"Grad heroja": Neodoljivi robot koji liječi dušu
Grad heroja (Big Hero 6, Don Hall, Chris Williams, 2014)
Bez obzira da li su prijateljski raspoloženi kao Džoni 5 u „Kratkom spoju“ ili neprijateljski kao T-1000 u „Terminatoru“, roboti obično asociraju na snagu i čvrstinu. Ako izuzmemo filmove u kojima su pravljeni tako da podražavaju ljude, krutost njihove konstrukcije je primarno korišćena kao nagovještaj opasnosti. Kada je Dizni odlučio da po motivima Marvelovog stripa, a u produkciji Džona Lasetera, snimi „Grad heroja“, animatorka Liza Kin je dobila zadatak da osmisli drugačijeg robota, odnosno onog koji se može zagrliti. Liza je odlučila da može pretvori u mora, čime je omogućila studiju Dizni da potvrdi liderstvo u domenu kvalitetnih animacija.
Hiro Hamada ima četrnaest godina i pravi robote sa kojima učestvuje na ilegalnim borbama. Njegov brat Tadaši odlučuje da mu pokaže na čemu radi kako bi privolio Hira da se upiše na univerzitet. Tadašijev projekat je robot Bejmaks, koji pruža ljekarsku pomoć povrijeđenima. Hiro je impresioniran Bejmaksom, ali i Tadašijevim fakultetom, zbog čega odlučuje da da sve od sebe ne bi li ga upisao.Tokom prezentacije svog projekta, Hiro oduševi profesora Kalahana, ali i biznismena Kreja koji mu predlaže komercijalizaciju. Događaji koji slijede će Hira odvratiti od studiranja, ali i povezati sa grupom Tadašijevih prijatelja koji su takođe zaluđenici za nauku.
„Grad heroja“ prati matricu većine Diznijevih animiranih ostvarenja. Tu su gubitak, odricanje, poraz, pa pobjeda, što je put koji je prošao svako, od Bambija do Kralja lavova. Uz ove, prisutni su svi bitniji elementi klasičnog superherojskog filma. Ovo dovodi do predvidljivosti koja najmlađima neće smetati, ali će starijima upasti u oči. Sa druge strane, kako su stariji već naviknuti na sve moguće dekonstrukcije superherojskog žanra, insistiranje na klasičnim rješenjima lako može predstavljati osvježenje.
Režiseri Don Hol i Kris Vilijams pozicioniraju „Grad heroja“ kao djelo koje je dijametralno suprotno „Nevjerovatnićima“, odnosno koje nema potrebu da igra na kartu prepoznavanja obrazaca ili referenci. Film se odigrava u imaginarnom gradu San Fransokiju, koji predstavlja kombinaciju San Franciska i Tokija. Kao rezultat, dobijen je megalopolis koji liči na Los Anđeles iz „Istrebljivača“ prije nego što je nastupila ekološka katastrofa.
Treba primjetiti da izbor gradova nije slučajan. Tokio je tu zbog anime filmova koji su robotiku približili najmlađima prvo kroz radove Osame Tezuka (u jednoj sceni Hiro podsjeća na „Astro boja“), a nakon toga kroz meka žanr (borba na početku). San Francisko se uvodi zbog korporativne strane priče u kojoj posmatramo industrijski triler o tome šta raditi sa važnim pronalaskom. Tako je Hiro nalik hiljadama mladih genijalaca iz Silicijumske doline koji su, ako je vjerovati legendama, svoje poslove počinjali u garažama. Kada Hiro i Bejmaks budu posmatrali grad sa lukova Golden Gejt mosta, robot će pitati dječaka da li mu pomaže, na šta će ovaj potvrdno odgovoriti. Slijedi skok u život koji se lako može posmatrati kao aluzija na izbore koji prave junaci dokumentarca „Most“, čime se još jednom inteligentno koristi lokacija.
Najupečatljiviji element filma je Bejmaksov lik. Materijal od koga je ovaj robot napravljen aludira na zaštitne jastuke koji se koriste u automobilskoj industriji, što ukazuje na njegovu ulogu emotivnog štita. Za razliku od robota koji se bore i time povrijeđuju druge, Bejmaks je tu kako bi liječio. Tako je Hiro, koji ima podjednake predispozicije da postane Toni Stark, ali i Hari Ozborn, okružen dobrim uzorima. Tim je tu da mu skrene pažnju kada pretjera bez obzira da li mu se to dopada ili ne, dok mu Bejmaks ponašanjem pokazuje kakav treba da bude.
„Grad heroja“ ne pokušava, pa time i ne dostiže subverzivne visine „Razbijača Ralfa“ ili samouvjerenost „Zaleđenog kraljevstva“. Ono što mu bez problema polazi za rukom je uvođenje najmlađih u superherojski žanr, u kome ujedno uspjeva da se nametne i kao potpuno relevantan naslov.
( Radenko Savić )