema propisima, ali na način da ne bude opasnost za prlaznike. Istovremeno, vodićemo računa I o važnosti tih objekata.”

Iako nije opasnost za prolaznike, nadležni nijesu uspjeli da od propadanja zaštite ni još jednu, istorijski daleko važniju zgradu. Objekat u kojem je tokom Drugog svjetskog rata održana Skupština rodoljuba Crne Gore i Boke, odnosno konstituisano ZAVNO i u kojoj je u decenijama bila smještena OŠ „Risto Manojlović”, već godinama je prazna, bez ikakve namjene i propada. Pored zasjedanja ZAVNO-a, u objektu, koji godina pripada i na meti je huligana, održan je Prvi kongres Antifašističke omladine Crne Gore i Boke, a početkom decembra iste godine održan i Prvi kongres Antifašističkog fronta žena Crne Gore i Boke. Riječ je o istorijskom spomeniku pod zaštitom države.

Više puta su čelnici kolašinske lokalne uprave šalju otvoreno pismo predsjedniku države, Vladi i Skupštini i traže pomoć da se što hitnije taj objekat „privede namjeni”.

Iz izvršne valsti tvrde da će se u narednom period više brige voditi i o tom objektu.

“Udruženje boraca NOR-a i antifašista Kolašina pokrenulo je inicijativu kod Ministarstva kulture da se zgrada proglasi kulturnim dobrom od nacionalnog značaja i da se izvrši njena prenamjena za potrebe Muzeja sa istorijskim postavkama. Zgrada je već duže vrijeme izložena propadanju zbog neodržavanja i starosti objekta, te je, u tom smislu, potrebno preduzeti mjere oko obnove, zaštite i njene valorizacije, kako bi se spriječilo dalje propadanje“, kaže Kuburović.

Stari sud pod hipotekom

Zgrada u kojoj je nekada bio mješten sreski sud, te je Kolašinci zbog toga i zovu “stari sud”, poznata je i kao kuća trgovačke porodice Marić, a građena je prije 117 godina, u duhu secesije.

Nakon što je kupio Bošković, izdati su mu urbanističko tehnički uslovi (UTU) za izradu projektno-tehničke dokumentacije za rekonstrukciju objekata u postojećim gabaritima.

Pije osam godina najavljivani su ambiciozni planovi kada je riječ o rekonstrukciji tog objekta. Svako uklanjanje djelova sa kuće Marića plaćano je novcem građana Kolašina. Prema nekim informacijama, “stari sud” je trenutno opeterećen hipotekom od 650.000 eura. Međutim, zemljište ispod i oko nje je opštinsko.

( Dragana Šćepanović )