Knjiga - kao znamen istorija - kao spomen

Nadležnim organima i tijelima Opštine Danilovgrad, upućujem i podsjećam na ranije podnijete inicijative, koje ovim putem obnavljam, bez šireg obrazloženja - sapienti sat est.1. Da se priđe organizovanju i osnivanju posebne - samostalne javne ustanove u oblasti kulture za Opštinu Danilovgrad - Narodne biblioteke.

Suvišno je iskazivati na istorijske i kulturološko prosvjetne fundamente o potrebi obrazovanja ovakve samostalne ustanove kulture u Opštini i gradu koji poprima sve više univerzitetsko obzorje, čiji su djelatni i duhovni simboli prosvjetitelji, književnici, naučnici, pjesnici i knjiga kao metafora javnog duha. UNESCO, kao i svi međunarodni regulativni akti pa i crnogorsko zakonodavstvo, preporučuje potrebu za nezavisnim i samostalnim ustanovama kulture - narodnim bibliotekama. Vaš duhovni agon upamtiće naraštaji jedino ako ovu inicijativu realizujete i istovremeno sagradite prigodno, arhitektonsko zdanje narodne biblioteke, sa fondom knjiga, čitaonicama, salom za promocije knjiga i svim drugim sadržajima potrebnim gradu od knjige i duha, sa velikim amfiteatrom u eksterijeru i posebnim sadržajima za mlade sugrađane. Urbane kulture postaju prepoznatljive po ustanovama i zgradama narodnih biblioteka, kao kapija ljudskog znanja, koje su kulturološki i prosvjetiteljski izraz duha jednog naroda i jednog geografskog mjesta.

2. Grad Danilovgrad treba da ima posebnu samostalnu ustanovu kulture - zavičajni muzej, bilo sa posebnim arhitektonskim prostorom ili nekim adaptiranim, sa kojom ustanovom bi grad i opština dobili svoj posebni kulturološko-istorijski identitet.

3. Danilovgrad treba da ima javno spomenično obilježje u spomen imena crnogorskog knjaza Danila Stankova Petrovića (1826-1860), čije ime grad nosi i koji je po njegovoj ideji trebalo biti crnogorska prijestonica, a u susret 155. godišnjici od tragične smrti ovog uzvišenog i nenadmašnog crnogorskog suverena knjaza i gospodara - crnogorske munje.

Ovu sam inicijativu, sa istorijsko-kulturološkim utemeljenjem, podnio i javno objavio 2010. na 150. godišnjicu smrti knjaza Danila.

4. Obnavljam ranije podnijetu inicijativu da grad dobije ulice ili nominacije sadržaja nekih kulturnih ustanova imenima dvojice zavičajnih velikana: Narodnog heroja, organizatora trinaestojulskog ustanka crnogorskog naroda, urednika, istoričara i književnika Puniše Perovića (Šobajići, 1911 - Beograd, 1985), i filozofa, etičara i sociologa religije, načelnika u Ministarstvu prosvjete Crne Gore na Cetinju, i pisca velikog broja kapitalnih djela iz oblasti filozofije, sociologije i etike, prof. dr Vuka Pavićevića (Rsojevići, 1914 - Beograd, 1978).

5. Neobilježavanje i ignorisanje 70. godišnjice oslobođenja našeg Grada 09.12.1944. nameće potrebu za razdvajanjem opštinskih javnih svetkovina u dva datuma: Dan oslobođenja Danilovgrada i Dan Opštine Danilovgrad, čemu kao analogno i racionalno služi rješenje Prijestonice Cetinje koji imaju Dan Prijestonice Cetinje i Dan oslobođenja Cetinja. Prema Statutu Opštine Danilovgrad Dan oslobođenja se utopio u Dan Opštine pod zajedničkim datumom, čime se ignoriše istorija i veliko slobodarsko pregnuće slavne epopeje NOB-a (1941-1945).

I na državnom planu Dan ustanka crnogorskog naroda 13. Jul utopio se, kulturološki i istorijski, u Dan državnosti, što treba razdvojiti, o čemu sam objavio, u medijima i periodici, nekoliko posebnih eseja. Kao Dan Opštine Danilovgrad treba uzeti odgovarajući datum iz 1869. godine kada se prišlo planskoj izgradnji Danilovgrada sa funkcijom crnogorske prijestonice, po urbanističkom projektu Dragiše S. Milutinovića.

Uvjeren da ćete ove ideje razmotriti kao izraz mojih ličnih opservacija koje su motivisane ljubavlju i poštovanjem prema svom zavičaju i slavnoj istorijskoj prošlosti Danilovgrada. Molim da primite izraze mog visokog poštovanja.

( Čedomir Bogićević )