Film zbog kojeg je Kjubriku zaprijećeno smrću

U subotu od 22:30h na našem programu gledajte film „Paklena pomorandža“ koji čak i nakon pola vijeka od premjernog izvođenja i dalje šokira gledaoce koji mu se rado vraćaju sa grčevitom pažnjom.

Ovaj film je adaptacija istoimene knjige Entonija Bardžisa, mada kroz vizuru Stenlija Kjubrika koja u pojedinim segmentima odudara od romana, pa su Bardžisova osjećanja povodom ove ekranizacije bila podijeljena.

Radnja filma smještena je u futurističkom Londonu i prati tragične avanture mladog huligana Aleksa. Aleks se zabavlja na tuđ račun, kroz brutalno nasilje i seksualno zlostavljanje bespomoćnih žrtava. Kada ga vlasti konačno uhvate on biva podvrgnut novoj, jednako brutalnoj terapiji koja navodno modifikuje ponašanje. Da li će inovativna terapija uspjeti da preobrati Aleksa?

U jednoj od tih scena koje je mučno gledati, glavni glumac Malkolm Mekdauel, povrijeđen je na setu. U pitanju je famozna scena nasilnog otvaranja očiju. Iako je na setu bio pravi doktor čiji je zadatak bio da glumcu drži oči otvorenim što bezbolnije, Mekdauel je slučajno posjekao rožnjaču zbog čega je trpio velike bolove uprkos primljenoj anesteziji prije snimanja i ostao čak privremeno slijep. Za vrijeme snimanja scene ponižavanja na pozornici, slomljeno mu je rebro, a takođe se zamalo udavio kada je njegov aparat za disanje iznenada prestao da radi za vrijeme snimanja scene kada ga dave.

Kjubrik je ovim ostvarenjem potpuno šokirao javnost, a film je odmah po premijernom prikazivanju proglašen kontroverznim jer je u tom momentu išao daleko ispred svog vremena. Nakon niza razbojništava širom Velike Britanije, tamašnja štampa je pozvala na bojkot filma smatrajući da nasilje prikazano u njemu negativno utiče na gledaoce. Jedno vrijeme su i reditelj i „Vorner Bros“ uspijevali da ignorišu pritisak i medijsku hajku, do momenta kada Kjubrik dobija prijetnje smrću i daje nalog da se film povuče iz bioskopa. Na platna se ponovo vratio tek nakon njegove smrti 1999. godine.

Film sadrži sve standardne Kjubrikove rediteljske crte, uključujući inventivne kadrove i pokrete kamere, interesantnu upotrebu boja i čarobno stapanje muzike i vizuelnih detalja. Kjubrikovi pokreti kamere nastoje da nas uvuku u Aleksov svijet dok bi većina režisera nastojala da udalji gledaoce od nasilja, Kjubrik to ne čini. Iako svaki Kjubrikov fan ima svoje lično mišljenje o tome koji je njegov film najbolji, kritika se slaže oko toga da je ovaj svakako najkompletniji od cijele kolekcije.

Sam Kjubrik se pojavljuje u filmu u sceni kada Aleks šeta u prodavnici ploča, gdje je reditelj okrenut leđima s desne strane i lista časopis. A u prodavnci ploča jasno se može vidjeti I soundtrack za film “Odiseja u svemiru 2001” koju je takođe režirao Stenli.

„Paklena pomorandža“ nominovana je za četiri Oskara, između ostalog i onaj za najbolji film.

Zanimljivo je da je Kubrick jednom izjavio: "Da Malkolm nije bio u mogućnosti da snimi film, vjerovatno ga nikad ne bih ni snimio.“ Njih dvojica su jako dobro komunicirali tokom snimanja i provodili su dosta vremena igrajući ping pong. Glumac se kasnije iznervirao kada je saznao da mu je za vrijeme koje je provodio uz ping pong odbijeno od honorara.

A prije nego što je Kjubrik uopšte bio u igri za snimanje filma, Antoni Bardžis je prodao prava za film Mik Džegeru za svega 500 dolara jer mi je novac hitno bio potreban. Džeger je namjeravao da ga snimi sa ostalim članovima Rolingstonsa kao članovima bande.

Uprkos činjenici da ga nije lako pogledati, filmska kritika će se usaglasiti u jednom – „Paklena pomorandža“ je klasik kinematografije koji morate pogledati, jer je ovo ostvarenje maestralnog Kjubrika stvar opšte kulture.

( TV Vijesti )