Filip: Crna Gora interesantna za NATO zbog mogućih vojnih baza

Crna Gora je u najvećoj mjeri interesantna za NATO zbog mogućih vojnih baza i mogla bi, zbog geopolitičkog značaja, da unaprijedi svoju poziciju i u procesima evropskih integracija, ocijenio je potpredsjednik Predstavničkog doma Parlamenta Češke, Vojtech Filip. Potpredsjednik Skupštine Branko Radulović boravio je u službenoj posjeti Predstavničkom domu Parlamenta Češke, gdje je razgovarao sa parlamentarcima o aktuelnoj situaciji i budućnosti Evropske unije (EU) u ekonomskom, integracionom i bezbjednosnom polju, integracionim iskustvima te države i njenoj budućnosti i o trenutnom stanju u Crnoj Gori i zapadnom Balkanu. „Filip je istakao da je u sadašnjem multipolarnom svijetu EU optimalno i najbolje rješenje za sve članice Unije, kao i za one koje će to zahvaljujući rezultatima i postati. EU da bi bila funkcionalnija nego što je danas može to postići reformama institucija svih članica i poštovanjem dogovorenih pravila“, saopšteno je iz crnogorske Skupštine. Češka se, kako se navodi, zalaže za dalje proširenje EU posebno kada su u pitanju zemlje zapadnog Balkana, „koje će to, za razliku od nekih prethodnih negativnih iskustava, postići konkretnim reformama i njihovom primjenom u potpunosti“. Filip je kazao da euro zona ne mora da opstane, ali da su zajednička monetarna politika i valuta su od važnosti. Kako je saopšteno, imajući u vidu limitirane prirodne resurse sa kojima raspolaže EU, Filip je istakao da je valorizacija i ulaganje u obrazovni i naučni sistem izuzetno značajno za Uniju kako bi na taj način bila što konkurentnija u odnosu na ostale djelove svijeta. „Po pitanju članstva u NATO Filip je iznio tezu da je Crna Gora u najvećoj mjeri interesantna za NATO zbog mogućih vojnih baza i da bi zbog geopolitičkog značaja Crna Gora mogla da unaprijedi svoju poziciju i u procesima evropskih integracija“, kaže se u saopštenju. On je, dodaje se, naglasio da se u toj situaciji otvara pitanje kako će Rusija, Turska i Albanija gledati na eventualno postavljanje vojnih baza u Crnoj Gori. „Za razliku od perioda kada je Češka 1999. godine pristupala NATO savezu, danas je podrška javnog mnjenja prema toj alijansi manja i postoji dosta kontraverzno mišljenje o tom vojnom savezu“, navodi se u saopštenju. Na sastanku sa članovima Odbora za EU poslove, parlamentarci su, kako se navodi, istakli da je jedinstveno mišljenje u davanju podrške za proširenje EU na zemlje zapadnog Balkana, s tim da to bude rezultat krajnje transparentnog i potvrđenog procesa i postizanja standarda EU. „Česi su u osnovi eurorealisti, za razliku od dominantnih ili značajnih procesa u pojedinim zemljama EU kada je u pitanju proširenje, posebno prema Turskoj. Takođe, istakli su da u EU postoji borba za uticaj i moć što je u suprotnosti sa stavovima da svaka članica Unije treba da se uvaži“, kaže se u saopštenju. Češki poslanici su predstavili način funkcionisanja njihovog izbornog procesa koji je transparentan i demokratski i ima saglasje i podršku svih političkih činilaca, bilo da je u pitanju vlast ili opozicija. U razgovoru sa potpredsjednicom Odbora za ustavna i zakonodavna pitanja, koja je i nekadašnja državna tužiteljka i ministarka pravde, poslanica Marie Benešova je iznijela niz primjera tokom njene borbe protiv korupcije i kriminala na visokom nivou. „Zajedno sa nekadašnjim premijerom Zemanom, kao vrhovna državna tužiteljka prije 17godina je počela borbu protiv korupcije i akciju nazvanu „čiste ruke“ koja je dala rezultate. Ubijeđena je da efekti borbe protiv korupcije i kriminala nisu toliko dominantni u pravnoj regulativi i određenom modelu već prije svega zavise od političke volje i spremnosti posebno premijera i predsjednika“, dodaje se u saopštenju. Ona, kako se navodi, smatra da stvari treba nazivati pravim imenom i ukazivati na sve pojave i stanja, te da je neophodno tražiti pomoć od EU i njenih institucija. Radulović je ocijenio da je u osnovi, Crna Gora po mnogim karakteristikama pretpolitičko društvo gdje postoji tzv. fasadna ili deklarativna demokratija, dok je sadržina sasvim drugačija. "Insistucije sistema su kontrolisane od vlasti ili samokontrolisane i ne postoji suverenost građana koja se ostvaruje na izborima tako da vlast nije ni legitimna“, navodi se u saopštenju. Radulović je istakao da su svi izbori koji su se do sada održali bili neregularni i da je vlast koristila brojne mehanizme i pritiske da bi ostvarila određene rezultate. „Afera „Snimak“ to najbolje potvrđuje što je konstatovano i u svim izvještajima evropskih zvaničnika i institucija. Pravna regulativa koja je unaprijeđena, bez njene potpune zaokruženosti i primjene u izbornom procesu neće omogućiti održavanje slobodnih i fer izbora“, kaže se u saopštenju. Radulović je naglasio da suštinske borbe protiv korupcije ne postoji. „Naprotiv, i dalje se ostvaruje potpuna sprega kriminalnih struktura, vlasti i pravosudnih organa. Broj pokrenutih krivičnih istraga i njihov epilog u pravosudnim institucijama za brojne afere visoke korupcije, bilo da se radi o međunarodnoj trgovini drogama ili privatizacionim postupcima, to samo dokazuje“, dodaje se u saopštenju. Usvajanje nove pravne regulative i izbor vrhovnog državnog tužioca u postojećem odnosu političkih snaga neće, ocijenjeno je, bitnije uticati na primjenu neselektivne pravde i preispitivanju brojnih nezakonitih slučajeva. „Radulović je istakao da se u ekonomsko-socijalnoj sferi Crna Gora faktički nalazi pred bankrotstvom i to kao posljedica oligarhijsko-neoliberalnog koncepta, korupcionaških poslova i neproduktivnih investicija i zaduženja“, saopšteno je iz njegovog kabineta. Integracioni kapaciteti Crne Gore u ovakvom stanju su, navodi se, veoma minimalni, „tako da će rezultati koji se zahtijevaju od Crne Gore u svim segmentima, posebno vladavini prava, biti negativni“. „Inače, svi politički činioci i javno mnjenje su većinski za evropske integracije, dok, kada je u pitanju učlanjenje u NATO, tada je situacija obrnuta“. „Da bi se prevazišli brojni problemi i da bi Crna Gora krenula putem uspostavljanja demokratskog i integracionog društva, opozicija je predložila vlasti formiranje tranzicione Vlade, čiji bi mandat bio ograničen i odnosio bi se prije svega na organizovanje prvih slobodnih izbora, energičnu borbu protiv svih oblika kriminala, a naročito visoke korupcije i zaustavljanja daljeg socio-ekonomskog propadanja“ navodi se u saopštenju. Kako je vlast „negativno i arogantno odgovorila na jednu ovakvu inicijativu“, dodaje se, istinska programska opozicija i alternativa će otpočeti vaninstitucionalno djelovanje kroz proteste „Češki parlamentarci su se složili da je u takvim uslovima opoziciono djelovanje racionalno, optimalno i efikasno“, kaže se u saopštenju. Tokom posjete je dogovoreno da se unaprijedi saradnja dva parlamenta na svim nivoima, posebno kroz saradnju odbora, tako će već tokom narednih mjeseci biti organizovane uzajamne posjete češkog i crnogorskog odbora za budžet.

( Mina )