Vujanović prećutao orden SPC

Predsjednik Crne Gore Filip Vujanović nije obavijestio javnost da je Srpska pravoslavna crkva (SPC) odlučila da mu da Orden Svetog cara Konstantina, iako njegov kabinet redovno obavještava o njegovim aktivnostima i priznanjima, kao što je bilo u slučaju kada je primio zlatnu plaketu “Ličnost godine regioina 2012” od Agencija za izbor za najbolje menadžere i privrednike BiH, jugositočne Evrope u Sarajevu ili odlikovanje Viteza Velikikog Krsta kraljevskog reda Fransoa I koji dodjeljuje Konstantinov red Svetog Đorđa u Londonu.

Srpska pravoslavna crkva je, prema pisanju srpskih medija, odlučila da odlikuje 78 osoba, povodom proslave 17 vijekova Milanskog edikta.

Uredba SPC predviđa da se Orden Svetog Cara Konstantina “dodjeljuje onim licima koja su doprinijela slobodi vjere i uopšte unapređenju ljudskih prava i sloboda”.

Ordenje je, kako je zvanično objašnjeno, podijeljeno u znak blagodarnosti za učešće u proslavi 1.700 godina Milanskog edikta, 6. oktobra, nakon liturgije koju je vodio vaseljenski partijarh Vartolomej ispred hrama Svetog cara Konstantina i carice Jelene u Nišu.

Uredba SPC predviđa da se Orden Svetog Cara Konstantina “dodjeljuje onim licima koja su doprinijela slobodi vjere i uopšte unapređenju ljudskih prava i sloboda”

Osim Vujanovića, koji nije prisustvovao proslavi u Nišu, orden od patrijraha Irineja dobili su njegove kolege - pravoslavni patrijarsi, predsjednik i premijer Srbije Tomislav Nikolić i Ivica Dačić, predsednik Republike Srpske Milorad Dodik, te prestolonasljednik Aleksandar Karađorđević. Među nosiocima ordena su javnosti malo poznati odlazeći generalni konzul Srbije u Čikagu Desko Nikitović i beograđanin grčkog porijekla Diogenis Valavanidis „za višedecenijsko zalaganje na zaštiti srpskog nasljeđa“, ali i Ekonomski fakultet Univerziteta u Nišu, “za njegovanje i širenje svetosavlja”...

Iako su pravoslavni patrijarsi, među kojima i srpski Irinej, sjutradan prisustvovali proslavi u Podgorici, ni tada Vujanoviću nije uručeno odlikovanje.

Na pitanje na osnovu kojih kriterijuma je Vujanoviću dodijeljen orden, koordinator Pravnog savjeta MCP protojerej-stavrofor Velibor Džomić kazao je da je Sveti arhijerejski sinod povodom jubileja Milanskog edikta donio odluku da više državnika, a posebno državnici iz Crne Gore i Srbije, s obzirom na to da su se u Nišu i Podgorici održavale svečanosti, odlikuju visokim crkvenim odlikovanjem.

“Riječ je o staroj i više puta primjenjivanoj praksi da se o velikim prigodama i datumima odlikuju šefovi država određenim crkvenim odlikovanjima. Pri tom, treba uzeti u obzir da to jeste crkveni orden, ali da je riječ o prvom hrišćanskom vladaru(Konstatin), koji je objavio slobodu hrišćanstva i da se na taj način ukazuje poštovanje ne samo njima kao ličnostima, već i državama na čijem su čelu. To je praksa u svim hrošćanskim crkvama. U tome što je predsjednik Vujanović dobio orden zajedno sa predsjednikom Nikolićem, nema nikakvog izuzetka ili spektakularsnosti”, kazao je Džomić.

On nije mogao da precizira kada će Vujanoviću orden biti i formalno uručen.

“Kao što je poznato, bilo je i drugih koji su odlikovani, a nijesu im iz objektivnih razloga uručena odlikovanja. U međusobnoj komunikaciji utvrdiće se vrijeme i način kada će odlikovanje biti uručeno”, kazao je Džomić.

On je pojasnio da je iz Crne Gore orden dobio samo Vujanović i da se radi o novoustanovljenom priznanju.

“Oni su prvi dobitnici, jer je orden ustanovljen povodom tog velikog jubileja. Vjerovatno će prema zaslugama i ubuduće i drugi državnici koji zasluže taj orden biti nosioci takvog odlikovanja. Dakle, riječ je o jednom novom jubilarnom ordenu zbog ove velike proslave, koji je nedavno ustanovljen”, kazao je Džomić.

Iz Vujanovićevog kabineta nijesu odgovorili na pitanje “Vijesti” da li je bilo dogovora o načinu uručenja ordena.

Javno se ne slažu Vujanović je u više navrta reagovao na Irinejeve stavove prema Crnoj Gori kao državi i Crnogorcima kao naciji. Tako je Irinej, u intervjuu NIN-u 5. oktobra, kazao da “Crna Gora ide svojim putem, a vidjeće se gdje će otići Crnogorci i da li će postati Italijani, vatikanci, možda i Albanci”.

“Oni su prvi dobitnici, jer je orden ustanovljen povodom tog velikog jubileja. Vjerovatno će prema zaslugama i ubuduće i drugi državnici koji zasluže taj orden biti nosioci takvog odlikovanja"

Patrijarh SPC je istakao da Crne Gore ne bi bilo da nije bilo Mitropolije crnogorsko-primorske (MPC) i napomenuo da je Vujanoviću prenio da, „ako Crnogorci hoće da se odreknu bilo kakve veze sa srpstvom, iz svog nasljeđa moraju da izbrišu Svetog Petra Cetinjskog, Njegoša i kralja Nikolu, koji su govorili da su Srbi“.

“A ako njih izbrišu, pitanje je šta je ostalo, šta je onda Crna Gora”, kazao je Irinej.

Navodeći da srpska crkva u Crnoj Gori postoji gotovo 800 godina, patrijarh je kazao da je zahtjev da se MCP sada registruje kod crnogorskih vlasti, kao da je nastala ovih dana, više nego apsurdan.

Nakon toga Vujanović je ocijenio da je stav Irineja “zabrinjavajući”.

“Irinej ne može da osporava crnogorsku naciju. Svako osporavanje je uvreda za Crnogorce”, prokomentarisao je Vujanović.

Prema riječima Vujanovića, očito je da se u Srbiji negiraju Crnogorci kao nacija, ali, kako je objasnio, ne treba Crna Gora, zbog toga, da ulazi u konfrontacije sa Srbijom.

( Dejan Peruničić )