Izložba Željka Jovića u Kotoru: Autentična svjedočanstva pakla

OJU Muzeji - Kotor, krajem novembra ove godine, priredila je u Galeriji solidarnosti - palata Pima, izložbu fotografija, autora Željka Jovića (Split, 1955), pod nazivom “Kotor, 15. april 1979”.

U veoma atraktivnom i arhaički svoltanom izložbenom prostoru u Starom gradu, prezentirano je četrdeset crno-bjelih fotografija, pretežno vertikalno orijentisanih, dimenzija (70x50), opremljenih bjelim paspartuom i jednostavnom crnom lajsnom, zaštićenih staklom, a prate ih informativno-sadržajne legende kaširane na dvoslojnoj lepenci. Izloženi eksplikati su segment obimnije zbirke od oko (150) fotografija (negativa), koje je autor, sa izuzetnim osjećajem za prostornu dramatiku, zabilježio svojim foto-objektivom, nakon katastrofalnog potresa koji je (1979) zadesio Crnu Goru.

Željko, kao jedan iz tri generacije porodice Jović, koja je vezana za oblast fotografije, usmjerio se tada prema crnogorskom primorju i skoncentrisao na starogradska jezgra Kotora i Budve. Posebno treba istaći humani čin autora, izrazito potresnih i nadasve autentičnih foto-prizora, da nakon (34) godine, prezentiranu kolekciju, svesrdno donira Galeriji solidarnosti i njemu izuzetno bliskom i dragom gradu Kotoru.

Gotovo na svakoj Jovićevoj “zaustavljenoj” foto-sekvenci, bjelodano se očituije nepogrešivi osjećaj za rakurs, kompoziciju, dinamiku i živopisnu atmosferu. I sasvim je eksplicitno da je u neposrednoj snimateljskoj funkciji, osim izuzetne nadarenosti, bazno prisutna veoma solidna likovno-kreativna i tehničko-tehnološka naobrazba. U foto-rasponu su pretežno eksterjerne, ali su prisutne i brojne enterijerske cjeline. On istovremeno, “loveći” globalni prizor, bilježeći frontalne planove, bočna arhitektonsko-perspektivna skraćenja, u izobilju “hvata” brojne indentifikujuće detalje.

Njegov objektiv, usmjeren je prema motivskoj komponenti, najčešće ispod linije horizonta, zapravo, gotovo iz žablje perspektive, što “uhvaćenoj” sceni daje naglašenu pokrenutost. Jović majstorski smjenjuje, izuzetno kontrapunktne tamne i svijetle površine, miksane prednje i zadnje planove. Međutim, on se maestralno poigrava bogatom lepezom i finih valerskih odnosa. Takođe, osjeća se da se autor, osim foto-aparatom, koristi i brojnim laboratorijsko-hemijskim ishodištima.

Jović u paradigmatskom stratištu, bira prepoznatljive kotorske trgove, pjacete, ulice, objekte, ali istovremeno i brojne specifične elemente i detalje

Jović u tom paradigmatskom stratištu, bira prepoznatljive kotorske trgove, pjacete, ulice, objekte, ali istovremeno i brojne specifične elemente i detalje, mnoge portale, prozore, škure, konzole, balustre, voltove, lukove, konope, sajle, koturače, žice, antene. I tu se Jović kreće gotovo u domenu umjetničko-likovnog raspona, od objektivistički-realnog, asocijativno-simboličkog do potpuno apstraktnog. Upravo ta široka lepeza, daje Jovićevim fotografijama, kako značenjske, tako i likovno-kreativne kvalitete. Van svake sumnje, gotovo svi fotografski prizori Željka Jovića, osim istorijsko-dokumentarističkog, posjeduju i značajne autorske specifičnosti.

Kroz objektiv majstora

Željko Jović je likovno obrazovanje stekao u Školi za primijenjenu umjetnost, na odsjeku grafike, kod profesora Petra Jakelića i Jakova Budeša, a zatim na Višoj pedagoškoj akademiji u klasi prof. Ante Kaštelančića. Izlagao je na brojnim grupnim izložbama, dobitnik je više nagrada i priznanja iz oblasti fotografije.

Objavljuje fotose u knjigama, publikacijama i listovima. Radio je u grafičko-izdavačkom preduzeću “Inventa”, a zatim kao fotoreporter “Slobodne Dalmacije”, stalno živi i stvara u Splitu. Aktuelnu izložbu u Kotoru, prati crno-bijeli katalog sa uvodnim tekstom istoričarke umjetnosti i muzejskog savjetnika Marije Mihaliček.

Galerija

( Slobodan Slovinić )