Skadarsko jezero: Odlepršalo više od 30.000 ptica
Na Skadarskom jezeru je registrovano oko 52 hiljade ptica, 1997. bilo ih je 229 hiljada, a 2005. nepune 33 hiljade
Ornitolozi su tokom brojanja ptica utvrdili da je u Crnoj Gori zimovalo oko 70 hiljada ptica, 30 hiljada manje nego lani.
Samo na Skadarskom jezeru, ornitolozi su lani registrovali više od 88 hiljada ptica, a ove tek nešto više od 52 hiljade, što je najmanji broj od 2005. godine.
Na Skadarskom jezeru je 1997. “izbrojano” čak 229 hiljada ptica, a 2005. samo nepune 33 hiljade.
Koordinator projekta zimskog brojanja ptica za Crnu Goru Andrej Vizi kazao je da je to “relativno mali broj”, ali da je ptica manje i u regionu.
Rezultat govori o upravljanju Nacionalnim parkom, smatraju ornitolozi iz CZIP-a
“Na osnovu komparacije međunarodnih podataka o brojanju ptica, došlo se do novog modela njihove distribucije u prostoru, koji prije svega objašnjava uticaj globalnih klimatskih promjena na migracije ptica”, kazao je Vizi “Vijestima”.
Iz Centra za proučavanje i zaštitu ptica (CZIP), međutim, tvrde da je ukupni broj ptica u Srbiji, Hrvatskoj, Sloveniji i BiH otprilike na istom nivou.
“Time se isključuje priča o 'klimatskim promjenama', jer su na Balkanu zadesile samo Skadarsko jezero, dok su ostale močvare u granicama očekivanih brojki”, smatraju u toj NVO.
Ocijenili su da su krajnji rezultati prebrojavanja ptica odraz stanja upravljanja staništima.
“Ako ovo uzmemo u obzir, ni najmanje ne iznenađuje činjenica da su na Skadarskom jezeru brojevi znatno poremećeni, odnosno zabilježen mnogo manji broj ptica, a znatno veći na močvarama gdje imamo aktivniju zaštitu, na primjer Tivatskim solilima i Ulcinjskoj solani”.
Koordinator projekta brojanja Andrej Vizi smatra da je ptica manje zbog klimatskih promjena
Tvrde da se “jasno vidi” da se ne upravlja adekvatno ekosistemom Skadarskog jezera, koje bi, po procjenama ornitologa, moglo da bude dom do čak 300 hiljada ptica.
“Tome idu u prilog i godišnji izvještaji o radu ovog Nacionalnog parka, gdje se vidi u prekršajnim djelima i broju prekršajnih prijava da se one stoprocentno odnose na prekršaje napravljene u ribolovu, odnosno krivolovu na ribe, i da nema prekršajnih prijava za krivolov na ptice”.
Ornitolog Nacionalnih parkova Crne Gore Nela Vešović-Dubak, međutim, smatra da je ljudski faktor samo jedan od razloga što je manje ptica na jezeru.
“Klimatske promjene, pomjeranje migratornih puteva, prehrambeni kapacitet staništa, antropogeni i drugi faktori sinergetski djeluju na sve vrste životinja, njihovo ponašanje, populacionu dinamiku, rasprostranjenje. Agencija za zaštitu životne sredine provodi Monitoring biodiverziteta Crne Gore i sigurna sam da će dati najbolji odgovor”, saopštila je Vešović-Dubak.
Iz Agencije nijesu odgovorili na pitanja “Vijesti”, već su kazali da će “rezultati monitoringa biti sastavni dio Informacije o stanju životne sredine za 2014. godinu, koja će biti dostupna javnosti nakon usvajanja na Vladi Crne Gore.”
Vizi smatra da je veliki uticaj imalo i znatno toplije vrijeme na sjeveru kontinenta.
“Populacije ptica koje migriraju sa sjeveroistoka na jugozapad, od Sibira i Skandinavije u pravcu Crne Gore, u uslovima toplijeg vremena i nezaleđenih jezera na sjeveru, jednostavno nemaju potrebu da migriraju na jug”.
U brojanje je bilo uključeno 19 posmatrača i volontera iz Prirodnjačkog muzeja, Nacionalnih parkova, CZIP-a, Društva prirodnjaka Crne Gore i njemačke organizacije Euronatur.
Na jezeru se šepure 33 pelikana
Na Skadarskom jezeru su ove zime registrovana 33 pelikana, koliko ih je bilo i prošle zime.
“Kako su pelikani gnijezdeće populacije Skadarskog jezera, može se sa sigurnošću reći, a to pokazuju rezultati monitoringa, da brojnost populacije ne varira u većem opsegu. U prošloj godini, nakon nekoliko decenija, smo imali situaciju da je broj mladih bio maksimalan”, saopštila je Vešović-Dubak.
Pelikan je zaštitni znak Skadarskog jezera.
„Poziv na hitne reakcije nadležnih”
Iz CZIP-a su ocijenili da su ptice indikatori stanja životne sredine i da rezultati pozivaju na hitne reakcije nadležnih.
Vešović-Dubak, međutim, tvrdi da se u ovom slučaju ne može govoriti o “drastičnim promjenama” životne sredine, jer se bilježi stalno povećanje brojnosti ptica-gnjezdarica.
Ona tvrdi da se u NP “Skadarsko jezero” redovno sprovodi monitoring ornitofaune i mjere konzervacije i zaštite: “Uloga Nacionalnih parkova Crne Gore je da pratimo ptičje populacije u toku cijele godine, štitimo njihova staništa, svedemo uznemiravanje na najmanju moguću mjeru i edukujemo o značaju zaštite i očuvanja ornitofaune”.
( Ivan Čađenović )