Koliko smo dužni, sabraće se do oktobra

Državna revizorska instutucija (DRI) zasada nema preliminarnu ocjenu da li su javni dug i budžetski deficit prešli zakonom utvrđene granice. Konačni podaci o tome će biti poznati kada urade godišnji izvještaj koji dostavljaju Skupštini do kraja oktobra.

Prema Zakonu o budžetu i fiskalnoj odgovornosti (član 26) ako DRI utvrdi da je javni dug prešao 60 odsto BDP-a, a deficit tri odsto, Vlada mora da uradi sanacioni plan za njihovo smanjenje.

Predsjednik Senata DRI Milan Dabović za “Vijesti” je kazao da su preduzeli aktivnosti na ispunjavanju obaveze iz člana 26 zakona o budžetu i fiskalnoj odgvornosti.

Zvanični podatak Vlade je da je javni dug Crne Gore na kraju prošle godine iznosio 2,02 milijarde eura, odnosno 59,60 odsto BDP-a. Međutim, kada se dodaju nova zaduženja, on je sada oko 65 odsto BDP-a.

Vlada je ove godine imala dva velika zaduženja za emitovanje obveznica od 500 miliona, čime je vraćeno 400 miliona starog duga, i uzimanja prvog dijela kredita za autoput od 88,6 miliona eura. Kada se ovaj novi iznos zaduženja od 188 miliona eura doda na javni dug sa kraja prošle godine, ispada da je sada javni dug veći od 2,2 milijarde i da iznosi 65 odsto BDP-a.

Države sa dugom preko 60 odsto BDP-a smatraju se visoko zaduženim. Zakon o budžetu i fiskalnoj odgovornosti predviđa obavezu da Ministarstvo finansija, ukoliko javni dug pređe tu granicu, uradi plan za sanaciju, što bi značilo dodatno smanjenje. Ministar finansija Radoje Žugić najavio je da će tek naredne godine izvršna vlast usvojiti taj plan.

Poslanik Pozitivne Goran Tuponja tražio je od Žugića da mu dostavi podatke o trenutnom stanju javnog duga kako bi se otklonile dileme u vezi sa njegovom visinom i udjelom u bruto domaćem proizvodu (BDP).

Dabović je kazao da će u saradnji sa Zajedničkom inicijativom Evropske unije i Organizacijom za ekonomsku saradnju i razvoj (SIGMA) sprovesti niz aktivnosti usmjerenih na pružanju neophodne obuke revizorskom kadru u vezi s ocjenom primjene fiskalne odgovornosti u skladu s zakonom o budžetu i fiskalnoj odgovornosti.

“Kroz ekspertsku podršku planiramo da organizuje obuke za revizorski kadar u maju i junu ove godine dok se izrada smjernica za ocjenu primjene kriterijuma fiskalne odgovornosti planira u septembru”, naveo je Dabović.

Budžet rizičan zbog rasta obaveza

U DRI nijesu precizirali da li ovogodišnji zakon o budžetu ima negativne posljedice po javne finansije i hoće li predložiti Vladi rebalans.

Prema članu 21 zakona o DRI institucija može dati preporuku Vladi da izmijeni neki zakon ako utvrdi da on proizvodi ili može proizvesti negativne posljedice.

Dabović podsjeća da su dali sugestije na predlog zakona o budžetu gdje su konstatovali da je on konzistentan u prikazu sumarnih iznosa iskazanih opštim dijelom, rasporeda novca budžeta po potrošačkim jedinicama i izdacima po ekonomskoj klasifikaciji u posebnom dijelu.

“U odnosu na planirani deficit postoji određen stepen rizika realnosti njegovog planiranja jer nije planiran rast neizmirenih obaveza koje predstavljaju bitan element utvrđivanja deficita. To smo prezentovali na skupštinskom Odboru za ekonomiju, finansije i budžet”, kazao je Dabović.

( Marija Mirjačić )