Tivatski aeorodrom bez noćnih letova: Strah da se avioni ne zakucaju u Lovćen?
"Da se može letjeti i noću Podgorica bi mogla staviti ključ u bravu“
Tivat - Iako važi za jedan od težih aerodroma za slijetanje zbog okolnog planinskog terena i izazovne procedure za prilaz, aerodrom Tivat može da opslužuje avione i u uslovima donekle smanjene vidljivosti, ali ne i noću.
Uprkos dugogodišnjim obećanjima, ta vazdušna luka do sada još nije dobila formalno “zeleno svjetlo“ za noćno letjenje, što se u dobro upućenim krugovima sa jedne strane tumači čisto političkim razlozima, a sa druge navodnim velikim rizikom zbog izazovnog terena oko aerodroma.
“Uprkos dugogodišnjim obećanjima, aerodrom u Tivtu se još ne koristi za noćne letove, dok jedni tvrde da uslova ima, kod drugih postoji bojazan jer bi onda ovdje imali sasvim dovoljno i vremena i prostora da prihvatimo sve avione koje sada ne možemo, pa su oni preusmjereni ka Podgorici.
Da se na Tivtu može letjeti do recimo 23 ili 24 časa, a ne samo do momenta zalaska sunca, kao što je to sada slučaj, Podgorica bi mogla slobodno staviti ključ u bravu“, kazao je za “Vijesti“ dugogodišnji stručnjak kontrole letjenja koji je insistirao na anonimnosti.
Na tivatskoj vazdušnoj luci već su postavljena nova PAPI prilazna i svjetla na pisti, kao i rasvjeta na platformi, a aerodrom ima i vrlo precizan “Thomsonov“ lokalajzer
Njegov drugi kolega, ipak, rekao je da bi navigacioni VOR uređaj, koji bi trebalo instalirati za noćno letjenje, zbog okolnih planina, stvarao refrakciju signala koji bi onda avion mogao odvesti i zakucati na padine Lovćena, umjesto da ga spusti na pistu pored zaliva.
Na tivatskoj vazdušnoj luci već su postavljena nova PAPI prilazna i svjetla na pisti, kao i rasvjeta na platformi, a aerodrom ima i vrlo precizan “Thomsonov“ lokalajzer koji u kombinaciji sa DME uređajem omogućava instrumentalno slijetanje u uslovima smanjene vidljivosti.
Postojeći sistem može vrlo precizno navesti avion na tri milje od piste odakle dalje pilot vazduhoplov na slijetanje vodi vizuelno.
Iako aerodrom nema poseban takozvani glideslope uređaj, PAPI sistem se smatra dovoljnim za indikaciju pilotima adekvatnog tzv. ugla poniranja u završnoj fazi prilaza za slijetanje.
Sve to, ipak, nije bilo dovoljno da SMATSA do danas zvanično autorizuje aerodrom Tivat za noćne operacije, a za to vrijeme crnogorski političari daju obećanja koja iz godine u godinu ostaju neispunjena.
Posljednje su u jeku kampanje za posljednje parlamentarne izbore dali tadašnji ministar saobraćaja dr Andrija Lompar i gradonačelnik Tivta Dragan Kankaraš.
Zaključno sa 6. oktobrom ove godine, preko aerodroma Tivat transferisano je 809.007 putnika
“Dogovorili smo da se tokom 2013. uđe u pilot projekat postepenog uvođenja instrumentalnog letjenja na tivatskom aerodromu, odnosno njegovog potpunog osposobljavanja za letjenje u noćnim i uslovima loše vidljivosti. Ne namjeravamo da aerodrom radi 24 sata dnevno, ali postoji potreba da se on osposobi da prima avione i u ranim jutarnjim satima prije izlaska sunca, odnosno uveče nekoliko sati nakon zalaska sunca”, kazao je 21. septembra prošle godine, nakon sastanka sa Lomparom, gradonačelnik Kankaraš.
Od tog pilot projekta u ovoj godini nije bilo ništa.
Postigli nemoguće
Promet koji je ove godine za devet mjeseci postigao aerodrom Tivat, posebno onaj u tri ljetnja mjeseca glavne sezone, praktično je prevazišao aktuelne fizičke mogućnosti te vazdušne luke.
Samo zahvaljujući ogromnom zalaganju zaposlenih, posebno onih u prihvati i otpremi vazduhoplova i putnika, u sezoni je postignuto “nemoguće“ – da kroz malu i neuslovnu terminalnu zgradu dnevno u prosjeku prođe više od 6.000 putnika.
Ukupno je od 1. maja do 30. septembra preko aerodroma Tivat prošlo 727.935 putnika, 18,7 odsto više nego u istom periodu lani
Stoga je pitanje proširenja kapaciteta najprometnije crnogorske vazdušne luke postalo urgentno, pa u preduzeću „Aerodromi Crne Gore“ intenzivno rade na projektovanju i pripremama za izgradnju nove terminalne zgrade tivatskog aerodroma, koja je planirana na sada slobodnom platou sjeverno od aktuelnog terminala.
Zaključno sa 6. oktobrom ove godine, preko aerodroma Tivat transferisano je 809.007 putnika, što je za 11,5 odsto više nego u istom periodu lani, a prihvaćeno je i opsluženo ukupno 4.729 aviona, što je za 2,7 procenata više nego u tom intervalu prošle godine. U septembru ove godine aerodrom je prihvatio i opslužio 721 avion i 139.429 putnika, što je čak 17,6 odsto bolji promet nego u istom mjesecu prošle godine.
Ukupno je od 1. maja do 30. septembra preko aerodroma Tivat prošlo 727.935 putnika, 18,7 odsto više nego u istom periodu lani, što povrđuje da je ova ljetnja sezona za tivatsku zračnu luku bila izuzetno uspješna. Od aerodroma u okruženju, za devet mjeseci ove godine veću stopu rasta, tek neznatno od Tivta, ima samo aerodrom u Zadru koji je od 1. januara do 30. septembra imao 422.380 putnika, što je 13,7 odsto više nego lani.
Aerodrom Zadar inače, regionalni je hab vodeće niskobudžetne kompanije „Ryan Air“.
Galerija
( Siniša Luković )