Pontone postavili dok čekaju dozvolu

Podgorička kompanija „Fab Petrol“ moraće da uradi elaborat procjene uticaja na životnu sredinu za izgradnju privezišta za jahte na lokaciji Stara Račica, nedaleko od specijalnog rezervata prirode Tivatskih solila, ali su već postavili pontone.

Firma je tražila odobrenje da na parceli na kojoj posluje ugostiteljski objekat „Movida Beach“, izgradi „privezište za vezivanje jahti i drugih plovila dužine do 20 metara“.

“U cilju obezbjeđenja potrebnih uslova za adekvatno vezivanje jahti i drugih plovila dužine do 20 metara, tokom cijele godine, potrebno je izgraditi privezište, koje će u bezbjednosnom, funkcionalnom i estetskom smislu ispuniti sve potrebne uslove za željenu namjenu. Projektovani kapacitet buduće marine je do 30 vezova za jahte dužine 20 metara, i do 40 vezova za jahte i druga plovila dužine između 6 i 12 metara. U slučaju manjeg broja jahti od 20 metara, kapacitet marine je srazmjerno veći”, piše u opisu projekta koji je “FAB Live” dostavio Agenciji za zaštitu prirode i Opštini Tivat.

Planiraju da privezište formiraju postavljanjem dva nova plutajuća betonska gata dužine 104 metra, u obliku slova “L”. Gatovi opremeljni instalacima za spajanje jahti na vodovodnu i elektromrežu dopiraće na 60 metara od postojeće linije obale. To se drastično razlikuje od urbanističko-tehničkih uslova koje je „Fab Petrolu” 14. juna izdalo Morsko dobro za postavljanje privremenog objekta – mobilnog plutajućeg pontona dimenzija 50 sa 4 metara, a čija je namjena “ponta za pristajanje barki”.

Sve to nalazi se na samo nekoliko stotina metara od Tivatskih solila koja su 2008. upisana u registar zaštićenih objekata prirode za Crnu Goru. Solila su IBA područje, područje od međunarodnog značaja za boravak ptice, Emerald stanište Bernske konvencije, a od 2013. su proglašena i Ramsarskim područjem...

Uprkos tome i namjeri da naprave marinu za 30 brodova koji dimenzijama skoro da spadaju u kategoriju megajahti, iz firme “Fab Petrol” su u dokumentaciji podnesenoj Agenciji i Opštini Tivat ustvrdili da je “vjerovatnoća uticaja prilikom funkcionisanja projekta veoma mala.

Navode i da će sam projekat “doprinijeti zaštiti obalne zone i mora od zagađenja”.

Na taj način, indirektno su sugerisali da nije potrebna izrada elaborata o procjeni uticaja na živiotnu sredinu, što Agencija nije prihvatila već je naložila da se uradi taj dokument.

“Utvrđeno je da će se izradom elaborata procjene uticaja obezbijediti nedostajući neophodni podaci, detaljno utvrditi stanje segmenata životne sredine, predvidjeti negativni uticaji projekta na životnu sredinu, utvrditi odgovarajuče mjere zaštite životne sredine i definisati program praćenja uticaja na životnu sredinu u toku funkcionisanja projekta, kao i u slučaju havarije”, piše u rješenju Agencije dostavljenom i Opštini Tivat.

Sekretarka za zaštitu životne sredine i energetsku efikasnost Opštine Tivat Tatjana Jelić “Vijestima” je rekla da “nema imformaciju” što je “Fab Petrol” u međuvremenu preduzeo nakon što mu je Agencija naložila da izradi elaborat.

Na sajtu “Tre Canne” (rezidencijalno poslovnog kompleksa u Budvi čiji je investitor kompanija FAB), reklamira se nova “marina solila” i zainteresovani pozivaju da već sada rezervišu vezove u njoj, jer će “ubrzo biti dostupna”. Za razliku od onoga što piše u dokumentaciji upućenoj Agenciji i Opštini Tivat, investitori klijente obavještavaju da će nova marina imati vezove za jahte dužine do 40 metara - duplo veće od onih koji su prijavljeni državi.

Na tom dijelu obale već godinama na divlje funkcioniše “marina solila” koju je koristila firma “Yacht Voyage” iz Tivta ruskog državljanina Sergeje Voronkova. On taj dio obale zakupljuje od „Fab Petrola“. U toj marini kapaciteta dvadesetak vezova u dva je navrata dolazilo do ozbiljnih incidenata - krajem 2016. četrdesetometarska jahta „Mona Lisa“ tokom nevremena pokidala vezove i udarala u obalu i okolna plovila, a aprila prošle godine zapalila se i potonula dvanaestometarska jahta „Yulia“, pri čemu se u more izlilo više stotina litara nafte.

Inspektor sigurnosti plovidbe Lučke kapetanije Kotor Željko Lompar tada je medijima kazao da je inspekcija završila svoj dio posla oko sanacije ekološke štete i posljedica zapaljenja i potonuća jahte „Yulia“ i da je nalaz sa preporukama poslala nadležnima u Ministarstvu saobraćaja i pomorstva (MSP).

„Od njih tražimo pravni savjet kako da postupimo i zatvorimo nešto što nema definisani status, jer objekat na Staroj Račici nije ni privezište, ni pristanište, a najmanje je marina. Činjenica je da ovaj objekta ne uspunjava ni minimum tehničkih uslova, ni sigurnosnih, da bude bilo što od te tri kategorije objekata nautičkog turizma i čim od Ministarstva i ‘Morskog dobra’ dobijemo definiciju što je ovaj objekat, on će biti zatvoren i zabranjeno njegovo korišćenje“.

Direktor Direktorata za pomorstvo u MSP kapetan Vladan Radonjić koji je zvanično trebalo da zatvori nelegalnu marinu u Tivatskom zalivu, nikada nije odgovorio na pitanja kako je moguće da godinama na divlje funkcioniše marina koja ne ispunjava ni minimum tehničkih uslova, kako se u njoj obavlja privredna djelatnost, te što će i kada država učiniti da se to spriječi, a odgovorni kazne po zakonu.

Nelegalnu marinu proširuju umjesto da je zatvore

Nelegalna “marina solila” funcioniše i danas, a u međuvremenu je mimo urbanističko-tehničkih uslova koje je izdalo “Morsko dobro” pokrenut projekat proširenja njenih kapaciteta iako su se tome protivili mještani, poput Krtoljana Vaska i Petra Ivoševića.

Oni imaju plac u susjedstvu ispred kojeg bi bio postavljen dio novih plutajućih gatova za privez jahti.

Njih dvojica žalili su se Morskom dobru koje ih je obavijestilo da je “Fab Petrol” 8. juna prošle godine zakupilo dvije lokacije na tom prostoru za postaljanje privremenih objekata – pristanište i komercijalno privezište, odnosno mobilni plutajući ponton, “sa namjenom pristajanja i komercijalnog priveza plovila”. “FAB petrol” je zakupio 150 metara operativne obale i 3.900 kvadrata akvatorijuma, a “Morsko dobro” tvrdi da rješenja o postavljanju privremenih obekata (plutajućeg pontonskog privezišta) ta firma od njih može dobiti tek kad pribavi sve neophodne saglasnosti drugih nadležnih državnih organa. Ivoševići upozoravaju da važećom prostorno-planskom dokumnetacijom - Državnim studijama lokacije za sektor 27, 28 i 29 tu nije predviđena marina i da se to pokušava uraditi mimo izdatih urbanističko-tehničkih uslova, na pragu zaštićenog rezervata prirode i mrestilišta ribe.

“Započeti postupak za izgradnju privezišta za jahte veličine 20 i više metara nikako nije saglasan sa uslovima koje je izdalo Morsko dobro, a koji dozvoljava isključivo postavljanje ponte za pristajanje barki… Vidljivo je da uslovi koji predviđaju jedino pristanište za barke bivaju pretvoreni u privezište za jahte. Na ovaj način se najgrublje zloupotrebljava mogućnost da pristanete čamcem i lagano cijela lokacija prerasta u marinu”, navode Ivoševići u dopisima koje su uputili Morskom dobru i Agenciji.

Oni navode da je riječ o “prljavoj i ekološki rizičnoj djelatnosti, jer se sve jahte barem jednom dnevno peru, a takva prljavština i voda idu direktno u more”.

“Da ne govorio o nekakvoj mogućoj havariji ili ispuštanju u more bilo kog nusprodukta sa jahti. Sve to dospijeva u more a lokacija Stara Račica je takva da gotovo i nema morske struje s obzirom da se nalazi u samom najplićem ‘džepu’ zaliva, pa bi na ovaj način bilo završeno sa kupanjem u moru na toj i bližim lokacijama”.

( Siniša Luković )