Novinar Mario Filjo: Čovjek ispred vremena ili čovjek za sva vremena

Hram fudbala. Svetilište kojim se ponosi, zbog kojeg tuguje i kome se moli 200 miliona Brazilaca. Ponosni što imaju najpoznatiji stadion na svijetu. Beskrajno tužni što su na njemu doživjeli najteži poraz u istoriji. Obasjani nadom da će se 13. jula na njemu Brazil krunisati šesti put. Poslije toga, zemljina kugla mogla bi i da stane...

“Marakana”. Svaka stanica metroa, svaka važnija raskrsnica u gradu, svaki stanovnik koji se ne snalazi ni na jednom svjetskom jeziku osim na vlastitom, nepogrešivo vam pokazuju smjer ka stadionu na kojem se nekada okupljalo i po 200.000 ljudi. Sada je njegov kapacitet, uz sav komfor i bezbjednost koju pruža gledaocima, smanjen na 80-ak hiljada, spolja ne odudara mnogo od sličnih građevina po svijetu, ali u tretmanu kultnog bastiona fudbala ništa se promijenilo nije.

Iako je sama po sebi druga atrakcija koju turisti posjećuju u Rio de Žaneiru, nakon statue Hrista Spasioca, “Marakana” u danima kada nema fudbalskih predstava kao da spava zimskim snom (u Brazilu je sada zima, topla, izuzetno prijatna, idealna). U pres centru tek pokoji predstavnik sedme sile koji odrađuje ono zbog čega je i došao, okolo turisti bez takmičarskog naboja, što izgleda nestvarno u odnosu na „matchday“.

Obavezno slikanje ispred statue koja stoji na glavnom ulazu.

Novinar Mario Filjo. Pardon, „Estádio Jornalista Mário Filho”. To je pravo ime kultne “Marakane”! Zašto? Zato što da nije bilo njega - ne bi bilo ni “Marakane”!!!

Uoči Mundijala 1950. godine, Brazil je imao samo dva velika stadiona, koja su mogla da prime manje od 40 hiljada gledalaca, po jedan u Riju i Sao Paolu. Političari su se zalagali da se na drugom mjestu u Riju napravi novi, koji bi mogao da primi 60 hiljada. Filjo je bio odlučno protiv. Imao je ideju da se napravi monumentalni stadion koji će biti dostojan takmičenja koje se prvi put održavalo u zemlji sambe, kafe i fudbala. I to na mjestu starog stadiona Derbija, svega kilometar ili dva od centra grada. U novinama je objavio anketu po kojoj je 87 odsto građana podržalo njegov predlog. Gradonačelnik nije imao kud. Odluka je donijeta, 200 radnika započelo je njegovu izgradnju, a stadion je završen 12. juna, samo 12 dana prije početka takmičenja. Nažalost, nekoliko dana kasnije, idejni tvorac je izvještavao sa „Marakanaca“, potopa koji je Brazilcima u legendarnom finalu priredio Urugvaj.

Dosta da kultni stadion (naziv Marakana dobio po neuglednoj rijeci koja protiče u blizini) po njemu dobije ime. Ili nije?

A ako se tome doda da je bio inicijator organizovanog takmičenja klubova Sao Paula i Rio de Žaneira? Te da je upravo on, u šali, osmislio naziv Fla-Flu za čuveni derbi između Flamenga i Fluminensea (nije krio da navija za Flu, ali to nikada nije zloupotrebljavao u profesiji kojom se bavio). Sad je valjda dosta... Nije još?

Uveo je revoluciju u sportsko izvještavanje, zamijenivši filozofske fraze dotadašnjih reportera jezikom navijača, i inicirajući da se fotografije rade iz akcije, a ne da fudbaleri poziraju prije utakmice u uštogljenim pozama. Njegova ideja bila je da se na stadione dolazi sa rekvitizima i zastavama, a najbolje fanove pohvaljivao je u svom listu. Pokrenuo je prvi sportski časopis u zemlji (“Mundo Sportivo”), koji nije imao dug vijek, ali je, takođe, predstavljao revoluciju u Brazilu. Izvještavao je sa svjetskih prvenstava 1958. i 1962. godine na kojima je Brazil osvojio prve dvije titule. Napisao je veliki broj izuzetno zapaženih knjiga i publikacija, prvi je govorio kako je mješavina rasa prednost a ne mana Brazila...

Ni sad nije dosta? Šlag za kraj:

Maio Rodrigez Filjo je tvorac čuvenog karnevala u Riju! Njemu je pala na pamet ideja da organizuje godišnje takmičenje školi sambe, koje od te 1932. godine postaju nešto po čemu se i Rio i Brazil prepoznaju u svijetu.

Stadion „Novinar Mario Filjo“. “Marakani” za ponos...

Suđeno mu da bude novinar

Mario Filjo je rođen 3. juna 1908. godine u Resifeu. Kad mu je bilo osam godina njegova porodica preselila se u Rio de Žaneiro, a kao sinu novinara i vlasnika novina Marija Rodrigeza, bilo mu je suđeno da i sam krene tim putem. Sa 18 godina počeo je da radi kao sportski novinar u očevom listu „A Manha” (Jutro). Pokrenuo je sportski magazin “Mundo Sportivo”, a radio je i u slavnom dnevniku „O Globo”.Umro je od srčanog udara, u septembru 1966, u 58. godini. Njegova supruga Selija, koju je upoznao na Kopakabani i sa kojom je živio od 18. godine, izvršila je samoubistvo samo nekoliko mjeseci poslije njegove smrti. Iste godine inicijativa da se Municipal stadion Marakana nazove njegovim imenom urodila je plodom.

"Jedino mi je žao što nije sahranjen na njemu. Tamo mu je bilo mjesto", kazao je njegov brat, književnik Nelson Rodrigez.

Galerija

( Aleksandar Vučković )