Gradski parlament Podgorica: Savršeno uklapanje u tkivo grada

Istorija rješavanja glavnog gradskog trga (Mirkove varoši), vremešna je koliko i sam grad. Raspisivani su konkursi, naručivani planovi i projekti, učestvovali su brojni domaći i strani stručnjaci, bilo je mnogo urbanističko-arhitektonskih predloga i rješenja, od parternih, preko ahitektonski umjerenih do predimenzioniranih.

Centralni prostor okupljanja, Trg Republike u Podgorici, izgradnjom novog objekta Gradskog parlamenta, uz prethodno rekonstruisanu Gradsku biblioteku, doživio je konačno svoje ambijentalno uravnoteženje. Na određeni način, prevaziđen je problem upuštenog platoa i neaktivnih bočnih kolonadnih zona, jer su pročelje trga formirala i preuzela na sebe dominantnu ulogu, dva relativno zaravnjena, čovjekomjerna i savremena arhitektonska kubusa, objekti parlamenta i biblioteke, a između njih se otvara duboka vizura prema budućoj klasičnoj gradskoj kući sa timpanom i satom.

Bjelodano je i dobro da je oba objekta kreirala ista ličnost, da je arhitektonsko-likovni diskurs indentičan i da su projekti ostvareni u istom birou. Investitor je Agencija za izgradnju i razvoj Podgorice, projektnu dokumentaciju izradio je (2006) arhitektonski biro “Korint ” iz Podgorice, odgovorni projektant je poznati crnogorski arhitekta Pavle Popović (Podgorica, 1938), a objekat je realizovala (2013) građevinska firma “Cijevna Comerc” iz Podgorice.

Novoizgrađeni objekat parlamenta, zauzima jugozapadni dio trga, na uglu Njegoševe i Vučedolske ulice, ima podrum, suteren, prizemlje, mezanin, dvije etaže, potkrovlje i iznosi bruto 7.000 kvadrata.

Objekat je funkcionalno rađen kao dvije povezane cjeline: poslovno-administrativni prostor parlamenta, kome se prilazi iz Njegoševe ulice i prostor šalterskih službi u funkciji građana, koji je dostupan sa trga. U prizemlju parlamenta su centralni hol sa kontrolom ulaska, gradski arhiv, višenamjenska sala sa ulazom prema biblioteci, press sala za skupštin - ske potrebe, dvije vertikalne komunikacije (stepeništa- liftovi), iz centralnog hola povezuju etaže.

Na prvom spratu, u posebnom traktu su kabineti predsjednika i sekretara opštine sa prostorom za prijem i razgovor, skupštinska sala sa 100 sjedišta za poslanike i opremom za praćenje rada. Na uglovima ka istoku su sale za sastanke odbornika. Pored sale prema trgu je foaje sa kafeom i otvorenom terasom. Na drugom spratu, centralno je velika multimedijalna sala sa 300 sjedišta, sa bočnim holovima, kafeom i prostorom za debate.

U potkrovlju su kancelarije za potrebe Micro- softa i elektronski centar. Suteren i podrum su prevashodno namjenjeni za garažiranje, a ulaz i izlaz vozila ostvaren je rampom iz Vučedolske ulice. Veoma obiman sadržaj, funkcionalno riješen u zgradi relativno malih dimenzija. Novi objekat gradskog parlamenta, u namjenskom i vizuelno-likovnom sadejstvu sa bibliotekom, budućom gradskom kućom, pozorištem i trgom, postaće žarište javnog i kulturnog života glavnog grada. U arhitektonsko-kreativnoj ravni, projektant je težio da maksimalno ostvari veoma zahtjevnu funkciju i namjenu međusobno povezanih prostora, a zatim je radio na modelovanju osnovnih gabarita i oblikovanju segmentiranih djelova.

Objekat je u tlocrtu ortogonalan, u proporciji je zlatnog presijeka, sa oblim staklenim uglovima prema Njegoševoj ulici, a orijentisan je prema istoku i velikom trgu. Svojom visinom, u ravni je sa okolnim zgradama, a volumenom i arhitektonskom strukturom, srazmjerno se uklapa u ambijentalno tkivo grada. Kubus objekta sa zaravnjenim obličastim krovom i lanternom je paralelopipedan, pretežno je definisan zategnutim zidnim platnima, koja su mjestimično presječena vertikalno-ostakljenim formama sa pravilnim, relativno manjim prozorskim otvorima. Zona prizemlja, blago je pouvučena, a ukupan volumen objekta vizuelno je lakši i elegantniji. U stabilnom i simetričnom poretku specifično su naglašene ulazne partije, što objekat čini uravnoteženim i harmoničnim.

Suptilni pristup i prefinjeni rukopis

Kako u projektantsko-prostornom savladavanju glavnog korpusa, tako i u oblikovanju segmenata i pratećih detalja, projektant je suptilnim pristupom i prefinjenim arhitektonsko-likovnim rukopisom, uz stilizovane oblike i neoklasične detalje, koji kontinuirano prate arhitektoniku centralnog trga, dosegao veoma zavidan estetski nivo.

To se zasigurno i očekivalo od izuzetno iskusnog planera i projektanta, autora brojnih urbanističkih planova i projekata, među kojima: Reginalni i prostorni plan Crne Gore, Projekat “Južni Jadran”, GUP Boke Kotorske, UP Montenegro, Bečići, DUP-ovi: Igalo, Tivat, Univerzitetski centar Crne Gore, Zagorič, PG, Gorica C, PG, Nova Va roš 2, PG, Stara Varoš blok VII, PG.

Slijede značajna arhitektonska zdanja: Opštinska zgrada, Ža b lj a k , Dječiji vrtić, Nikšić (Borbina nagrada, 1975), Tehnički fakultet, PG, (koautor - Borbina nagrada, 1977), Elekt ro - Mašinski, Metalurški fakultet, PG, Građevinski fakultet, PG, Poslovna zgrada ALU-kombinata, PG... Zasigurno, riječ je o izuzetno značajnom i veoma plodnom arhitekti, čije stvaralaštvo zaslužuje posebnu pažnju i mnogo dublju analizu.

( Slobodan Slovinić )