Društveno odgovorno poslovanje: Da bi uspio, moraš nešto i da daš
Biti društveno odgovorna kompanija nije jednostavno, niti je to ono što je slika koju većina ima o DOP davanje donacija
Ako želite da uspijete u poslu, životu, ljubavi, morate i nesebično da dajete. Društveno odgovorno poslovanje je opštep rihvaćen način davanja", u najkraćem je Igor Majer, projekt menadžer kompanije Elko Tim i sam dao opis teme o kojoj je tokom proteklih nedjelju dana vodio diskusiju sa naloga @cgtvituje.
Kompanije nisu u obavezi da posluju prema principima društveno odgovornog poslovanja. Ali, prema riječima Majera, DOP je šansa za one koji imaju viziju poslovanja dužu od jedne generacije, što u Crnoj Gori nije čest slučaj. O tome svjedoče i istraživanja, prema kojima tek 15 odsto domaćih porodičnih kompanija doživi treću generaciju, što je na zapadu mjera uspjeha. U Crnoj Gori, saglasni su učesnici diskusije, niko ne gleda stvari dugoročno, već su usredsređeni na trenutnu dobit. "Ovdje se kompanije posmatraju kao sredstvo da se dođe do brze zarade", kažu.
Biti društveno odgovorna kompanija nije jednostavno, niti je to ono što je slika koju većina ima o DOP davanje donacija.
Društveno odgovornom se, prema riječima Majera, smatra ona kompanija koja ispunjava sve zakonom propisane obaveze i još do d at no radi na odnosu prema zaposlenima, životnoj sredini, zajednici i partnerima, te ulaže napore protiv korupcije.
„S obzirom na to da je uslov DOP poštovanje zakona države u kojoj se posluje, već taj uslov mnogim kompanijama predstavlja prepreku da postanu DO. Loš poslovni ambijent i ograničenost samog tržišta, navode mnoge poslodavce da izbjegavanjem određenih obaveza prema državi obezbjeđuju sebi egzistenciju", kazaoje on.
Najveća prepreka jednoj DO kompaniji je, dodaje Majer, postojanje nelojalne konkurendje koja svoje poslovanje zasniva na sivoj ekonomiji i korupciji, a time direktno šteti kako državu, tako i DO kompamjama koje veliki dio svoj profita vraćaju zajednici. Dodatno, nizak životni standard, građane demotiviše da podrže aktivnosti DO kompanija, jer ne vide potrebu da pomažu druge, kada ne mogu ni svoje egzistencijalne potrebe da zadovolje.
Radoznao da čuje mišljenje učesnika u diskusiji, Majer je tokom diskusije pitao tviteraše kako po njima izgleda idealan poslodavac. Na pomen da je dobar posao onaj u državi, Majer je kazao da državne institucije izvlače najgore iz zaposlenog.
„Dobar poslodavac je onaj koji radi po zakonu i pokazuje još dodatnog napora da poboljša ambijent u kojem posluje. Dobar radnik je onaj koji obavlja svoj posao besprekorno, pokazuje inicijativu, kompanija mu je prioritet i dobar je kolega", objasnio je on.
Odgovornost kompanije prema zaposlenom je, kaže Majer, pored ostalog: finansiranje zaposlenih u cilju njihovog profesionalnog usavršavanja (strani jezici, kursevi, časovi računara), finansiranje sportskih aktivnosti zaposlenih, organizovanje zajedničkih izleta, obezbjeđivanje čuvanja djece u toku radnog vremena za zaposlene... DO poslodavac je odgovoran i prema životnoj sredini, a to podrazumijeva finansiranje projekata koji imaju za cilj zaštitu životne sredine, redovno učestvovanje u ekološkim akcijama zajednice (zaposleni i poslodavci), recikliranje otpada, a posebno kancelarijskog...
Elko tim je dobio priznanje "Zelena zvijezda" za zaštitu životne sredine
Na Majerovo pitanje da li bi prešli u drugu kompaniju zbog 100 eura veće plate, ako znaju da druga kompanije šteti okolini, neki tviteraši su kazali da bi, jer smatraju da ne mogu da utiču na taj problem, neki ne bi, a neki bi pitali zaposlenog da li smatraju da je to problem i da li imaju neki plan da to riješe.
Majer je naveo i podatke iz istraživanja koji se odnose na SAD, prema kojem 65 odsto zaposlenih razmatra napuštanje kompanije ako njihova kompanije naudi životnoj sredini. Tviteraši smatraju da je u Crnoj Gori takav procenat nezamisliv, te da je jedan od najvećih razloga za to loše materijalno stanje građana. Iako saglasan, Majer nije mišljenja da zbog toga kompanije ne bi trebalo da budu DO, jer će im se, prema njegovim riječima, DO isplatiti u budućnosti.
"Crna Gora na Tviteru uključi se u promjene" je projekat Centra za demokratsku tranziciju (CDT) i Kancelarije programa Ujedinjenih nacija za razvoj (UNDP) u Crnoj Gori, koji ima za cilj osnaživanje društvenog aktivizma putem te mreže. Kroz projekat "Crna Gora na Tviteru uključi se u promjene" i putem zvaničnog naloga @cgtvituje tokom šest mjeseci, tviteraši i šira javnost će imati priliku da upoznaju Crnu Goru na način na koji je vide afirmisani stručnjaci iz različitih oblasti.
Do 7. februara će tvitovati muzičar Nikola Radunović, ali njegova tema neće biti muzika, već ICT. Njegove objave mogu se pratiti na hashtagu #DrzavoPomozi.
O dosadašnjim diskusijama možete čitati na stranici projekta www.cgtvituje.cdtmn.org.
Korupciji nema mjesta
Tokom diskusije o DOP, Majer je učesnicima poručio i da ne posluju sa ljudima i kompanijama za koje znaju da su koruptivne prirode. On smatra da vlasnik i menadžment kompanije moraju svojim primjerima da pokažu ostalim zaposlenima da se korupcijom dugoročno ne postiže ništa.
Svjestan lošeg materijalnog stanja crnogorskih potrošača, Majer dodaje da razumije da ne mogu svi građani da odvoje
više novca da bi trgovali u recimo DO kompaniji ako su kod nje proizvodi skuplji umjesto kod one koja to nije, u slučaju da je cijena proizvoda u kompaniji koja ne posluje po DO principima niža.
Ipak, dodaje da svako pojedinačno može da da svoj doprinos kažnavanju loših kompanija, te naveo kako on ne ide u lokale gdje mu nisu izdali fiskalni račun i ne kupuje u samoposluzi gdje zna da radnice imaju jedan slobodni dan u toku mjeseca.
Usavršavanja, kursevi...
Kompanija Elko Tim je u proteklom periodu realizovala akciju „Elko Tim tim koji osvaja", u kojoj su radnici sa članovima porodica osvajali planine, jezera i kanjone Crne Gore. Već pet godina kompanija organizuje i Elko Tim sportski dan, koji je lani okupio 420 sportskih rekreativaca, njihovih porodica i djece. Elko tim organizuje i nagradnu ekskurziju za najbolje đake OŠ „Pavle Rovinski" sa Starog aerodroma, u Podgorici, a radnici kompanije imaju ulogu domaćina tog putovanja. U kompaniji je osnovan i Volonterski klub, te Društvo za sport i rekreaciju "Elko Tim". Kompanija je učestvovala u uređenju trim staze i parka na Ćemovskom polju, u Podgorici.
Kompanija svojim zaposlenima omogućava stručno usavršavanje, pohađanje kurseva po želji i afinitetima, bavljenje sportom, njihovoj djeci obezbjeđuje godišnju stipendiju za školovanje...
Kompanija je i dobitnik više nagrada i priznanja, u zemlji i inostranstvu dobili su nagradu za filantropiju, Majer je kao predstavnik Elko Tima 2010. u Njujorku prisustvovao konferenciji o filantropiji na Balkanu, u organizaciji Rokfeler fondacije kao jedini predstavnik Crne Gore iz biznis sektora. Dobitnici su nagrade za korporativni volonterizam, lani su u Briselu nagrađeni za društvenu odgovornost. Lani je kompanija dobila i dva priznanja u državi jedno od Sekretarijata za kulturu i sport glavnog grada, koji je Elko Timu dodijelio Zlatnu plaketu za promociju i razvoj sportske rekreacije, te priznanje Zelena zvijezda, koje za DOP dodjeljuju Ekološki pokret "Ozon" i Agencija za zaštitu životne sredine.
( Damira Kalač )