Država nema pojma o čarter letovima iz Tivta
Firme koje lete iz Porto Montenegra nemaju dozvolu za komercijalne letove, a helidrom je nepropisno pozicioniran
Agencija za civilno vazduhoplovstvo Crne Gore (ACV) nije obaviještena o tome šta agencija „The Anonymous“ i kompanija „Airways Montenegro“ rade na letilištu za helikoptere u tivatskoj marini Porto Montenegro, ali tvrdi da letjenje sa tog improvizovanog helidroma ne ugrožava sigurnost avio-saobraćaja na obližnjem aerodromu Tivat.
Crnogorski i mediji u regionu proteklih su dana na sva zvona javili o uvođenju komercijalnih helikopterskih letova iz Porto Montenegra, ali je to izgleda, promaklo čelnicima ACV koju vodi kadar DPS Dragan Đurović.
Ta agencija je 16. januara ove godine kompaniji „Adriatic Marinas-Porto Montenegro“, registrovanoj za razvoj projekata sa nekretninama i upravljanje marinom, a ne za vazdušni saobraćaj, izdala “Rješenje o odobrenju za upotrebu površine za slijetanje i polijetanje helikoptera - sletišta Porto Montenegro, Tivat“.
Rješenje je kompaniji kanadskog milijardera Pitera Manka direktor ACV Dragan Đurović izdao za „letjenje za sopstvene potrebe“ sa rokom važenja do 16. jula. U međuvremenu, poslovni partneri Port Montenegra - agencija „The Anonymous“ i kompanija „Airways Montenegro iza kojih stoje ruska državljanka Vernika Voronjina, australijski biznismen Romi Havat i hercegnovski privrednik Ranko Boca, uspostavili su komercijalni helikopterski servis i širok dijapazon letova iz Porto Montenegra.
ACV tim kompanijama inače, nije dala nikakvu „dozvolu za helikopterske čartere“ iz Porto Montenegra kao što su proteklih dana netačno objavili neki mediji u Crnoj Gori, a u toj agenciji tvrde i da ne znaju što se već danima dešava na nebu iznad Tivta.
Đurović
„ACV nije u saznanju da se navedeno sletište koristi suprotno odredbama Uputstva o uslovima i načinu izdavanja odobrenja za upotrebu sletišta i uslovima iz Rješenja... odnosno da se koristi u komercijalne svrhe. Ukoliko se utvrdi da je došlo do povrede propisa preduzeće se sve mjere predviđene zakonom”, prenijela je “Vijestima” odgovore ACV, PR služba Ministarstva pomorstva i saobraćaja.
Uputsvo na koje se ACV poziva ne primjenjuje se na “javni vazdušni saobraćaj helikopterom” što komercijalne usluge “The Anonymousa” i “Airways Montenegra” sa letilišta Porto Montenegro svakako jesu, već “za potrebe letjenja za sopstvene potrebe, u cilju obuke u letjenju pilota helikoptera i za sportsko i rekreativno letjenje helikopterom”.
Po tom Uputstvu, na letilištu je zabranjen saobraćaj više od jednog helikoptera odjednom, zadržavanje helikoptera duže od 4 sata, noćenje i baziranje helikoptera, bez posebnih dozvola ACV. Sve to dešava se na letilištu Porto Montenegro gdje se često zajedno mogu vidjeti dva helikoptera “Airways Montenegra” - “Robinson R 44 raven” registarcije 40-FLY i “Robinson R-22 beta”, registracije 4O-SKY.
Iako je letiliše usred Tivta, iz ACV-a tvrde da to ne podrazumijeva propisima zabranjeni let helikoptera ispod minimalne sigurnosne visine.
ACV nije obaviještena ni da će partner Porto Montenegra helikopterske usluge sa tog letilišta pružati i sa helikopterima tipa “Eurocopter EC120 colibri” i “Eurocopter AS350- Écureuil”, kakvih nema u nacionalnom Registru vazduhoplova Crne Gore. Obavljanje komercijalnih usluga putničkog saobraćaja unutar države - tzv. kabotaža koju reklamiraju “The Anonymous” i “Airways Montenegro”, po važećim propisima ne smije se vršiti stranim vazduhoplovima.
“Agencija nema saznanja ni dokaza da navedena agencija i kompanija koriste pomenute vazduhoplove u komercijalne svrhe. Međutim, pošto postoje izrečene sumnje, ACV će u cilju provjere izvršiti inspekcijski nadzor”, poručili su iz ACV.
Iako u ACV tvrde da su njihovi kontrolori konstatovali suprotno, helikoptersko letilište “za letjenje za sopstvene potrebe” Porto Montenegro inače, ne ispunjava elementarne uslove koje nalažu važeći propisi.
Pravilnik o korišćenju letilišta, nalaže da se ono “ne smije nalaziti na udaljenosti manjoj od 700 metara od naseljenog mjesta”. Letilište se pak nalazi usred naselja Seljanovo sa zapadne, sjeverne i sjeveroistočne strane Porto Montenegra i samog centra grada Tivta na jugu, te Mažine na istoku.
Objekat međunarodne škole i učeničkog internata je na 50 metara od površine na kojoj slijeću helikopteri, koji pri tom, moraju izbjegavati visoke krošnje kao i tridesetak metara visoku nadstrešnicu nekadašnjeg sinhro-lifta Arsenala.
Iako je letiliše usred Tivta, iz ACV-a tvrde da to ne podrazumijeva propisima zabranjeni let helikoptera ispod minimalne sigurnosne visine.
“Izdato odobrenje za upotrebu sletišta za sopstvene potrebe ne podrazumijeva let jednomotornih helikoptera na visini manjoj od 300 metara iznad naseljenog mjesta. ACV nije u saznanju da se na sletištu Porto Montenegro Tivat vrše operacije slijetanja i polijetanja jednomotornim helikopterom i operacije na visini manjoj od 300 metara iznad naseljenih mjesta, što bi definitivno bilo u suprotnosti sa članom 118 Pravilnika o letenju vazduhoplova”, rekli su iz ACV.
Nijesu zvanično ni obavijestili Agenciju za kontrolu letjenja
Iako su odobrenje za potrebu spornog letilišta Porto Montenegru koji nam ga je i pokazao, izdali još 16. januara, u ACV o njemu do monenta kada su helikopteri već počeli da lete, zvaničnim kanalima nisu obavijestili Agenciju za kontrolu letjenja Srbije i Crne Gore SMATSA, odnosno Aerodromsku kontrolu letjenja Tivat (AKL) kao provajdera te vrste usluga.
Mediji javili, Agencija nije čula za čarter
Sporno letilište nalazi se u najosjetljivijoj tzv. CTR (Controlled Traffic Region) zoni aerodroma na koji godišnje slijeće preko 5 hiljada aviona i u kojoj se ne smije naći nijedan vazduhoplov bez znanja i odobrenja AKL.
AKL sa aerodroma Tivat nema ni vizuelnu ni mogućnost praćenja radarom dešavanja na letilištu Porto Montenegro, već se sve oslanja na dvosmjernu radio komunikaciju između kontrolora na tornju 3 kilometra udaljenog aerodroma i pilota helikoptera koji želi da sleti ili poleti iz Porto Montenegra.
Za letilište nisu izrađene ni od SMATSA odobrene, tzv. operativne procedure. Korisnik letilišta je na svoju ruku ACV-u dostavio navigacione uslove i navigacionu proceduru “kojima se, pored ostalog, utvrđuje način saradnje i komunikacije sa pružaocem usluga kontrole letenja i planiranje helikopterskih VFR ruta za dolaske i odlaske.” Uprkos tome, iz ACV tvrde da je ovakav način funkcionisanja helikopterskog saobraćaja iz elitne tivatske marine siguran.
Vodič za neobaviještenu ACV
Agencija “The Anonymous” posluje u Londonu, Dubaiju i Crnoj Gori, a specijalizovana je za pružanje raznih vrsta usluga bogatoj klijenteli, počev od organizacije izleta, preko helikopterskog i prevoza hidroavionima, do klasičnih agencijskih i konsijerž usluga za jahte.
Agencija klijentima u našoj državi nudi širok dijapazon helikopterskih usluga - panoramskih letova do luksuznih avantura u istraživanju Crne Gore kao destinacije, preko helikopterskog prevoza, čarter letova, do transfera koji su organizovani po specifičnim potrebama i željama klijenata.
Helikopterom tako odnedavno iz Porto Montenegra možete ići u istraživanje Crne Gore, obići njene turističke atrakcije na primorju i sjeveru, čak ići i na vjenčanje.
Galerija
( Siniša Luković )