Protiv oligarhije

Genijalni francuski pisac, posvećeni revolucionar i mudri političar Andre Malro je u svojim memoarima napisao da je Šarl de Gol "alibi za hrabrost" Francuske. De Gol je, tvrdio je Malro, spasio Francusku od propasti, i to dva puta. Prvi put, organizovanjem otpora protiv nacista za vrijeme Drugog svjetskog rata i drugi put, sprečavanjem građanskog rata za vrijeme alžirske krize. U oba slučaja, de Gol se neustrašivo suprostavio konformističkoj, korumpiranoj oligarhiji koja se bila priklonila inostranim centrima moći i zbog toga je dobio snažnu podršku od strane francuskih građana i građanki. Upravo ta neposredna i dosljedna posvećenost interesima francuskog naroda i borba protiv oligarhije su bili osnovni činioci njegovog političkog uspjeha.

Ubijeđen sam da Evropa i danas ima svoj "alibi za hrabrost". Čini mi se čak da ima i više kandidata. Međutim, onaj od čijeg uspjeha u ovom konkretnom istorijskom trenutku zavisi ne samo budućnost države koju predstavlja i naroda kome pripada, nego i sudbina cijele Evrope je Aleksis Cirpas.

Ciprasov politički i ekonomski program je posljednja šansa da se institucije Evropske unije na evolutivan i predvidljiv način transformišu kako bi se prilagodile zahtjevima i potrebama građana i oslobodile netransparentnih i koruptivnih uticaja finansijskih i vojno-obavještajnih lobija. Taj program je realnost težnji ne samo grčkih građana i građanki, već i desetina miliona građana i građanki u okviru Evropske unije i van nje čija je životna sigurnost urušena, a budućnost obesmišljena decenijskim praksama brutalnih privatizacija i dužničkog ropstva. Cipras nudi Briselu pravičan dogovor, dogovor koji privileguje običnog građanina nad bankarom i zdrav razum nad dogmom. Međutim, velika je vjerovatnoća da će ispružena ruka biti odbijena.

Pokušaji kompromitacije Ciprasa i njegove vlade u tzv. slobodnim zapadnim medijima (koji su u stvari u vlasništvu 4-5 gigantskih korporacija) počela je još u izbornoj noći. Dobro obavješteni "blogeri" su pisali o navodnim vezama njegovih saradnika sa ruskim radikalnim konzervativcima i sa američkim marksistima, pominjala se Ciprasova posjeta Moskvi, učešće bivših komunista u vladi. Prećutkivalo se da je Cipras isto tako dolazio u Vašington, da se sastajao sa Džordžom Sorosom, da želi da se na miroljubiv i kompromisan način riješe spoljnopolitičke "vruće tačke" kao što su podijeljeni Kipar i zvanično ime Makedonije. Zadatak dat medijima je bio defamacija i destrukcija, a ne uvažavanje i saradnja. Tragično je da medijska kampanja demonizacije Ciprasa i njegove vlade ne pokazuje nikakve znake jenjavanja.

U isto vrijeme, svi mehanizmi oligarhijskog globalnog kapitalizma upregnuti su da se razbije mogućnost Ciprasovog upravljanja oporavkom grčke ekonomije. Sve kreditne agencije su, u jednom glasu (ali ne istoga dana, da bi efekat pritiska bio intenzivniji), smanjile rejting Grčke, dok su iz Svjetske banke i Međunarodnog monetarnog fonda poručili da se dogovori oko vraćanja kredita moraju (is)poštovati do kraja. Pojačale su se prijetnje oko izbacivanja Grčke iz eurozone, a turski avioni počeli intenzivno da patroliraju u neposrednoj blizini grčkog vazdušnog prostora. Imajući u vidu aktere i inspiratore vojnog puča 1967. godine, ne može se isključiti ni pokušaj otvorenog vojnog udara potpomognut kao i tada NATOvskim tajnim službama, a posebno agentima CIA. Ipak, sagledavajući najnoviju metodologiju subverzivnih djelatnosti američkih obavještajnih službi, realnije je očekivati neku vrstu "obojene revolucije" koja bi kroz protestna okupljanja i ulične nemire zahtijevala nove izbore pod izgovorom da Cipras nije ispunio svoja predizborna obećanja. Sveopšti haos koji bi uslijedio na ulicama Atine pogodovao bi vraćanju na vlast stare korumpirane oligarhije.

Ovakav splet dešavanja u Atini, zajedno sa buktećim ratom u Ukrajini, pogodovao bi širenju nestabilnosti kroz cijelu Evropsku uniju. Društveno i ekonomsko beznađe dovelo bi do jačanja otvoreno fašističko-rasističkih političkih snaga čiji bi gnijev vladajuća oligarhija usmjeravala prema svim postojećim manjinama, a posebno vjerskim. Mogao bi otpočeti oružani sukob sa Rusijom, ali je moguća i serija unutrašnjih mini-ratova protiv bliskoistočnih i afričkih emigranata. U javnost bi bile lansirane kojekakve (lažne) "islamske države", a onda bi, uz intervenciju američke vojske iz njenih evropskih baza, uključujući i kosovski Bondstil, djelovi Evrope počeli da liče na sadašnju Libiju, Irak ili Siriju. Evropska civilizacija, od nastanka suštinski ambivalentna, kolijevka i dobra i zla, bi na kraju bila zbrisana u nekom nuklearnom plamenu.

Naravno, ovo je najgori mogući scenario i on uopšte nije neminovan. Prvi korak u njegovom sprečavanju je dugoročni opstanak Ciprasove vlade u čemu je izuzetno važna i podrška srodnih pokreta i partija izvan Grčke. Kao što je Ho Ši Min na pitanje delegacije evropskih komunista kako mogu da pomognu Vijetnamu odgovorio da je najbolje da izvedu revolucije u sopstvenim državama, tako je i najbolja podrška Ciprasu iz Crne Gore ona koja se kroz sličan ljevičarski program radikalno konfrontira sa devijacijama višedecenijskog represivnog vladanja đukanovićevske oligarhije. Solidarna i hrabra borba za ljudsko dostojanstvo i socijalnu pravdu je jedina politička alternativa oligarhijskoj ratnoj kataklizmi.

( Filip Kovačević )