Mediteran postaje groblje: Roditelji birali koje će dijete spasiti

Italija i Malta su juče izvršile pritisak na evropske partnere da učine više na zaustavljanju migrantske krize koja, kako je rekao malteški premijer, pretvara Mediteran u „groblje“ nakon što su u novom brodolomu kod Sicilije stradale desetine osoba.

Italijanski i malteški brodovi su izvukli 34 tijela i spasili 206 migranata nakon što je njihov brod u petak potonuo na 60 nautičkih milja od Sicilije a juče su izbavili više od 200 osoba u odvojenim incidentima. Premijer Malte Džozef Muskat je kazao da je među žrtvama troje djece.

Stotine Eritrejaca i Somalijaca se udavilo 3. oktobra, kada je brod potonuo manje od kilometar od Lampeduze, malog ostrva između Sicilije i Tunisa, koje je postalo glavna ulazna tačka u Evropu za brodove sa migrantima.

Priliv migranata iz Sjeverne Afrike je stalno rastao tokom posljednje dvije decenije, pri čemu mnogi dolaze ljeti, kad je Sredozemno more mirnije.

Ovogodišnju krizu je pogoršala nestabilnost u Egiptu, građanski rat u Siriji i haos u Libiji, odakle polaze mnogi brodovi.

„Ne znam koliko ljudi treba da umre na moru da bi se nešto preduzelo,“ rekao je Muskat u intervjuu za BBC. Dodao je da će se pridružiti Italiji u vršenju pritiska za preduzimanje akcije na sljedećem samitu Evropskog savjeta.

„Činjenica je da, kako stvari stoje, pravimo groblje u našem Mediteranu,“ kazao je. “Do sada smo imali samo riječi.“

Italijanski patrolni brodovi su spasili 235 osoba, uključujući djecu, sa više brodova oko 70 nautičkih milja južno od Lampeduze. Spasilački timovi na ostrvu su izvukli još 19 tijela iz broda koji je potonuo prošle nedjelje, čime je broj žrtava te nesreće porastao na najmanje 358.

Italijanski premijer Enriko Leta je već zatražio da kriza bude uvrštena u dnevni red samita Evropskog savjeta 24-25. oktobra, iako Evropa odavno pokušava da nađe adekvatno rješenje za krizu.

„Ne možemo ovako nastaviti,“ izjavio je Leta u jučerašnjem intervjuu za francuski radio Evropa 1.

„Zbog onoga što se dešava u Sjevernoj Africi, Eritreji, Somaliji, Siriji, suočeni smo sa pravim hitnim stanjem.“

“Do sada smo imali samo riječi.“

U posljednjoj nesreći, plovilo sa više od 200 migranata je naišlo na probleme u malteškim vodama u petak prije zalaska sunca.

Migranti su pomoću satelitskog telefona pokušali da podignu uzbunu ali se brod prevrnuo kada su putnici prešli na jednu stranu da bi privukli pažnju aviona koji je prolazio, saopštila je malteška mornarica.

BBC je prenio da su na brodu bili Sirijci i Palestinci.

Jedan bračni par koji je preživio putovanje sa devetomjesečnom kćerkom, kazao je da su sat vremena bili u vodi.

Otac je držao djevojčicu u naručju, ali nije mogao da pomogne sinu, koji se udavio ispred njih.

Prema procjeni Visokog komesarijata UN za izbjeglice, oko 32 hiljade migranata je do sada stiglo u južnu Italiju i Maltu ove godine, od kojih otprilike dvije trećine nije dobilo azil.

U Italiji, koja se nalazi u dubokoj recesiji i pod pritiskom budžetskih pravila EU da ograniči javnu potrošnju, centri za prihvat na Lampeduzi i u drugim djelovima Sicilije su prenatrpani. Ona stalno poziva na dodatnu pomoć kako bi odgovorila na krizu za koju kaže da je evropski problem.

Stotine smrtnih slučajeva je takođe pokrenulo žestoku političku debatu u Italiji o strogim pravilima sa ciljem sprečavanja ilegalne imigracije, prema kojima nije dozvoljeno pružati pomoć brodovima sa ilegalnim imigrantima.

Nakon prošlonedjeljne tragedije, Evropska komisija je pozvala EU da pokrene potragu širom Mediterana i da spasilačke patrole presrijeću brodove sa migrantima.

Budžet Fronteksa, agencije za obezbjeđenje spoljnih granica EU, osnovane 2004, skresan je sa 118 miliona eura 2011. na 85 miliona 2013.

Evropski lideri su suočeni sa dilemom dok se bore da balansiraju politički pritisak za ograničavanje broja migranata sa potrebom da pomognu onima koji su toliko očajni da kreću na takva opasna putovanja.

Galerija

( Angelina Šofranac )