Stećci u dvorištu iza Dvorca kralja Nikole

Zahvaljujući firmi “Mehanizacija i programat” i njenom vlasniku Dušanu Đuroviću Nikšić će do septembra dobiti lapidarijum koji će se nalaziti iza Dvorca kralja Nikole, na mjestu gdje se nalazio Kameni grad, djelo Ratka Vulanovića, koji je srušen 2008. godine.

U izložbenom paviljonu, prema riječima predsjednika Opštine Veselina Grbovića, biće smješteno 80 stećaka koji su se nekada nalazili u nekropoli oko crkve Sv. Petra i Pavla u starom groblju, a sada se nalaze u parku, na početku šetališta.

„Crna Gora je uz Bosnu i Hercegovinu i Srbiju poznata po tome da ima ogroman broj stećaka, ali nažalost u prošlom periodu nije se mnogo posvećivala pažnja rješavanju tog problema. Ostavljeni su bili na milost i nemilost vremenu”, kazao je Grbović na konferenciji za novinare.

Agencija za planiranje i projektovanje je uradila projekat, čiji idejni tvorac je Milovan Mijušković, a prema riječima Nevenke Delibašić njegova procijenjena vrijednost je oko 100.000 eura, bez rasvjete.

„Crna Gora je uz Bosnu i Hercegovinu i Srbiju poznata po tome da ima ogroman broj stećaka, ali nažalost u prošlom periodu nije se mnogo posvećivala pažnja rješavanju tog problema. Ostavljeni su bili na milost i nemilost vremenu”

Ona je kazala da inicijativa o lapidarijumu, površine oko 400 kvadrata, postoji već godinama, da je ideja o njegovoj gradnji potekla od direktora Centra za kulturu Peka Nikčevića i ostalih poslenika kulture, i da će sada, zahvaljujući „Mehanizaciji i programatu”, biti i realizovana.

Nikčević je naglasio da se prilikom izrade projekta vodilo računa o tradicionalnoj građi kakva je nekada bila u Crnoj Gori, sa međama i podzidama, a da materijal bude prirodni kamen.

Prema riječima Dušana Đurovića „Mehanizacija i programat” je od osnivanja, od 1997. godine, bila društveno odgovorna kompanija koja je smatrala da treba ulagati u zajednicu u kojoj posluje.

„Od njenog osnivanja učestvujemo u raznim aktivnostima počev od infrastrukturnih objekata, do učešća u raznim naučnim, kulturnim, ekološkim i humanitarnim projektima. Pozvao bih i ostale privredne subjekte koji posluju u ovoj lokalnoj zajednici da pokažemo što veći nivo društvene odgovornosti kako bi se sve to odrazilo na kvalitet života u našem gradu”, kazao je Đurović.

Stećci, koji su se nekada nalazili ispred crkve Sv. Petra i Pavla, djelo su slovenskih majstora iz perioda od 13. do kraja 16. vijeka. Njih je početkom šezdesetih godina prošlog vijeka na tom lokalitetu bilo 396, kako je to zabilježio Dimitrije Sergejevski, da bi ih pola vijeka kasnije ostalo svega 80.

"Srednjevjekovne slikovnice" očuvane u tri susjedne države, ima ih 100.000

Stećci, koji pripadaju kategoriji nepokretnih kulturnih dobara i koji predstavljaju „istinske srednjovjekovne slikovnice”, nalaze se i u BiH, jugozapadnoj Srbiji i južnim djelovima Hrvatske.

Prema sistematskim istraživanjima i popisu stećaka iz 20. vijeka na 3.162 lokaliteta u navedene četiri države evidentirano je njih 69.356, mada se pretpostavlja da taj broj prelazi preko 100 hiljada.

Od ukupnog broja popisanih stećaka najviše ih je u BiH preko 59,5 hiljada, u Hrvatskoj ih je blizu 4.500, u Crnoj Gori nešto preko tri hiljade, i u Srbiji skoro 2.300 primjeraka.

Galerija

( Svetlana Mandić )