CEMI: VDT da istraži UCG i Numanovića zbog višemilionske štete

Vrhovno državno tužilaštvo (VDT) treba da istraži nezakonite radnje rukovodstva Univerziteta Crne Gore (UCG) iz 2011. godine i tadašnjeg ministra rada i socijalnog staranja, Suada Numanovića, koji su budžetu UCG-a nanijeli milionsku štetu, smatraju u Centru za monitoring i istraživanje (CEMI).

CEMI je, kako su saopštili, podržao napore Centra za građansko obrazovanje (CGO) i poteze rektorke UCG kako bi se prekinulo sa nezakonitom i koruptivnom praksom duplog zapošljavanja profesora.

CEMI i CGO, kako je saopšteno, pravno pokušavaju još od 2011. godine da zaustave praksu nezakonitog zapošljavanja.

„Nažalost, tadašnje rukovodstvo UCG zajedno sa tadašnjim ministrom rada i socijalnog staranja Numanovićem, bilo je pokrovitelj nezakonitih radnji koji su nanijeli milionsku štetu budžetu UCG, odnosno budžetu Crne Gore“, ocijenjeno je iz CEMI-ja.

VDT, kako navode, treba da istraži nezakonite radnje tih subjekata.

„CEMI je pokrenuo postupke i u Srbiji, gdje njihovo nadležno Ministarstvo jasno kaže da je riječ o nezakonitim radnjama. No, ni to nije pomoglo da se odgovorni u Crnoj Gori poštuju zakonske propise”, kaže se u saopštenju te nevladine organizacije.

Kako navode, postojanje „profesora duhova“ koji su stalno zaposleni na dva ili više univerziteta, kako bi svojim imenom doprinijeli kredibilitetu institucije, a koji nijesu fizički u stanju da ispunjavaju obaveze koje predviđa puno radno vrijeme, je česta pojava u regionu i u svijetu.

CEMI je 2012. godine podnio zahtjev Ministratsvu rada i socijalnog staranja za tumačenje odredbi Zakona o radu, koji je tada bio na snazi. „Umjesto jasnog odgovora, Vesna Simović je u ime Ministarstva izdala mišljenje koje predstavlja netačno i manipulativno tumačenje Zakona o radu, sve u cilju pribavljanja imovinske koristi na štetu budžeta Crne Gore“.

„Manipulativno jer niko ne spori da neko može biti zaposlen na dva fakulteta, ali spori da može u punom radnom odnosu. Nije sporno da neko može biti zapošljen na dva fakulteta ali samo obliku dopunskog radnog vremena i to samo ukoliko su u slučaju UCG, date saglasnosti od strane Senata, na bazi prethodnog pribavljenog mišljenja Vijeća organizacione jedinice“, kazali su iz CEMI-ja.

U mišljenju se, kako se navodi, zanemaruje činjenica da, i sa aspekta zakona fizike, nije moguće da ista osoba, u isto radno vrijeme, u toku istih dana u sedmici bude na dva različita mjesta, na radnim mjestima u Beogradu i Podgorici.

„Na bazi njenog tumačenja isto lice bi moglo da nastavi sa daljom praksom zapošljavanja, te da ima više fiktivnih ugovora o radu“, dodaje se u saopštenju.

Kako su rekli iz CEMI-ja, prva pogrešna teza izdatog mišljenja je zaključak da „pošto Zakon o radu ne reguliše rad sa punim radnim vremenom kod dva poslodavca, u dvjema različitim zemljama isti je dozvoljen“.

„U Zakonu o radu propisani su uslovi kada lice koje je već zapošljeno sa punim radnim vremenom, pored tog radnog angažmana može ostvariti radni angažman kod drugog poslodavca i to samo u vidu dopunskog rada. Za ostvarivanje tog prava potrebna je prethodna saglasnost poslodavca. Međutim, isto mora biti u formi dopunskog radnog vremena“, navode iz CEMI-ja.

Zakonom o radu je, dodaje se, regulisan rad duži od radnog vremena (član 49) gdje je propisano da rad sa dužim radnim vremenom može trajati ne duže od deset sati sedmično.

„Rad duži od punog radnog vremena je izuzetak a ne pravilo, i prije svega privremenog trajanja. Mogućnost rada kod više poslodavaca, postoji u cilju omogućavanja da zaposleni ostvari puno radno vrijeme“, kaže se u saopštenju.

Član 45, dodaje se, striktno navodi da zaposleni može da zaključi ugovor o radu kod više poslodavaca ali isključivo u okviru 40-satne sedmice.

„Druga pogrešna teza: Kako Zakon o radu ne reguliše rad sa punim radnim vremenom kod dva poslodavca nema smetnji da u konkretnom slučaju univerzitetski profesori mogu biti u radnom odnosu na dva fakulteta u dvije države“, rekli su iz CEMI-ja.

Statutom UCG propisano je da član akademskog osoblja Univerziteta ne može biti angažovan na drugim visokoobrazovnim ustanovama u Crnoj Gori i van nje, bez odobrenja organa Univerziteta, a da odluku o odobravanju angažovanja donosi Senat, na osnovu pozitivnog mišljenja Vijeća organizacione jedinice i sporazuma o međuuniverzitetskoj saradnji.

Kako su rekli iz CEMI-ja, nijedan od profesora koji su otpušteni, nije probavio odobrenje od organa Univerziteta za drugo zaposlenje, čime su prekršili najveći pravni akt te institucije, Statut, pa su se stekli uslovi propisani Zakonom o radu za raskid radnog odnosa.

„Na UCG značajan procenat nastavnog osoblja je angažovan sa drugih univerziteta van Crne Gore, posebno iz Srbije. Po pravilu riječ je o honorarnom angažmanu, a ne stalnom zapošljavanju“, rekli su iz CEMI-ja.

Kako dodaju, honorarno angažovani profesor sa beogradskog univerziteta za angažman obima sličnog zaposlenim profesorima je plaćen bruto 2.500 – 3.000 eura, dok svaki stalno zaposlen profesor Univerzitet košta bruto između 25–30.000 eura.

CEMI je, kako podsjećaju, još 2012. isticao da takvo mišljenje Ministarstva pokazuje neodgovoran odnos prema budžetu Crne Gore i da doprinosi urušavanju kvaliteta obrazovanja na UCG.

„Imajući ovo u vidu, želimo da iskažemo punu podršku za prve konkretne korake Univerziteta u obračunavanju sa korupcijom, za koje prethodna uprava nije imala hrabrosti“, ocijenili su iz CEMI-ja.

( Mina )