Žene u Crnoj Gori obično kasno posjećuju ginekologa

Projekat "PARHS-Preventivne akcije u sektoru reproduktivnog zdravlja" sprovodi FORS Montenegro u partnerstvu sa Domom zdravlja Nikšić, Ministarstvom zdravlja Crne Gore, Domom zdravlja Berane, Domom zdravlja Pljevlja, Domom zdravlja Raška u Srbiji, Regionalnom razvojnom agencijom Sandžaka i Domom zdravlja u Novom Pazaru, u okviru Programa prekogranične saradnje Srbija-Crna Gora koji finansira Evropska unija.

Do sada, kroz projekat je organizovano niz specijalističkih obuka za ljekare vezanih za teme raka dojke i raka grlića materice, realizovana je anketa u tri opštine u Crnoj Gori, čiji su rezultati pokazali nedovoljnu brigu žena o svom reproduktivnom zdravlju, za žene iz Nikšića, Berana i Pljevalja u saradnji sa domovima zdravlja i opštim bolnicama organizuju se besplatni ginekološki i mamografski pregledi, u toku je medijska kampanja čiji je cilj informisanje žena o važnosti prevencije kada su ove dvije bolesti u pitanju, koju prate i edukativna predavanja, a u toku je nabavka neophodne medicinske opreme za sva tri partnerska doma zdravlja u Crnoj Gori.

"Dugo vremena rak je bio neizlječiva bolest sa smrtnim ishodom. Zahvaljujući naprecima ostvarenim tokom posljednjih nekoliko decenija, danas je većina malignih bolesti izlječiva, ukoliko se dijagnostikuju u ranoj fazi. Uspješno liječenje različitih vrsta malignih oboljenja utemeljeno je na preventivnim mjerama, ranoj dijagnostici i liječenju i adekvatnoj rehabilitaciji ovih bolesnika. Kod žena, najčešći su maligni tumori dojke, debelog crijeva, grlića materice, pluća i tijela materice", kazala je o značaju preventive u borbi protiv karcinoma dojke i karcinoma grlića materice prim. dr Svetlana Balać, specijalista ginekologije i akušerstva iz Doma zdravlja Berane.

Prema nezvaničnim podacima, širom svijeta, svaka dva minuta, po jedna žena umre od raka grlića materice. Generalno, rak grlića materice je treći najčešći oblik raka kod žena - u svijetu godišnje čak 500 000 žena oboli od njega, a više od polovine, nažalost, izgubi borbu sa ovom bolešću

Broj oboljelih i umrlih od malignih oboljenja u Crnoj Gori je u posljednjih nekoliko decenija u neprekidnom porastu. Maligne bolesti su samo u malom broju slučajeva (oko 10%) rezultat djelovanja genetskih faktora. Većina malignih oboljenja danas je posljedica savremenog načina života (neadekvatna ishrana, gojaznost, fizička neaktivnost, pušenje, stresovi, uzimanje alkohola) i uticaja sredine.

Prema nezvaničnim podacima, širom svijeta, svaka dva minuta, po jedna žena umre od raka grlića materice. Generalno, rak grlića materice je treći najčešći oblik raka kod žena - u svijetu godišnje čak 500 000 žena oboli od njega, a više od polovine, nažalost, izgubi borbu sa ovom bolešću. Rak grlića materice se smatra bolešću koja se može izliječiti, zbog toga što ima dug preinvazivni period. Razvoj ove bolesti uglavnom traje dosta dugo (deset i više godina), a tokom njegovog razvoja grlić materice je dostupan ginekološkim pregledima u okviru skrininga na rak grlića materice koji se sprovodi u Crnoj Gori.

Problemi vezani za ovu bolest su, niska zdavstvena svijest kod žena i neredovni ginekološki pregledi čime se propušta mogućnost da se bolest visokopouzdanim PAPA testom rano otkrije. Iako je čak i zakonski propisano žene u Crnoj Gori najčešće posjećuju ginekologa onda kada se jave simptomi bolesti ili kada je bolest uznapredovala.

Karcinom dojke je maligni tumor, koji nastaje iz ćelija tkiva dojke. Postoji mogućnost da će svaka deseta žena u toku svog života (od oko 85 godina) oboljeti od raka dojke

Zahvaljujući istraživanjima danas je poznato da je glavni uzročnik raka grlića materice humani papilomavirus (skraćeno HPV) - pronađen u 99,7% slučajeva raka grlića materice. Za sprječavanje raka grlića materice osnovu čini redovan, bezbolan ginekološki pregled u sklopu skrininga tokom koga se uzima bris sa grlića materice koji se potom posmatra pod mikroskopom u cilju ispitivanja na prisustvo abnormalnih ćelija.

Karcinom dojke je maligni tumor, koji nastaje iz ćelija tkiva dojke. Postoji mogućnost da će svaka deseta žena u toku svog života (od oko 85 godina) oboljeti od raka dojke. U većini zemalja svijeta, posljednjih decenija, rak dojke je u stalnom porastu i sve češće obolijevaju žene mlađe životne dobi. U preko 70 odsto slučajeva rak dojke žene otkriju prilikom samopregleda dojki, zbog čega je samopregled od izuzetne važnosti u prevenciji ove bolesti. Podaci govore da od 10 pronađenih čvorova u dojci osam su sigurno dobroćudni. Faktori rizika koji mogu doprinijeti nastanku karcinoma dojke su: porodična istorija bolesti, početak menstrualnog ciklusa u ranom uzrastu, kasna menopauza, genetski faktori i gojaznost.

"Prevencija je i kod ove bolesti od velikog značaja, a ogleda se u redovnim samopregledima, posjetama ginekologu i obavljanjem mamograskih pregleda. Skrining za rak dojke sprovodi se organizovanjem mamografskih pregleda, kod zdravih žena određene strosne dobi. Otkrivanje raka dojke u ranoj fazi, pored visoke šanse za izliječenje, omogućava i primjenu poštednih hiruških intervencija, brži oporavak, bolji kvalitet života kao i smanjenje troškova liječenja bolesti", kazala je Balać.

( Vijesti online )