Mliječni put oblikovao sudar prije deset milijardi godina

Teleskop-satelit je napravio trodimenzionalnu mapu skoro 1,7 milijardi zvijezda u galaksiji Mliječni put, od kojih je za mnoge bilo moguće odrediti udaljenost od Zemlje i brzinu

262 pregleda2 komentar(a)
Mliječni put, Foto: Esa.int
01.11.2018. 09:56h

Galaktički "oreol" oko Mliječnog puta, u kojem je i Zemlja, uglavnom čine ostaci sudara od prije deset milijardi godina s drugom galaksijom, saopštili su u naučnici.

Astronomi su dugo pokušavali da utvrde da li se Mliječni put "ugojio" od nekoliko sudara s "malim" galaksijama, ili je porastao poslije sudara sa samo jednom, velikom.

JWPlayer video mesto

Da bi se provjerile različite teorije o tome, astronomi su analizirali podatke koje je prikupio Evropski svemirski teleskop "Gea" koji je Evropska svemirska agencija 2013. godine lansirala u orbitu oko Zemlje.

Teleskop-satelit je napravio trodimenzionalnu mapu skoro 1,7 milijardi zvijezda u galaksiji Mliječni put, od kojih je za mnoge bilo moguće odrediti udaljenost od Zemlje i brzinu.

"Nismo očekivali da većina zvijezda koje čine 'oreol' imaju zajedničko porijeklo", rekla je Amina Helmi, astronom Univerziteta u Groningenu, u Holandiji, koautorka studije objavljene u magazinu "Nature".

Ali se ispostavilo da te zvijezde "formiraju prilično homogenu grupu". Povrh toga, "njihov 'hemijski potpis' se jasno razlikuje od 'prvobitnih' zvijezda Mliječnog puta", dodala je ona.

Istraživači su mogli da u tri dimenzije rekonstruišu dolazak tih zvijezda tokom vremena.

"Ti video-zapisi (rekonstrukcije) omogućavaju astronomima da prouče kako se naša galaksija formirala i kako se razvila", napisala je u komentaru studije Kim Ven, astronom Univerziteta u Viktoriji, u Kanadi.

Amina Helmi i njene kolege su uspjele da utvrde da se sudar s drugom galaksijom desio prije 10 milijardi godina, oko 3,8 milijardi godina poslije "Velikog praska".

Tim je tu galaksiju nazvo "Gea-Enkelad" - po teleskopu "Gea" i gigantu iz grčke mitologije Enkeladu (Enkeladosu, Enceladusu) koji je, po antičkom predanju, kao poražen u jednoj borbi giganata zatrpan ispod vulkana Etna, na Siciliji, odakle i danas pokušava da se iskobelja, te meškoljenjem izaziva zemljotrese.