Global Financial Integrity: Iz Crne Gore iznijeto 4,3 milijarde dolara

Iz Crne Gore je u periodu od 2002. do 2011. godine neregularnim tokovima iznijeto skoro 4,3 milijarde američkih dolara, ili 3,24 milijarde eura, što je više nego cijeli godišnji bruto domaći proizvod (BDP), pokazuje izvještaj američke finansijske agencije Global Financial Integrity.

Po izvještaju pod naslovom "Nelegalni finansijski tokovi iz zemalja u razvoju od 2002. do 2011. godine", najviše novca iz Crne Gore iznijeto je 2004. godine, 980 miliona i naredne, 2005, ukupno 925 miliona američkih dolara.

Iznos odnijetog novca iz te dvije godine čini čak 44 odsto ukupne sume za cijeli desetogodišni period. Upravo u 2005. godini desile su se dvije najveće privatizacije – Kombinata aluminijuma i Telekoma Crne Gore, što je akcionarima, najviše državi, donijelo oko 200 miliona eura.

U 2006. godini, godini kada je Crna Gora na referendumu povratila državnu nezavisnost, „iščezlo“ je, prema tom izvještaju, 436 miliona dolara, dok je tokom 2007, koju je obilježio snažan kreditni rast i bum na tržištu nekretnina i kapitala, taj iznos narastao na 743 miliona.

Godina 2008. donosi pad iznosa nelegalno iznijetog novca iz države, na 456 miliona a taj trend se nastavlja i u svim preostalim godinama na koje se odnosi izvještaj: U 2009. godini mimo zvaničnik tokova novca iz Crne Gore je izvučeno 278 miliona, 2010. je odliveno 259 a 2011. „samo“ 222 miliona dolara.

Prosječno, iz Crne Gore je, prema tom izvještaju, izvlačeno 430 miliona dolara godišnje, što je pozicioniralo na 81. mjestu globalne liste zemalja u razvoju, od ukupno 144.

Od zemalja u okruženju, najviše novca je nelegalno izvlačeno iz Srbije, prosječno čak skoro pet milijardi dolara godišnje, što je sjestilo na visoku 19. poziciju liste. Hrvatska i Makedonija zauzele su 48, odnosno, 74. mjesto.

Iz Albanije je za deset godina nelegalno je iznijeto 103 miliona dolara, što je tu zemlju pozicioniralo na 116. mjestu dok je Bosna i Hercegovina (BiH) ostala bez „svega“ 14 miliona, pa se našla skoro na začelju, na 141. mjestu.

Najmanje novca na svijetu, po izvještaju, nelegalnim kanalima iznijeto je iz Senegala, i to jedan milion dolara za deset godina.

Zemlje u razvoju koje su najviše novca izgubili neregularnim putevima su Kina, 107 milijardi dolara, Rusija, 88 milijardi i Meksiko, iz kojeg je za deset godina iznijeto nešto više od 46 milijardi dolara.

Autori izvještaja ističu da ukupan iznos nelegalnog odliva kapitala iz zemalja u razvoju širom svijeta raste po zabrinjavajućoj stopi od preko deset odsto godišnje i na kraju 2011. godine dosegao je nivo od vrtoglavih 6.000 milijardi dolara.

( Rajko Milić )