Da bi zaštitio avione, aerodrom u Dejtonu sadi travu za divlje ptice

Međunarodni aerodrom u američkom gradu Dejtonu u državi Ohajo eksperimentiše kako da zaštiti ptice od sudara sa avionima - sadnjom trave oko piste.

Pošto sudari ptica i aviona mogu da dovedu do fatalnog ishoda, aerodromi širom svijeta ulažu napore kako da ptice drže dalje od aerodroma, a ponekad pucaju ili truju jata ptica.

Velike i teške ptice poput divljih gusaka izazivaju najveće štete avionima. Vjeruje se da guske izbjegavaju visoku travu jer se plaše da se u takvoj travi kriju potencijalne grabljivice. Zbog toga su službenici međunarodnog aerodroma u Dejtonu odvojili 200 od ukupno 2.200 hektara zemlje za sadnju kratke, odnosno prerijske trave.

Prerijska trava bi bila oko piste, a odmah pored nje visoka trava kako guske ne bi letjele blizu aviona. Takva trava bi se sadila posebno na pistama za polijetanje i slijetanje.

Svake godine u SAD se dogodi do 10.000 sudara ptica i aviona. U većini slučajeva nema oštećena na avionu, ali je najveći problem kada ptica ošteti motore letjelice. Američko civilno vazduhoplovstvo procjenjuje da to košta 950 miliona dolara godišnje.

Neki sudari mogu da budu mnogo ozbiljniji. Jedan američki avion je 2009. godine morao prinudno da sleti odmah po poletanju jer su guske ušle u oba motora aviona. Piloti su tada izgubili kontrolu nad letjelicom. Niko nije stradao a avion je uliteo u obližnju rijeku.

Jedan avion se 1960. godine srušio kod bostonskog zaliva jer su ptice ušle u sva četiri motora letjelice. Tada su 62 putnika poginula.

Prema navodima nadležnih vlasti u SAD, divlje ptice su od 1988. godine ubile 250 osoba i uništile 229 aviona.

Većina takvih nesreća se dešava od jula do oktobra, kada mladunci napuštaju svoja gnijezda i počinju migracije.

Od 2001. do 2013. godine na dejtonskom aerodromu je bilo 218 sudara divljih ptica i aviona. U većini slučajeva u pitanju su manje ptice, kao što su grlice, golubovi i vrapci koji obično ne prave ozbiljna oštećenja.

Dejtonski aerodrom dnevno ima 56 komercijalnih letova. Dvije trećine tih letova obezbjeđuju manji avioni.

Aerodromi često kupuju velike parcele zemljišta kako bi napravili tampon zonu i zaštitili okolno stanovništvo od buke. Noviji aerodromi sada kupuju zemlju na kojoj nema ništa, već služi kao veliko odmaralište za ptice selice.

Gusta trava ima i druge prednosti - sprječava oticanje vode, a pošto uzima ugljen-dioksid iz vazduha ne mora stalno da se kosi, već svake treće godine.

Zvaničnici aerodroma navode da im je cilj da u narednih 15 godina ne ubiju nijednu pticu.

Međutim, međunarodni aerodrom u Dejtonu treba još da potvrdi da je tehnika sadnje trave dobra i da se pobrine da se u toj travi ne nasele neke druge, potencijalno opasne životnje, kao što su glodari.

I avioni crnogorskog avio prevoznika Montenegro airlinesa su imali slične probleme, pa je 2011. registrovano ukupno šest sudara sa pticama, od čega je u jednom slučaju pričinjena i značajnija šteta na nosu “fokera 100” ( registracija 4O-AOL), na kupoli koja pokriva avionski radar.

( Beta )