Tender "zapeo", građani plaćaju: Pola miliona eura više za reagense
To što ne uspijevaju da reagense za laboratorijske analize nabave u zakonitoj proceduri, građane košta dodatno oko pola miliona godišnje
Nesposobnost Fonda za zdravstveno osiguranje da u zakonitoj proceduri već dvije godine nabavi reagense za laboratorijske analize za bolnice širom Crne Gore poreske obveznike košta dodatno oko pola miliona eura godišnje. To pokazuju podaci istraživanja „Vijesti“ koje nekoliko godina prate ishod ovog tendera. Do te cifre došlo se uvidom u ugovore i dostupne fakture između prodavaca i bolnica.
Primjera radi, samo u četiri opšte bolnice u Beranama, Bijelom Polju, Nikšiću i Baru, poreski obveznici su tokom 2014. godine za ad hok nabavke reagensa, mimo cijena ponuđenih na četvorogodišnjem tenderu, morali doplatiti čak oko 200.000 eura. Paradoks da bude veći, upravo pojedine firme koje nijesu dobile posao na tenderu Fonda zdravstva, na čijem čelu je Kenan Hrapović, kao što je Urion u praksi i dalje „skidaju kajmak“ i po višestruko višim cijenama prodaju tražene reagense jer se u bolnicama nalaze aparati proizvođača, čija je ova kompanija zastupnik.
Nabavka reagenasa za biohemijske analize (glukoza, holesterol, transaminaz... ) osim što je neredovna, nekompletna i plaćena po trostruko ili višestruko višim cijenama, praćena je često avansnim uplatama po dostavljenim predračunima. Uvidom u potpisane ugovore između Opšte bolnice Berane i firme Urion iz Podgorice, dostupne na sajtu Uprave za javne nabavke, dolazi se do podatka da je za 2014. godinu nabavljeno reagenasa u ukupnoj vrijednosti 132. 054 eura. Upoređivanjem cijena reagenasa po ovim nabavkama i cijenama koje je Urion ponudio na tenderu za potrebe laboratorija Crne Gore dolazi se do podatka da je istu količinu reagenasa bilo moguće nabaviti za oko 65.000 eura. Prema ugovorima se može zaključiti da su ponuđeni reagensi za aparat Alfa Waserman, istoimenog proizvođača. Ovdje se radi o razlici do približno 67.000 eura koju plaćaju građani Crne Gore.
Slična situacija je i sa bolnicom Bijelo Polje koja za godinu potroši nešto malo više reagensa nego Opšta bolnica Berane, tako da su poreski obveznici za laboratorijske analize u ovom gradu tokom prošle godine „doplatili“ oko 70.000 eura, u odnosu na cijene ponuđene na tenderu koji nije realizovan.
Pregledom ugovora ustanovilo se da firma Urion snabdijeva i Opštu bolnicu Bar, ali ovdje se radi o drugom aparatu Dimensin, proizvođača Siemens. Cijene su po testu za ovaj aparat niže nego za aparat Alfa Waserman, ali su opet više od cijena koje je firma Urion ponudila na tenderu, ovog puta od trećeg proizvođača Backman Coulter. Analizom cijena, “Vijesti” su uvidjele da su obveznici reagense u Baru preplatili za oko 10-15.000 eura.
Bolnice u Kotoru, Cetinju i Brezoviku snabdijevaju se posredstvom Uriona, dok je pojedinačno najveći potrošač reagensa Klinički centar Crne Gore u Podgorici. Veliku potrošnju ima i bolnica Nikšić. Za 2014. je potrošeno oko 156.000 eura reagenasa, ponuđenih od firme Farmegra iz Podgorice. Kada se uporede cijene sa cijenama koje je ista firma ponudila na tenderu, a po kojima se snabdijeva Dom zdravlja Podgorica, razlika je oko 45.000 eura.
Tokom istraživanja utvrđeno je da su sve bolnice nerijetko bile bez određenih reagenasa pa se tokom godine u pojedinima nijesu mogle uraditi analize kao što su glukoza, CRP ...
( Milorad Milošević )