Kapital zarobljen u zatvorenim fondovima

Pojedine odredbe Zakona o investicionim fondovima godinama se ne primjenjuju zbog čega su na gubitku desetine hiljada njihovih akcionara među kojima je i dalje najviše građana.

U zakonsku obavezu transformacije fondova, prije dvije godine, krenuli su samo četiri od ukupno šest fondova: Atlas Mont, Moneta, HLT i Eurofond, dok MIG i Trend nijesu željeli da svoju imovinu podijele na otvoreni i zatvoreni fond.

Nezadovoljni akcionari kod otvorenih fondova svakih 120 dana mogu tražiti da im se isplati srazmjeran vlasnički dio, dok je njihov kapital ostao “zarobljen” u četiri transformisana zatvorena fonda (ZIF), sa slabim izgledima da bi vrijednost njihovih akcija mogla dobiti na vrijednosti, ukoliko se nastavi sa praksom nepoštovanja zakona

Čitavu prethodnu godinu, kod tri od četiri zatvorena investiciona fonda: Atlas Mont, Moneta, HLT i Eurofond, ne poštuju se odredbe zakona. Članom 182 (tačka 8) Zakona o investicionim fondovima previđeno je da “ako razlika između tržišne vrijednosti akcije zatvorenog fonda u transformaciji i neto vrijednosti imovine tog fonda po akciji iznosi više od 40 odsto tokom perioda od najmanje šest mjeseci uzastopno, zatvoreni fond se transformiše” u zajednički otvoreni fond. Akcionari fondova zbog toga su nezadovoljni, a neki od njih, sa kojima su “Vijesti” razgovarale, nezadovoljni su i postupanjem Komisije za hartije od vrijednosti (KHOV).

Neto vrijednost imovine kod ZIF Atlas Monta na kraju 2013. godine bila je 0,10 eura po akciji dok cijena na berzi tokom prošle godine nije prelazila 0,0388 eura tako da je u tom momentu kada je bila na maksimumu, ali i veći dio godine, diskont se kretao u intervalu od 61,2 odsto do 85 odsto od neto vrijednosti.

Neto ZIF Monete je 0,12 eura po akciji, a cijena na berzi tokom 2013. godine nije prelazila 0,0625 eura tako da je u tom momentu kada je cijena bila na maksimumu diskont bio oko 48 odsto, a tokom godine se kretao i do 85 odsto.

Neto vrijednost ZIF Euro fonda je 0,14 eura po akciji dok cijena na berzi tokom godine nije prelazila 0,014 eura, tako da u momentu kada je cijena bila na maksimumu disktont bio na 90 odsto od neto vrijednosti ovog fonda, a bio i iznad 95 odsto.

Što se ZIF HLT-a kod njega je jedino bila veća vrijednost akcija na berzi nego što je neto vrijednost imovine kada se oduzmu dugovi. Zato se sa njim uopšte ni ne trguje na berzi već duže vremena.

U vezi sa transformacijom zatvorenog u otvoreni fond, direktor društva Prima koje upravlja HLT fondom Vitomir Joksimović kaže za “Vijesti” da je menadžment tog fonda, kao i mnogo puta ranije, prvi ukazao na nesprovodivost zakona i u ovom segmentu.

“Još u februaru 2013. smo ukazali KHOV-u na ovaj problem i dobili smo odgovor da svi fondovi osim HLT fonda ispunjavaju preduslov za transformaciju, ali i da su se obratili Skupštini za tumačenje odredbi zakona kako bi se izbjegle nedoumice. Ovo je još jedna potvrda naše teze da je zakon donijet kako bi se ispunili interesi pojedinih interesnih grupa i kao takav je osuđen na neuspjeh. Zbog toga će se pretvoriti u svoju suprotnost jer će upravo manjinski akcionari biti najveći gubitnici ove intervencije države koja je izvršena upravo u cilju njihove navodne zaštite”, naglasio je Joksimović.

Zbog kontradiktornosti tražili tumačenje propisa

Predsjednik Komisije za hartije od vrijednosti Zoran Đikanović kaže da ta institucija ne bježi od sprovođenja odredbi navedenog Zakona, ali i navodi da im je potrebna pomoć za njegovo tumačenje. “Postoje dva člana ovog Zakona, od kojih jedan nameće otvaranje fondova, dok drugi član ukazuje na suprotno. Ne bježimo ni od čega, samo tražimo da nam se da tumačenje kako da sprovedemo zakon”, kazao je Đikanović.

( Milorad Milošević )