Kilometri blaga pod zemljom

Na području mojkovačke opštine speleolozi su locirali 36 pećina,a neke od njih mogle bi postati atraktivan dio turističke ponude tog kraja. Međutim, broj neistraženih speleoloških lokaliteta u toj opštini znatno je veći, što daje posebnu draž budućim speleološkim istraživanjima.

Najveći broj lociranih objekata nalazi se na mojkovačkoj strani Sinjajevine, u kanjonu rijeke Tare, na Bjelasici i Prošćenskim planinama. Posebnu vrijednost za naučno speleološka istraživanja i turističku upotrebu, kako kaže Željko Madžgalj iz bjelopoljskog speleološkog društva „Akovo“ ima Čavčanica.

„Ta pećina ima posebnu vrijednost zbog svojih prirodnih potencijala i lokaliteta jer se nalazi u blizini budućih ski centara na planini Bjelasici u opštini Bijelo Polje i Mojkovac. Njena istražena dužina je oko 800 metara (prođena dužina oko 1000) a dubina oko 150 metara. Radi se o pećini koja ima jamski ulaz i koja ranije nije istraživana. Pećina ima dva glavna dijela, i jedan je pretežno jamskog karaktera” kaže Madžagalj, koji je jamski dio Čačavice istražio zajedno sa svojim kolegama Mirsadom Badžićem i Željkom Barcem iz Speleološkog društva „Brskovo“ iz Mojkovca.

Bjelopoljski speleolozi su, prema njegovim riječima, prethodnih godina obavili mjerenje i istraživanja horizontalnog dijela pećine. Istraživanja u toj pećini su bila jako zahtjevna jer je riječ o objektu gdje su blokovi stijena veoma nestabilni, tako da je istraživanje, posebno jamskog dijela, stalno pratila opasnost od urušavanja. „Jamski dio se završav a vertikalom „Jeke“ i dvoranom „Gordijev čvor“, s tim da postoji još nekoliko neistraženih pravaca.

Pećinski dio ima značajnu akumulaciju vode i veoma lijepe pećinske ukrase, posebno u dijelovima pećine koji su nazvani Harmonija i Dvorana blokova. Pećinu nastanjuju žutokljune galice a tokom istraživanja speleolozi su evidentirali jato od oko 50 ptica. Pošto se radi o netaknutoj pećini velike vrijednosti, speleolozi upozoravaju da bi bilo neophodno da se pećina što prije zaštiti kako bi se očuvala njena iskonska ljepota” kaže Madžaglj.

U sklopu projekta izrade Katastra speleoloških lokaliteta za opštine Berane, Bijelo Polje, Kolašin, Mojkovac i Petnjica, koji je podržala Regionalna razvojna agencija za Bjelasicu Komove i Prokletije, locirano je 328 pećina. Na istraživanom području opisano je ukupno oko 45 kilometara podzemnih kanala, a ukupna dubina svih istraženih pećina je 7725 metara.

Na području opštine Berane opisano je 90 speleoloških kokaliteta, 24 na području opštine Petnjica, 64 na području opštine Kolašin, 36 na području opštine Mojkovac i 114 na području opštine Bijelo Polje. „Na području istraživanog regiona nalazi se najdublja jama u Crnoj Gori a to je Željezna jama -1162 metra. Jama na Treštenom vrhu je jama sa najdubljom vertikalom od -429 metara, koja je ujedno i 12. najdublja vertikala na svijetu. Ovi speleološki objekti se nalaze na području Maganika, opština Kolašin. Najduža pećina u Crnoj Gori - Pećina nad Vražjim firovima 17,5 km, se nalazi u opštini Bijelo Polje a u istraživanom regionu je osam pećina dužih od 1000 metara”, tvrdi Madžgalj.

Galerija

( Dragana Šćepanović )