Komisija za istraživanje vazdušnih nesreća postoji samo na papiru

Iako je međunarodne norme i zahtjevi u procesu evropskih integracija primoravaju da postupa sasvim drugačije, država do sada nije puno toga učinila da oblast istraživanja ugrožavanja sigurnosti vazdušnog saobraćaja organizuje na pravi način.

Potvrda tome je i Izvještaj o radu Nacionalne komisije za istraživanje nesreća i ozbiljnih nezgoda vazduhoplova za period septembar 2012 - decembar 2013, koji je Vlada Crne Gore usvojila na sjednici uoči godišnjeg odmora.

Vlada je 13. septembra 2012. osnovala Nacionalnu komisiju za istraživanje nesreća i ozbiljnih nezgoda vazduhoplova, na čijem je čelu Vojo Vujisić.

Komisija, pored toga daje sigurnosne preporuke radi poboljšanja sigurnosti, vodi Nacionalnu bazu podataka o nesrećama, ozbiljnim nezgodama, nezgodama vazduhoplova i događajima koji ugrožav a j u sigurnost....

Uprkos tako značajnoj ulozi, ovaj organ državne uprave koji bi trebalo da bude svojevrsni crnogorski pandan američkog NTSB-a, britanskog AAIB-a, njemačkog BFU-a, ili francuske BEA, do danas nije dobio adekvatne tehničke, finansijske i administrativne predulove za nesmetan rad.

Ministarstvo saobraćaja i pomorstva ni dvije godine nakon njenog osnivanja, još nije donijelo “Pravilnik o radu Nacionalne komisije za istraživanje nesreća i ozbiljnih nezgoda vazduhoplova”, dok je Vlada Komisiji, kako piše u Izvještaju, dala neuslovan poslovni prostor u Podgorici.

Adaptacija tog prostora urađena je samo djelimično a njegovo opremanje do danas nije završeno, pa Komisija u svojim kancelarijama nema namještaj ni opremu.

Uprkos ovako lošem položaju, Komisija je uspostavila saradnju sa nekoliko domaćih i stranih institucija

“Članovi Nacionalne komisije nemaju iskaznice, sredstva za prevoženje ili komunikaciju, pa za sve to u radu koriste vlastita sredstva. Od kompjuterske opreme, u oktobru 2013. kupljen je jedan lap top. U komunikaciji sa relevantnim nacionalnim ali i međunarodnim vazduhoplovnim institucijama ovaj detalj umnogome devalvira poziciju i izaziva nepovjerenje kod sagovorni ka Komisije. Zbog neriješenog statusa Komisije i nepostojanja Pravilnika o radu, Komisija nema svoj pečat, niti djelovodnik koji bi omogućili zvaničnu komunikaciju kao i evidentiranje dolazne i odlazne pošte. Nacionalna komisija je posredstvom MSP uputila zahtjev Ministarstvu za informaciono društvo (MID) za dodjelu i-mejl adrese sa vladinim domenom kako bi makar u elektronskoj komunikaciji imali neku prepoznatljivost Vladine komisije, ali do danas MID nije poslalo nikakav odgovor,” stoji pored ostalog u informaciji koju je Komisija proslijedila Vladi.

Upozoreno je i da pored zakonske obaveze, u državnom budžetu za 2012. i 2013. uopšte nisu bila planirana sredstva za rad ove Komisije.

“Ovaj problem je bio izuzetno vidljiv kod pitanja uspostavljanja saradnje sa relevantnim tijelima EU, odnosno članica EU, a posebno kod predstavljanja Nacionalne komisije na bilateralnom skriningu u okviru pregovora za poglavlje 14.

Nepostojanje finansijskih pretpostavki je učinilo da se nije ispoštovala prvenstveno odredba Zakona o vazdušnom saobraćaju o samostalnosti komisije u radu, ali i neke druge odredbe finansijske prirode, te da dobar dio planiranih aktivnosti nije mogao biti sproveden,”piše u dokumentu.

Uprkos ovako lošem položaju, Komisija je uspostavila saradnju sa nekoliko domaćih i stranih institucija, ali recimo, Vrhovno državno tužilaštvo još nije ni odgovorilo na njihov zahtjev za uspostavljanje saradnje, iako je uloga tužilaca nezaobilazna kada su u pitanju vazduhoplovne nesreće i nezgode.

Istražili samo oštećenje MUP-ovog aviona

Od dobijenih prijava u cjelosti je istražen samo jedan slučaj – oštećenje protivpožarnog aviona “Air Tractor” MUP-a , dok su “ostali događaji evidentirani u novoformiranoj bazi podataka i biće istraženi shodno procjeni Nacionalne komisije".

Inače, podatke o vanrednim događajima u vazdušnom saobraćaju Agencija za civilno vazduhoplovstvo ne objavljuje već tri godine, pozivajući se na evropske standarde i ulogu Komisije u toj osjetljivoj oblasti.

Provjeravali i pad paraglajdera kod Budve

U slučaju pada paraglajdera u rejonu Budve Komisija je dobila podatke i poku šala da uprkos nepostojanja identifikacionih dokumenata istažitelja, uzme izjavu od pilota paraglajdera u bolnici Risan (shodno prijavi radilo se o ruskom državljaninu) ali on je već bio otpušten sa liječenja i nije se mogao više kontaktirati.

Prema sadašnjim procjenama Komisije, još dva događaja, od 13 ukupno prijavljenih, zaslužuju da budu detaljno istražena”, piše u izvještaju komisije.

( Siniša Luković )