Drugi gradovi okupani suncem, Pljevlja mjesec dana u magli
Za razliku od drugih crnogorskih gradova koji su ovih dana okupani suncem, Pljevlja su već skoro mjesec okovana maglom
Zvanični podaci Agencije za zaštitu životne sredine pokazuju da su u Pljevljima u novembru 21 dan srednje dnevne vrijednosti PM10 čestice bile iznad propisane granične vrijednosti od 50 mikrograma po metru kubnom, a 14 dana izmjerene vrijednosti su bile iznad granice tolerancije.
U prethodnom mjesecu 24 dana srednje dnevne vrijednosti PM2,5 čestice su bile iznad ciljne vrijednosti od 25 miktrograma po metru kubnom propisane na godišnjem nivou, sa ciljem zaštite zdravlja ljudi i rokom postizanja do 2015. godine.
Za razliku od drugih crnogorskih gradova koji su ovih dana okupani suncem, Pljevlja su već skoro mjesec okovana maglom.
Zagađenje vazduha u Pljevljima bi trebalo da bude prioritet Vlade>>>
Najveća koncentracija PM10 čestica registrovana je 30. novembra preko oko 222 mikrograma po metru kubnom, što je četiri puta više u odnosu na dozvoljene granice.
Koncentracija PM 2.5 čestica bila je najveća 1. novembra preko 97 mikrograma po metru kubnom, što je skoro pet puta više od ciljanih vrijednosti.
Posebno zabrinjava visok nivo benzo-a-pirena u vazduhu koji je kao kao srednja vrijednost sedmičnih uzoraka tokom novembra iznosio 4,17 nanograma po metru kubnom, što je četiri puta više od propisane sa sa ciljem zaštite zdravlja ljudi, i rokom postizanja do 2015. godine.
Benzo-a piren je policiklični aromatični ugljovodonik čiji su metaboliti mutageni i visoko kancerogeni. Uvršten je u grupu 1 kancerogeni Međunarodne agencije za istraživanje raka IARC-a.
Dozvoljeni broj prekoračenja tokom kalendarske godine je 35
IARC je 2010. saopštio da se više od 220.000 slučajeva smrti od raka pluća povezuje sa zagađenjem vazduha.
Jedan dan srednja dnevna vrijednost sumpor-dioksida bila je iznad propisane granične vrijednosti od 125 mikrograma po metru kubnom, na sve jednočasovne srednje vrijednosti azot- dioksida bile su ispod propisanih graničnih vrijednosti, kao i sadržaj olova, arsena, kadmijuma i nikla.
Agencija je nedavno saopštila da su najčešći razlozi za pojavu zagađenja vazduha emisije koje vode porijeklo od industrije, saobraćaja i iz ložišta - kolektivnih i individualnih u periodu sezone grijanja.
“Tokom zimskih mjeseci zbog upotrebe čvrstih goriva, drva i ugalj, bilježi se trend rasta zagađujućih materija u vazduhu, posebno koncentracije praškastih čestica PM10 i PM2,5. U kombinaciji sa meteoroškim pojavama problem se dodatno usložnjava, jer može dovesti do “koncentrisanja” zagađujućih materija u prizemnim slojevima atmosfere. Dozvoljeni broj prekoračenja tokom kalendarske godine je 35”, navode u Agenciji.
Suspendovane čestice sa dijametrom manjim od 10, kako ističu u Agenciji su među najopasnijim zagađujućim materijama u vazduhu.
Prilikom udisanja utiču na otpornost respiratornog sistema i deponuju se u najdubljim djelovima pluća. Zdravstveni problemi otpočinju kada organizam počne da se brani od ovih čestica. Mogu izazvati ili pogoršati astmu, bronhitis i druga oboljenja pluća, a samim tim smanjuju ukupnu otpornost organizma.
Iako suspendovane čestice PM10 negativno utiču na cjelokupnu populaciju, naročito ugrožene kategorije predstavljaju djeca, trudnice, stari i bolesni.
Galerija
( Goran Malidžan )